اینفوگرافیک به عنوان یکی از ابزارهای موثر در حوزه تولید محتوای بصری، نوعی نمایشگر بصری اطلاعات است که اطلاعات را به زبانی ساده و فهم پذیر و در فضا و زمانی محدود به مخاطبان ارائه می کند. اینفوگرافیک که دارای انواع و کاربردهای بسیار است علاوه بر بهره گیری در حوزه اطلاع رسانی، آگاهی بخشی، آموزش، تبلیغات و... در حوزه بازاریابی به ویژه بازاریابی محتوا نیز از نقشی تعیین کننده برخوردار است.
رسانه ها، سازمانها و حوزه های مختلف با درک اهمیت و کاربرد اینفوگرافیک به سراغ آن آمده و در قالبهای نمایش متنوع از آن بهره می گیرند، واحدهای آموزشی و ناشران نیز از جمله گروههایی هستند که از اینفوگرافیک به ویژه در پلتفرمهای مختلف استفاده می کنند.
به عنوان مثال coursehero (https://www.coursehero.com) یکی از مراکز آموزش الکترونیکی و آنلاین است که در مسیر اثربخشی آموزشهای خود در همه حوزه ها اعم از اقتصاد، ادبیات، زیست شناسی، تاریخ و....، علاوه بر فیلم، توضیحات گام به گام و...، از اینفوگرافیک نیز بهره می گیرد. در این سایت قریب به 700 اینفوگرافیک به منظور یادگیری در خصوص شخصیتها، نویسندگان و آثار ادبی و کتابهای آنها ارائه و از آن به عنوان یک روش منحصر به فرد یاد شده است. (https://www.coursehero.com/infographics/)
بخشی از تولیدات اینفوگرافیک این مرکز آموزشی، توسط یکی از سایتهای معرفی کننده کتاب ، ترجمه و در اختیار مخاطبان و علاقمندان قرار می گیرد. کافه بوک، توضیحات خود را درباره نویسنده؛ خلاصه ای از کتاب و... بعضاً با اینفوگرافیک ترجمه شده از سایت مذکور همراه می کند. (https://kafebook.ir).
ادیت و ترجمه آثار اینفوگرافیک مرتبط با کتابها که حدود یک سالی است در سایت کافه بوک صورت می گیرد، گرچه به عنوان یک حرکت ارزشمند در علاقمند سازی مخاطبان با حوزه کتاب و مطالعه کلیاتی از آن در حداقل زمان تلقی می شود، ولی قطعاً ورود به مرحله تولید آثار اینفوگرافیک برگرفته از کتابها و به ویژه اضافه شدن یک اینفوگرافیک به بخش پایانی کتابها برای کمک به مخاطبان، می تواند گرایش به مطالعه را در مخاطبان افزایش دهد.
ورود مولفان، پژوهشگران و فعالان حوزه مطالعاتی و آموزشی به حوزه اینفوگرافیک و همچنین ایجاد عزم و همت در ناشران و نیز فعالان حوزه کتاب، کتب درسی و کمک درسی و... می تواند زمینه ساز تولید بیشتر آثار اینفوگرافیک و اثرگذاری آن در حوزه مطالعه و آموزش و... باشد که حتی بعضاً کتابهایی ویژه هر یک از گروههای مخاطب، می تواند کاملاً در قالب اینفوگرافیک تولید تهیه و منتشر شود.
کتابهای درسی در آموزش و پرورش نیز گرچه در حال گسترش تلاشهای خود برای ورود بیشتر اینفوگرافیک به این حوزه هستند، ولی قطعاً به همتی بیش از گذشته در این خصوص نیاز است.
حرکتهای یاد شده در کنار اقدامات برخی ناشران و نیز آغاز حرکتهایی در موسسات و سازمانهایی همچون موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران که در تلاشند تا همراه با مقالات و کتابهای خود خلاصه یا کلیاتی از آن را در قالب اینفوگرافیک به انتشار برسانند و نیز انجام مقدماتی برای برگزاری مسابقه اینفوگرافیک در موسسه یادشده با هدف تولید هدفمند و بصری محتواهای تاریخی، همگی از تلاشهایی برای توسعه اینفوگرافیک در ایران در حوزه های مختلف نوید می دهند. قطعاً توجه و گرایش به تولید آثار اینفوگرافیک در حوزه های مختلف، به ویژه در موضوع مورد بحث، با تأکید بر نگاه علمی و عملی توأمان مدنظر است.
توجه به بهره گیری از اینفوگرافیک، با در نظر گرفتن مشکلات حوزه چاپ و نشر در ایران و نیز وضعیت کتابخوانی و سرانه مطالعه در کشورمان، بیش از پیش مورد توصیه است.
* مولف و مدرس اینفوگرافیک و نیوزگرافیک