"فساد" چندمین مانع بر سر راه کسب و کارهای ایرانی است؟

به گزارش تابناک اقتصادی، از اردیبهشت ماه سال گذشته که آمریکا از برجام خارج شد و تحریم ها بازگشتند موانع متعددی بر سر راه کسب و کارهای ایرانی ایجاد شده است که شاید مهمترین این موانع عدم ثبات قیمت مواد اولیه باشد که به دلیل نوسانات نرخ دلار رخ داده است. هر چند که برخی از موانع بر سر راه کسب و کارهای ایرانی به تحریم های آمریکا باز می گردد اما ریشه بسیاری از موانع را باید در داخل جست. اسم این موانع را می توان خودتحریمی نام نهاد.
اگر به گزارش های پایش محیط کسب و کار که توسط اتاق بازرگانی ایران به صورت فصلی تهیه و منتشر می شود نگاه کنیم ملاحظه خواهیم کرد که در فهرست 28 مولفه تاثیرگذار بر محیط کسب و کار، از این دست خود تحریمی ها کم نیستند. به عنوان نمونه یکی از این خودتحریمی ها، "فساد و سوء استفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه های اجرایی" می باشد.
نمودار زیر که از گزارش های پایش محیط کسب و کار استخراج شده است روند مولفه فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه های اجرایی در طول 11 فصل گذشته را نشان می دهد. هر چه عدد مولفه به ده نزدیکتر باشد، نشان دهنده آن است که مولفه و مانع مورد نظر به مشکل جدی تری بر سر راه کسب وکارها تبدیل شده است و هر چه این عدد به صفر نزدیکتر باشد نشان دهنده آن است که مانع و مولفه مورد نظر از دیدگاه فعالان اقتصادی تاثیر چندانی بر کسب و کارها نداشته است. همان گونه که ملاحظه می شود در حالی که فعالان اقتصادی به مولفه فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه های اجرایی در بهار 1396 نمره 6.16 داده اند، این نمره در پاییز 1397 با رشدی 19.5 درصدی به عدد ده (بدترین ارزیابی ممکن) نزدیکتر شده و به 7.36 رسیده است.
سپس از پاییز 1397 این مولفه روند نزولی خود را آغاز کرده است و از دیدگاه فعالان اقتصادی کمتر به عنوان مانعی بر سر راه کسب و کارها خود را معرفی کرده است. در نهایت در پاییز 1398 عدد این مولفه به 6.65 رسیده است.این نشان می دهد که برخوردهای جدی با مفسدان اقتصادی در طول یک سال گذشته، بار این مولفه را بر دوش کسب و کارها کمتر کرده است.

گزارش های پایش محیط کسب و کار نشان می دهند که از نظر فعالان اقتصادی مولفه فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه های اجرایی در تابستان 1398 و در پاییز 1398 در بین 28 مولفه موجود به عنوان هشتمین عامل تاثیرگذار بر محیط کسب و کار مطرح بوده است.
البته از دیدگاه فعالان اقتصادی میزان تاثیرگذاری این مولفه بر محیط های کسب و کار در استان های مختلف متفاوت بوده است. نمودار زیر نشان می دهد که مولفه فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه های اجرایی در پاییز 98 در استان تهران در مقایسه با سایر استان ها مشکل و مانع جدی تری بر سر راه کسب و کارها بوده است. همچنین این مولفه از دیدگاه فعالان اقتصادی استان آذربایجان غربی در مقایسه با سایر استان ها کمتر بر روی محیط کسب و کار این استان تاثیرگذار بوده است.