چندی پیش، یک تارنمای انگلیسی خبری منتشر و ادعا کرد، قراردادی ۲۵ ساله میان ایران و چین منعقد شد که بر اساس آن، چین در ازای گرفتن امتیازاتی متعهد شد، ۴۰۰ میلیارد دلار در ایران سرمایه گذاری کند.
به گزارش «تابناک»؛ این گزارش و ادعای «پترولیوم اکونومیست» بازتاب گسترده ای در رسانه های داخلی و خارجی به همراه داشت. در این رابطه، سایت تابناک نیز در گفتوگو با یکی از کارشناسان مسائل چین، بر خلاف بسیاری از رسانه ها ـ که به اصل ادعای نشریه انگلیسی پرداختند ـ این موضوع را بررسی کرده و صحت ماجرا را زیر سؤال برد.
دکتر محسن شریعتی نیا، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی و کارشناس مسائل چین در گفتوگو با تابناک و در پاسخ به این ادعا عنوان کرده بود: این مقاله را چندان جدی نیافتم. رسانه ای که این خبر ـ تحلیل را منتشر کرده، از منظر پوشش دادن اخبار و تحلیل های مهم در مورد سیاست خارجی ایران و چین فاقد ارزش است؛ بنابراین، نمی توان بحث هایی هم که در آن مطرح شده را چندان جدی تلقی کرد. مهمتر آنکه این خبر در رسانه های حرفه ای انعکاس چندانی نیافت.
شریعتی نیا افزود: بحث بسیار پیچیده تر از آنی است که در این نشریه و تحلیل های مشابه مطرح می شود. در وضعیت فعلی چین محدود با ایران تجارت می کند و علاقه ای به سرمایه گذاری های کلان ندارد.
تأیید خبر تابناک از سوی ظریف
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در گفتوگو با ایرنا، ضمن رد این ادعا و تأیید خبر تابناک عنوان کرد: این مسأله از اساس، نادرست است.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: صرفا پیشنهادی از سوی ایران برای روابط 25 ساله مطرح شده است.
ظریف در پاسخ به این که آیا بندهای این توافق را آن گونه که برخی رسانه ها مدعی شده اند، نادرست می دانید و بندهای این توافق چه هستند، پاسخ داد: در اصل، توافقی در کار نیست که بندهایی داشته باشد. یک پیشنهاد برای برنامهای 25 ساله است که تازه باید بنشینیم و شروع به نوشتن توافق کنیم.
بر اساس گزارش تارنمای پترولیوم اکونومیست ( Petroleum Economist) در سفر وزیر امور خارجه ایران در اواخر ماه اوت، تهران و پکن توافقی را که در سال 2016 به نام "مشارکت جامع استراتژیک چین و ایران" امضا کرده بودند، توسعه داده و بندهای غیر علنی به آن افزودهاند که شامل تخفیف و امتیازهای بسیاری در زمینه سرمایهگذاری نفت و گاز ایران است.
در گزارش بی پایه این تارنمای انگلیسی آمده بود که این توافق به چین تخفیف های بزرگی برای خرید نفت داده و پکن می تواند پول محصول خریداری شده از ایران را حداکثر تا دو سال به این کشور پرداخت کند. از سویی دو طرف توافق کردند که چین پول خریدهای خود را به "یوآن" یا ارزهای دیگر به ایران پرداخت کند و این به معنای آن است که قرار نیست در مبادلات تجاری ایران و چین از دلار استفاده شود.
به نظر می رسد، انگیزه شایعات و خبرسازی درباره روابط ایران و چین، نگرانی پایتختهای غربی از روابط تجاری و اقتصادی دو کشور است.