سرنوشت مبهم جشنواره‌های فجر

با تداوم شیوع کرونا و نبود دورنمایی روشن برای گذر از این بحران و همچنین مواضع متولیان امر از جمله شخص رئیس جمهور درباره تعطیلی جشنواره و رویدادهای اینچنینی، چنین به نظر می‌رسد که غالب جشنواره‌های هنری ایران در سال جاری برپا نخواهد شد؛ اما آیا این اتفاق درباره مجموعه جشنواره‌های فجر نیز رخ خواهد داد و یا این جشنواره‌ها به هر ترتیبی در دی و بهمن نود و نه برپا خواهند شد؟

به گزارش «تابناک»؛ با اوج گیری دوباره شیوع کرونا، از احتمال برپایی رویدادهای فرهنگی و هنری، به شدت فرو کاسته شد، به ویژه آنکه رئیس جمهور و برخی مقامات ارشد کشور در ستاد ملی کرونا نسبت به عدم برگزاری چنین برنامه‌هایی تاکید کردند. پس از لغو جشنواره جهانی فیلم فجر ـ که در همان دور نخست اوج‌گیری کرونا رخ داد ـ این پرسش پیش رو قرار گرفت که آیا وضعیت مشابهی برای دیگران رویدادهای سینمای ایران نیز رقم خواهد خورد یا شرایط به گونه دیگری پیش می‌رود و با وجود ریسک بالا، شاهد برگزاری این رویدادهای پرتراکم خواهیم بود؟

جشنواره فیلم کوتاه تهران ـ که در مهرماه برگزار می‌شود ـ جشنواره سینماحقیقت ـ که معمولاً در آذرماه برگزار می‌شود ـ و جشنواره ملی فیلم فجر ـ که در بهمن ماه برگزار می‌شود ـ مهم‌ترین رویدادهای سینمایی است که به ترتیب زمانی با این چالش مواجه هستند. البته هیچ رویدادی به اندازه جشنواره ملی فیلم فجر، برگزاری‌اش با تراکم جمعیت همراه نیست و با توجه به آنکه بخشی از سالن‌های تهران و شهرستان‌ها را درگیر می‌کند و کاخ جشنواره نیز مملو از جمعیت است، بیشترین استعداد برای شیوع متعلق به محل رونمایی از تازه‌ترین تولیدات سینمای ایران است.

نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نیز ساختار متفاوت با نمایشگاه‌های بین المللی معتبر دارد. این نمایشگاه در واقع یک فروشگاه عظیم موقت است که تازه‌های نشر در آن عرضه و فروخته می‌شود و بر خلاف دیگر نمایشگاه‌ها، به میزان کمتری جنبه نمایش و بازاریابی دارد. به همین دلیل، برای اقتصاد نشر جنبه استراتژیک دارد و بسیاری از ناشران بخش اعظمی از درآمد سالیانه‌اش از محل فروش در نمایشگاه کتاب تامین می‌شود. در واقع نمایش کتاب در عرصه نشر، به مثابه اکران شش ماهه نخست سینمای ایران است که اقتصاد سینمای ایران را تامین می‌کند؛ اما قاعدتاً اینجا با زمان فشرده‌ای مواجهیم.

با وجود افزایش شدید قیمت پشت جلد کتب به واسطه افزایش هزینه طبع و نشر و علی الخصوص رشد چشمگیر قیمت کاغذ، نمایشگاه سی و دوم نیز با استقبال قابل قبولی همراه شد و نشر سرپا ماند. امید ناشران به نمایشگاه سی و سوم بود که قاعدتاً می‌بایست در اردیبهشت ماه برپا می‌شود؛ اما شیوع کرونا برپایی این نمایشگاه را که در دوره کوتاه برگزاری‌اش با تجمع میلیونی همراه است و تراکم انسانی شدیدی در روزهای پنجشنبه و جمعه را تجربه می‌کند، ناممکن کرد. در نخستین روزهای اسفندماه اعلام شد با مصوبه شورای سیاست‎گذاری، سی و سومین نمایشگاه کتاب تهران بعد از ماه مبارک رمضان برگزار خواهد شد اما مشخص بود چنین اتفاقی رخ نخواهد داد.

اکنون مشخص شده که نمایشگاه کتاب تهران، امسال قطعا برگزار نخواهد شد و به احتمال نزدیک به یقین، قریب به اتفاق رویدادهای فرهنگی و هنری نیز برگزاری نخواهد شد اما هنوز سیاست گذاران امیدوارند تا دی سال جاری شرایط به حالت طبیعی بازگردد و مجموعه جشنواره‌های فیلم، تئاتر، موسیقی و هنرهای تجسمی برگزار شود؛ هرچند در جلساتی که در این خصوص برگزار شده، درباره روش‌های جایگزین به ویژه برپایی آنلاین این رویدادها بحث و گفت و گو شده است.