در پی تأکید ایران و گروه ۱+۵ بر فاصله زیاد دیدگاهها در مذاکرات اخیر آلماتی و نامشخص ماندن زمان و مکان دور بعدی مذاکرات، برخی تحلیلگران درصدد آسیبشناسی روند گفتوگوها و شرایط لازم برای موفقیت آن برآمدهاند. این بار، یک روزنامه ژاپنی در تحلیلی به بررسی این موضوع پرداخته است.
به گزارش «تابناک»، روزنامه «ژاپن تایمز» در مطلبی با اشاره به مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ مینویسد، دور اخیر این مذاکرات در آلماتی، نشان داد تا هنگامی که رویکرد جدیدی از سوی غرب در پیش گرفته نشود، گفتوگوهای بیشتر بیفایده است و تنها به افزایش دشمنی میان دو طرف میانجامد.
در عین حال، این روزنامه اشاره میکند که «یووال استینیتز»، وزیر اطلاعات و امور راهبردی رژیم اسرائیل مدعی شده، «زمان آن رسیده که جهان موضع شدیدتری در مقابل ایران در پیش گیرد و برای ایران روشن کند که این بازی مذاکرات در حال به پایان رسیدن است».
استینیتز که از متحدان نزدیک بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل است، در گفتوگو با رادیو ارتش اسرائیل گفت: در چند هفته و یا یک ماه آتی، باید اقدام شدیدتری انجام گیرد تا ایران به توقف برنامه غنیسازی اورانیوم خود متقاعد شود.
این روزنامه ژاپنی در ادامه خاطرنشان میسازد، یکی از اظهاراتی که در موضوع پیشرفتهای هستهای ایران مطرح میشود، این است که این برنامه هستهای میتواند سبب به راه افتادن مسابقهای تسلیحاتی در خاورمیانه شود؛ اما تنها یک نگاه واقع گرایانه به منطقه، برای رد این موضوع کافی است: به جز رژیم اسرائیل، که زرادخانه هستهای آن برای همه آشکار است، هیچ کشوری در منطقه در موقعیتی نیست که یک برنامه تسلیجاتی هستهای جدی به راه بیندازد.
افزون بر این، ادعای دیگری که درباره ایران مطرح میشود، این است که حکومت این کشور با موضعی تهاجمی علیه آمریکا و منطقه، برای آنها ایجاد تهدید میکند؛ اما این گزاره دقیقاً برعکس است. در واقع، این ایرانیها هستند که در تاریخ، شاهد شمار بسیاری از اقدامات مداخله جویانه علیه کشورشان بودهاند.
این گزارش میافزاید، سپتامبر سال گذشته، «یفراییم هالوی»، که در فاصله سالهای ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۰ رئیس سازمان اطلاعاتی رژیم اسرائیل (موساد) بوده، در مصاحبه با روزنامه «هاآرتص» گفت: «آنچه ما باید انجام دهیم، تلاش برای درک ایرانیهاست؛ حس اساسی که این ملت تاریخی [نسبت به غرب]، احساس تحقیرشدگی است».
وی افزود: «ایرانیان، چه قشرهای مذهبی و چه غیرمذهبی آنها، احساس میکنند که دویست سال، قدرتهای غربی از آنها به عنوان بازیچه استفاده کردهاند... در نتیجه، انگیزه عمیقی که پشت سر برنامه هستهای آنهاست، تقابل با اسرائیل نیست، بلکه تمایل به احیای عظمتی است که ایران سالها از آن محروم شده است».
ژاپن تایمز در ادامه مطلب خود اشاره میکند که ایالات متحده و رژیم اسرائیل، همواره ایران را به انجام اقدام نظامی تهدید کردهاند؛ این امر در تناقض با ماده ۲ منشور سازمان ملل متحد است که تصریح میکند: «همه اعضا باید در روابط بینالمللی خود از تهدید به استفاده از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی هر دولت دیگر و یا هر حالت دیگری که در تناقض با مقاصد ملل متحد باشد، خودداری کنند».
افزون بر این، به باور این روزنامه، تحریمها نه تنها در متوقف کردن برنامه هستهای ایران موفق نخواهد بود، بلکه بر عکس، سبب میشود موضع تندروها در این کشور تقویت شود. بر این اساس، رویکردی که دربردارنده بیشترین منافع است، عبارت است از بالا بردن تلاشهای دیپلماتیک و بهبود روابط میان آمریکا و ایران.
به اعتقاد این روزنامه، کار دیگری که میتوان در کنار فرایند دیپلماتیک از آن استفاده کرد، تبادل هنرمندان، ورزشکاران، دانشمندان، نویسندگان و چهرههای مذهبی میان ایران و آمریکاست. فضای پویای تبادل، میتواند به هر دو کشور سود رسانده و فضای تقابل و بدگمانی را کاهش دهد.