تب و تاب نام نویسی کاندیداهای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری فروکش کرده و پرونده همه 1636 داوطلب برای بررسی صلاحیت ها راهی شورای نگهبان شده است. در این فرصت کمتر از ده روزه تا اعلام رسمی گزارش بررسی های شورای نگهبان، اما آنچه قوت گرفته، پیش خوانی تاکتیک رقبای کارزار این انتخابات از سوی تئورسین های دو جریان است.
به گزارش «تابناک»؛ این روزها دو جریان اصلی سیاسی کشور- اصولگرایان و اصلاح طلبان- به شدت پیگیر اوضاع و احوال یکدیگر هستند و کوچکترین تحرکات سیاسی یکدیگر را رصد می کنند و در وصفش تحلیل هاست که روانه میدان انتخاباتی می کنند؛ میدانی پر حاشیه و جنجال آفرین که در حال حاضر، نزدیک 28 کاندیدای بالقوه دارد که البته در این میان به نظر می رسد، چهار تن نقش آفرین باشند و 24 نفر دیگر یا شانس تأیید صلاحیت ندارند و اگر هم نظر مثبت شورای نگهبان شامل حالشان شود، بیشتر به نظاره گر رقابت های 4 کاندیدای اصلی می مانند.
این افراد شاید گاه به واسطه مناظره های انتخاباتی به گرم تر کردن تنور انتخابات هم کمک کنند. این در حالی است که حضور انتخاباتی «سید ابراهیم رئیسی و محمد باقر قالیباف» از یک سوی گود و کاندیداتوری «حسن روحانی و اسحاق جهانگیری» در سوی دیگر، دارای اهمیت و توجه ویژه است.
برچسب کاندیدای «پوششی» یا کاندیدای «ثانی» نام مشترک است که در این دوره از رقابت ها بر پیشانی کاندیداتوری قالیباف و جهانگیری خورده؛ برچسبی که سبب می شود، حضور انتخاباتی آن دو مستقل از ورود رئیسی و روحانی بی معنی جلوه داده و رقابت جدی شیخ دیپلمات و سید خراسانی را محرک و عامل اصلی به میدان آمدنشان - قالیباف و جهانگیری بدل کند.
آنچه مسلم است اینکه رقابت میان این چهار چهره بسیار جدی و تنگاتنگ است. مصاف رئیسی و روحانی از یک سو و رو در رویی آقای شهردار و معاون اول از سوی دیگر، سبب خواهد شد که رقابت های دوازدهمین دوره انتخابات پیش روی به انتخاباتی ویژه و بی مانند بدل شود.
در این میان اما ورود «اسحاق جهانگیری» به میدان انتخابات آن هم در آخرین لحظات ثبت نام از کاندیداهای ریاست جمهوری، حائز اهمیت و قابل بررسی است. هرچند جهانگیری همواره کاندیدای بالقوه ای در جناح اصلاح طلب به شمار رفته است، تاکنون هرگز ردای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری بر تن نکرده و اگر گاهی هم مثل سال 92 کاندیدا شده است، به نفع یکی از کاندیداها کناره گیری کرده است؛ در سال 92 به نفع آیت الله هاشمی و امسال هم شاید به نفع حجت الاسلام روحانی.
او اگر هم سودایی در سر داشته در گعده دوستانه اش پنهان مانده و رسمی نشده است. به همین دلیل هم صاحب نظران بر این باورند که ورود یکباره «اسحاق جهانگیری» به میدان رقابت های انتخاباتی پیش روی، قطعا یک تاکتیک انتخاباتی از سوی جریان اعتدالگرایان – اصلاح طلبان است. تاکتیکی که دست کم می تواند پیش برنده سه هدف از سوی ائتلاف اعتدالگرایان – اصلاح طلبان باشد.
«کمک به حسن روحانی در مناظرات انتخاباتی به دلیل داشتن نگاه دقیق آماری و اطلاع از همه امور دولت»، «قابلیت جذب اجماع اصلاح طلبان و اعتدالگرایان در صورت رد صلاحیت حسن روحانی»، «داشتن مقبولیت نزد بزرگان برای تأیید صلاحیت و عبور از فیلتر شورای نگهبان» سه فاکتور و عاملی است که جهانگیری را وادار به اعلام کاندیداتوری ذیل نام «حسن روحانی» کرد.
