شرق در یادداشتی به قلم شهرام امیریشریفی، مدیرعامل انجمن دیدهبان حقوق حیوانات نوشت:
قاچاق حياتوحش از نظر حجم قاچاق، رتبه دوم و از نظر منابع مالي درگير در آن، رتبه سوم پرسودترين نمونههاي قاچاق جهان را به خود اختصاص داده است. با علم به اين حجم از قاچاق حيوانات در جهان، بيراه نيست در کشوري مثل ايران که نظارت بر حملونقل و خريدوفروش حياتوحش چندان قوي نيست، سودآوري اين بازار براي برخي افراد اغواکننده باشد.
جذابيت حياتوحش براي مردم از يکسو و تنوع زيستي قابلتوجه کشورمان از ديگرسو، همراه با نظارت ضعيف دولتي بر رفتار قاچاقچيان، بازار پررونقي را شکل داده که ارگانهاي مسوول از پرداختن به آن ابا دارند و گاهي اوقات قدرت قاچاقچيان در حدي است که مسوولان نيز ترجيح ميدهند بدون برخورد، از کنار قضيه گذر کنند.
حتما آگهي جديد يک مجتمع مسکوني را مشاهده کردهايد که با تاکيد ويژه بر داشتن باغ پرندگان و دلفيناريوم براي اغواي سرمايهگذاران تلاش ميکند، حال آنکه اين شکل از اسارت هيچ توجيهي ندارد. در برخي مجموعههاي مسکوني تهران نيز تب نگهداري يکجفت قو در فضاي مشاع بالا گرفته و داشتن قو و طاووس و ببر و فيل نشان قدرت و مکنت صاحباني است که ناآگاهي از شرايط حياتوحش از رفتارشان پيداست. افرادي نيز در خانهها و باغوحشهاي خصوصي اقدام به نگهداري از حیوانات ميکنند و خود را حيواندوست و حامي محيطزيست قلمداد ميکنند.
بهجز ورود قاچاق پرندگان از مرزهاي خاکي کشور، يکي از عمدهترين مراکز قاچاق و خريدوفروش داخلي پرندگان، بازارهاي پرندگان در شهرهاي شمالي کشور و بهخصوص فريدونکنار و محمودآباد است. اين بازارها مقصد اصلي پرندگاني هستند که از بندر ترکمن تا تالش صيد ميشوند. تجارت حياتوحش در اين بازار بهصورت زنده يا مرده براي خوردن و تاکسيدرميکردن و نگهداري در مراکز غيرمجاز و منازل شخصي انجام ميشود. آمار چنددههزارتايي پرندگاني که در اين بازار خريدوفروش ميشوند، منطقه را از ديد فعالان خارجي به سياهچاله پرندگان تبديل کرده است. طرحهايي براي پرندگان مهاجر نادر در دست تهيه و اجراست تا با تغيير مسير مهاجرت آنها از شمال ايران به کشورهاي ديگر، از نسلکشي آنها جلوگيري کند. اين منطقه کشور که در فصل مهاجرت، ميزبان ميليونها پرنده مهاجر است؛ صيد و شکار پرندگان به روشهايي انجام ميشود که عملا نسلکشي محسوب ميشود. نصب تورهاي هوايي که در تاريکي هوا به هيچ پرندهاي اجازه عبور نميدهد در مسير پرواز پرندهها، غرقکردن بخشي از زمينها با نام دامگاه و صيد هرآنچه که به اين بخش وارد ميشود، با استفاده از شيوههاي ناجوانمردانه تکنولوژيک مثل جذب پرندگان با پخش صداي پرنده با ضبطصوت باعث شده اين منطقه از ويژهترين مناطقي باشد که فعالان محيطزيست مايل به اصلاح شرايطش هستند.
متاسفانه طبق تصاوير منتشرشده، بسياري از پرندگان آبزي، کنارآبزي و حتي شکاري که در اين منطقه به فروش ميرسند با هدف نگهداري خريدوفروش ميشوند و افراد معدودي که شناختهشده هستند در اين روند مسووليت تهيه پرنده براي باغهاي پرندگان کل کشور را برعهده دارند. باغهايي که گاه با مجوز رسمي ارگانهاي دولتي مشغول فعاليت بوده و نظارت چنداني بر ورودوخروج حيواناتشان وجود ندارد.
در اين بازار غيررسمي و غيرقانوني انواع و اقسام پرندگان حمايتشده نيز به چشم ميخورند. ديدن اردک چشمطلايي، اردک بلوطي، اردک سرسياه، انواع گيلانشاه، اردک سرسفيد، اردک سياهکاکل، فلامينگو، باکلان، انواع قو، انواع حواصيل، انواع جغدها و پرندگان شکاري و حتي زنگولهبال در اين بازار بسيار عادي است. جالب اينجاست که ميزان ضرروزيان صيد اکثر اينگونهها دهها و گاه تا صدها برابر قيمتي است که براي فروش آنها در نظر گرفته ميشود. پديده شوم قاچاق حياتوحش و افزايش روزافزون باغهاي پرندگان و اسارتگاههاي حيوانات، نيازمند برخورد قاطع و فوري مسوولان است تا بساط سودجويي عدهاي خاص برچيده شود و بيش از اين آبروي يک کشور و ملت نرود.