31 فروردین ماه سال جاری بود که خبری در رسانه ها منتشر شد مبنی بر این که نرخ سود بانکی از اول اردیبهشت ماه کاهش خواهد یافت. اما حقیقت ماجرا این بود که تنها بانک ها تصمیم گرفته بودند که نرخ سود بانکی را به مصوبه سال 1395 باز گردانند.
به گزارش بورس تابناک، با این تصمیم مقرر شد تا دیگر بانک ها سپرده ای با سود بالای 15 درصد افتتاح نکنند ضمن آنکه نرخ سود سپرده های کوتاه مدت کمتر از 6 ماه نیز 8 درصد شد. شایان ذکر است پس از التهابات ارزی سال ۹۷ نرخ سود سپردهها به شکل غیررسمی تا محدوده ۱۸ تا ۲۰ درصد افزایش یافته بود. از این بُعد شاید بتوان گفت که با بازگشت به مصوبه سال 1395 و نرخ سود 15 درصد، نرخ سود بانکی کاهش یافت.
همچنین در مورد سپردههای بلندمدت یکساله نیز مقرر شد که نرخ سود این سپردهها از تاریخ 1 اردیبهشت 99 معادل 15 درصد افتتاح شود.
در کمتر از سه ماه، شورای پول و اعتبار نرخ سود سپرده های بانکی را افزایش داد!
سه ماه از این تصمیم نمی گذشت که در مورخه 24 تیرماه 1399 شورای پول و اعتبار در نرخ های سود بانکی بازنگری انجام داد. این شورا سقف نرخ سود سپردهها با سررسیدهای مختلف را افزایش داد و همچنین اقدام به باز تعریف سپردهگذاری ۲ ساله و ۳ ماهه در شبکه بانکی کرد.
بر اساس تصمیم اعضای شورای پول و اعتبار سقف سپردهگذاری یکساله از ۱۵ درصد به ۱۶ درصد افزایش یافت. همچنین این شورا اجازه داد تا بانک ها با نرخ سود ۱۸ درصد اقدام به افتتاح حساب با سررسید زمانی دو ساله کنند. نرخ سود کوتاه مدت نیز از 8 درصد به 10 درصد افزایش یافت. علاوه بر این مجوز افتتاح حساب با سررسید زمانی ۳ ماهه با نرخ سود 12 درصد برای بانکها صادر شد. البته بیشترین افزایش نرخ برای سپردهگذاری با سررسید ۶ ماهه بود که سیاستگذار با افزایش ۳ واحد درصدی، نرخ سود سپردهگذاری ۶ ماهه را به ۱۴ درصد افزایش داد.
دوباره زمزمه های افزایش نرخ سود بانکی مطرح است، این افزایش با بازار سرمایه چه خواهد کرد؟
تقریباً کاهش نرخ سود بانکی از ابتدای اردیبهشت ماه سال جاری با رونق بازار سرمایه همراه بود و افزایش دوباره آن در اواخر تیرماه سال جاری حدوداً با یک شوک به بازار سرمایه همراه شد. حالا با این اوصاف، در این هفته ها به جهت جلوگیری از خروج سرمایه ها از بانک ها و همچنین جذب پول های سرگردان در بانک ها، دوباره زمزمه های افزایش نرخ سود بانکی مطرح شده است. موضوعی که به مذاق سهامداران خوش نیامده است و افزایش نرخ سود بانکی را به مثابه ضربه ای دیگر به پیکر بازار سرمایه می دانند. بازار سرمایه ای که اصلاح سنگینی را از 19 مرداد ماه سال جاری آغاز کرده و هنوز هم نتوانسته است بعد از آن اصلاح سنگین قامت راست کند.
وحید شقاقی شهری عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بورس تابناک با اشاره به اینکه افزایش نرخ سود بانکی که زمزمه های آن این روزها به گوش می رسد سیاست غلطی است، گفت: سیاست اشتباه دیگری که این روزها بانک مرکزی به اجرای آن تن داده است، عرضه روزانه 50 میلیون دلار به بازار ارز جهت مقابله با افزایش نرخ دلار می باشد.
این عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی اظهار داشت: یکی از عواملی که در ماه های اخیر موجب شد تا بازار سرمایه با مشکل مواجه شود، بحث افزایش نرخ بهره بین بانکی و افزایش نرخ سود بانکی بود. وی ادامه داد: بانک مرکزی بهتر است به جای اجرای سیاست افزایش نرخ سود بانکی که سیاست اشتباهی می باشد، به دنبال اجرای کاهش نرخ بهره بین بانکی و کاهش یک تا 2 درصدی نرخ سود بانکی باشد و اجازه دهد که نقدینگی ها به سمت بازار سرمایه روانه شوند.
وی با اشاره به اینکه میزان پمپاژ نقدینگی روزانه به اقتصاد ایران، 2500 میلیارد تومان می باشد، افزود: به جای این دو سیاست غلط که یکی اجرایی شده است (تزریق 50 میلیون دلار روزانه به بازار ارز) و دیگری هم زمزمه های آن به گوش می رسد (افزایش نرخ سود بانکی)، اگر بازار سرمایه را رونق و عمق ببخشیم، این بازار می تواند اولاً به مثابه اسفنجی در جذب نقدینگی عمل کند و روزانه 2 تا 3 هزار میلیارد تومان نقدینگی را به خود جذب نماید و اجازه ندهد که این نقدینگی به سمت بازارهای دیگر از جمله بازار ارز برود ثانیاً می تواند مشکل تامین مالی بنگاه های اقتصادی را حل کند.
شقاقی شهری گفت: اگر از بازار سرمایه حمایت صورت نگیرد و یا سیاست هایی اجرایی شود که بر ضد بازار سرمایه می باشد، شاهد وقایعی خواهیم بود که در دو ماه اخیر آن را در اقتصاد ایران تجربه کردیم. عدم حمایت درست از بازار سرمایه در یک ماه اخیر موجب شد که پول های حقیقی از این بازار خارج و به سمت سایر بازارها از جمله بازار ارز روانه شود و عواقب آن را هم مشاهده کردیم.