در زیر اهمیت و چرایی سه هدف کاندیداتوری جهانگیری را به تفکیک بررسی کرده ایم.
هدف نخست: مکمل روحانی در مناظرات انتخاباتیصاحبنظران و تحلیلگران اصلاح طلب بر این باورند که هر یک از نامزدهای جریان رقیب وارد گود انتخابات بشود، مهمترین برنامه انتخاباتی و تبلیغاتی خود را نقد و تخریب برنامه دولت یازدهم قرار می دهند. استراتژی که استارتش از نطق‌های زمان ثبت‌نام خورده شد و نطق «محمدباقر قالیباف» هم در انتقاد جدی از ضعف های دولت یازدهم بارزترین مصداقش بود؛ نطقی که به همه شایعات درباره کاندیداتوری دوگانه رئیسی – قالیباف وجه و اعتبار بیشتری داد و این شایعه را قوت بخشید که در صورت برد رئيسی در انتخابات، قالیباف،گزینه مناسبی برای معاون‌اولی خواهد بود. به نظر می رسد اطلاع از آمار و ارقام و نطق محکم شهردار تهران مکمل خوبی برای سبک و منش آرام رئیسی خواهد بود و به این ترتیب در مواجهه با رئیسی ـ قالیباف، باید کسی در کنار روحانی قرار می‌گرفت که بتواند نقش مکمل را به بهترین شکل بازی کند.
در برابر این چینش، مهمترین ابزار رویارویی، به ویژه در فرصت مناظره‌ها، حضور یکی از نزدیک‌ترین چهره‌ها به روحانی و دولت او بود. به همین دلیل هم بود که جهانگیری، به عنوان نامزد موردنظر این تز انتخاباتی برگزیده شد.
جهانگیری اقتصادان مطلع، زیرک و خوش حافظه است و همین سه خصوصیت کافی است که بهترین گزینه برای کمک رساندن به روحانی در مناظرات انتخاباتی باشد؛ ضمن اینکه جهانگیری در مقام معاون اول روحانی طی چهار سال گذشته در جریان همه امور مربوط به دولت قرار گرفته و همین اطلاعات، بهترین فاکتور برای کمک رسانی به روحانی است.
در همین راستا هم بود که جهانگیری در روز ثبت نامش گفت: «من در متن همه جریانات بودم. برای همه این شرایط را باز و از کارنامه دولت دفاع می‌کنم. در هیچ مقطعی میان معاون‌اول و رئیس‌جمهور چنین رابطه جدی وجود نداشته است. من روحانی را شخصیت عزیز، ارزشمند، خوش‌فکر و صاحب اندیشه می‌دانم. ایشان به من علاقه دارند. گاهی ساعت‌ها مشورت می‌کنیم.»
البته سخنان اخیر «محمدرضا عارف» رئیس فراکسیون امید مجلس نیز تأیید کننده این موضوع است. به گفته او نامزدی معاون اول رئیس‌جمهور تصمیم شورای عالی اصلاح‌طلبان بود. ما تصمیم گرفتیم به جز آقای روحانی، نامزد دیگری در انتخابات داشته باشیم که آقای جهانگیری هم قبول کردند و این دو قطعاً در یک گروه هستند و عملکرد دولت را توضیح می‌دهند.
هدف دوم: مقبولیت بالا بین اصلاح طلبان و اعتدالگرایانبحث وارد کردن کاندیدای پوششی یا کاندیدای احتیاطی به عرصه رقابت ها از آذر ماه سال گذشته از سوی اصلاح طلبان مطرح شد. اصلاح طلبان می دانستند که اصولگرایان در انتخابات پیش روی، قطعا با یک کاندیدا وارد میدان نخواهد شد و در آن صورت تنها ماندن روحانی مقابل چند رقیب اصولگرا کار را برای روحانی سخت می کند. به همین دلیل هم آنها طرح کاندیدای ثانی را مطرح کردند، اما یافتن فردی که هم مقبول باشد و هم مشهور و هم اینکه در دقیقه نود به نفع روحانی عرصه رقابت ها را ترک کند، کار دشواری بود.
اصلاح طلبان و اعتدالگرایان گزینه های متعددی داشتند، اما اصرار رئیس جمهوری بر دولتمرد بود این کاندیدا، یافتن گزینه نهایی را دشوار کرد تا اینکه در نهایت از میان «محمد شریعتمداری، محمد علی نجفی و اسحاق جهانگیری» قرعه به نام جهانگیری افتاد و 8 ساعت مانده به پایان ثبت نام ها توافق اصلاح طلبان، اعتدالگرایان و شخص رئیس جمهوری بر سر ورود جهانگیری قطعی شد و او به میدان آمد تا در قالب کاندیدای احتیاطی هم کمک رسانی روحانی باشد و هم اینکه اگر شایعاتی که در مورد رد صلاحیت روحانی وجود دارد قوت گرفت، ائتلاف اصلاح طلبان و اعتدالگرایان عرصه را به رقیب واگذار نکند و فردی را داشته باشد که هم مقبول باشد و هم توانمند؛ مقبول به این معنا که بتواند محل اجماع اصلاح طلبان و اعتدالگرایان باشد. توانمند هم به این معنا که بر امور اجرایی مسلط باشد.
هدف سوم: عبور از فیلتر شورای نگهبانجهانگیری از معدود اقتصاددانان فعالان سیاسی اصلاح طلب است که در طرف مقابل و در بین جناح رقیب نیز دارای مقبولیت سیاسی ـ اجتماعی است و بزرگان نیز همواره به او نظر مثبتی داشته اند. در کنار این پیش زمینه فرا حزبی، اما نام جهانگیری از اواخر بهمن ماه گذشته به عنوان کانال ارتباطی اصلاح‌طلبان با مقام معظم رهبری بیش از پیش بر سر زبان‌ها افتاد.
در آن روزهای مرگ ناگهانی آیت الله اکبرهاشمی رفسنجانی، برخی از فعالان جریان اصلاح‌طلب را بر آن داشت تا درباره لزوم حفظ کانال ارتباطی با مقام معظم رهبری فکر کنند. همان روزها جهانگیری خود درباره چگونگی انتخابش به خبرنگاران گفت: «ما با دوستان و بزرگان اصلاح‌طلب مذاکره‌ای داشتیم. آنها تأکید کردند که این کار انجام شود. من هم با آقای رئیس‌جمهور مشورت کردم و نهایتا به این نتیجه رسیدم که این ملاقات انجام شود که انجام هم شد. هم درباره شرایطی که مرحوم آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی داشت، صحبت شد و هم شرایط اصلاح‌طلبان. درباره موقعیت، جایگاه و نقش آنها در انقلاب و نظام و نیز درباره سران اصلاح‌طلب هم صحبت شد. نظرات مقام معظم رهبری، نظرات بسیار روشنی راجع به افراد و جریان اصلاح‌طلب است و استقبال خیلی خوبی شد. من به سهم خودم سعی می‌کنم تا آنجا که امکان دارد، در ایجاد و برقراری این کانال ارتباطی تلاش کنم. اینکه همیشه با جریان اصلاحات ارتباط داشته باشند، از تأکیدات مقام معظم رهبری بود.»
با توجه به این میزان مقبولیت جهانگیری در جناح راست است که اصلاح طلبان و اعتدالگرایان تصمیم گرفتند جهانگیری را کاندیدای پوششی راهی میدان انتخابات کنند، زیرا هم در مسیر احراز صلاحیتش مانع جدی وجود ندارد و هم اینکه مهره مقبول دو جریان اصلی سیاسی کشور است و حاشیه سازی ها برای او به حداقل ممکن خواهد رسید.
در نهایت اینکه «اسحاق جهانگيري» که لباس معاون اول «حسن روحاني» را بر تن دارد، به این دلیل در آخرين دقايق مهلت نام نویسی در انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری ثبت‌نام كرد تا نشان دهند، برنامه اصلاح طلبان برای رأي، جلوگيري از تحقق هدف تك دوره‌اي كردن دولت روحاني از سوی رقبای اصولگرايشان است. این تاکتیک جدید و نورس اصلاح طلبان، نمایانگر این است که آنها حاضر نیستند عرصه قدرتی را که چنگ زده اند با تدابیر سیاسی رقیب به راحتی واگذار کنند و برای هر گام رقیب، برنامه و تاکتیک خاص خود را دارند.
ازبکاربردن اصطلاح سید خراسانی برای آقای رئیسی چه هدفی دارید .شما که بار مذهبی این کلمه رادربین شیعه میدانید لطفا از بکاربردن این واژه برای افراد خودداری کنید .هرچندهدف سیاسی داشته باشید .چون بااعتقادات مردم بازی کردن نامناسب است. 