«ماجرای پر فراز و نشیب صفر، شاید باعث گردد جامعه ما کمی بیشتر درباره
اهمیت فعالیت های مستمر و صادقانه اجتماعی تأمل کند. فعالیت هایی که به علت
واقعی و ملموس بودن، اعتمادی واقعی ایجاد میکنند.»
به گزارش «تابناک»، پس از آنکه طی روزهای گذشته به ماجرای
نجات «صفر» از مجازات اعدام پرداختیم، جمعیت امداد دانشجویی-مردمی امام علی(ع)، یکی از عوامل اصلی شکل گیری این اقدام خیرخواهانه، در توضیحاتی روند انجام این اتفاق را شرح داد:
صفر در سن نوجوانی از روی یک غفلت بچگانه مرتکب یک قتل شد. البته غفلت بچگانهای که متناسب با محل زندگی وی بود! محله ای معضل خیز و حاشیه نشین که امنیت و رفاه کودکان در آن کیمیایی نایاب است. کسانی که حتی مدتی کوتاه فعالیت اجتماعی در چنین محلاتی داشته باشند میدانند که کودکان این مناطق همواره در معرض تحقیر و خشونت و انواع آسیب های جسمی و روانی هستند و کارهای بچگانه در آنجا از «تیزی بازی» و «خط انداختن با تیغ روی بدن» آغاز میشود! دفاع از خود در برابر خشونت محیط و آسیب زدن به جسم خود برای انتقام از نفسی تحقیر شده و بی ارزش.
صفر در چنین شرایطی طی یک درگیری بی جا و سوءتفاهمی نابخردانه به یک قاتل تبدیل شد. بنابراین می توان منصفانه گفت سهمی از جنایت او، به کم کاری های کلیت جامعه می رسد. از ساده ترین شهروندان تا مسئولین با سمت های مختلف شهری و کشوری.
با این دیدگاه است که جمعیت به آزادسازی و حمایت از افرادی که زیر 18 سال جرم مرتکب شدهاند میپردازد. در واقع، جمعیت برای جبران کاستیهایی که در حق این آسیب دیدگان اجتماع صورت گرفته وارد این عرصه شد. تا کنون نیز هیچ یک از مواردی که جمعیت آزاد و حمایت کرده است، مجددا به بزهکاری بازنگشته اند.
فرآیند آزادسازی کودکان در بند، فرآیندی است پیچیده که ساده ترین بخش آن اطلاع رسانی است و یکی از بخش های آن، اطلاع رسانی در فضای مجازی. دیگر بخش ها شامل اخذ مجوز قانونی برای انجام این فعالیت، شناسایی دقیق مددجو و خانواده های درگیر در پرونده، امور مددکاری و مشاوره و تیم امور مالی که باید در پی جذب کمک های مردمی باشد. پیش از موضوع صفر ، جمعیت از سال 1385 بیش از ده اعدامی و ده ها مورد دیگر را آزاد ساخته و حمایت کرده بود.
* خانههای امدادی جمعیت با نام «خانه ایرانی» فضایی هستند برای آموزش کودکان در معرض آسیب و خشونت در محلات حاشیه نشین. در این خانه ها تمام اقدامات آموزشی، درمانی، مددکاری، مشاوره و فعالیت های هنری لازم برای بهبود و ترمیم آسیب های جسمی، روحی و روانی وارد شده بر این کودکان در خانه و در محله شان، تأمین می گردد. در خانه های ایرانی، کودکان کم کم می آموزند که به جای چاقو، قلم در دست بگیرند، تا چرخه قتل و خشونت متوقف شود.
موازی با سایر فعالیت ها، رخدادی در سایت اصلی جمعیت، ده ها وبلاگ مرتبط، و یک شبکه اجتماعی طراحی شد. عدم استقبال مناسب در فضای شبکه اجتماعی – پیوستن کمتر از 800 نفر به رخداد - باعث شد صفحه های خانه های امدادی* جمعیت در اینترنت، همه به حمایت از صفر تغییر پیدا کند و از سوی دیگر بیش از ده هزار عضو جمعیت در تهران و هزاران عضو جمعیت در شهرستان های کشور، تصاویر شخصی خود را در فضای این شبکه به حمایت از صفر تغییر دادند. این هماهنگی و یکپارچگی سبب شد در عرض کمتر از یک هفته حدود بیست هزار نفر حمایت خود را از صفر اعلام کنند و مبلغ مورد نیاز برای نجات وی به سرعت تأمین گردد.
اعتماد عمیق مردم به جمعیت و گسترش فوق العاده سریع این رخداد، علل گوناگونی دارد که مهمترین آنان به قرار زیر است:
- جمعیت با بیش از بیست طرح جهت رفع معضلات اجتماعی (با دادن رویکرد اجتماعی به ایام و آیین های ملی و دینی) طی 15 سال فعالیت، به ویژه در جمع جوانان و نیز جمع های دانشگاهی کاملا شناخته شده است.
- جمعیت در بیش از ده خانه (خانه ایرانی) در نقاط معضل خیز و حاشیه نشین کشور به صورت روزانه به آموزش کودکان دردمند و محروم مشغول است و هر روزه، گزارش این فعالیت ها به سمع و نظر ده ها هزار هوادار جمعیت رسانده می شود.
- از همه مهمتر، چنان که اشاره شد، جمعیت فقط در تهران ده هزار عضو رسمی دارد و این به غیر از کسانی است که بدون پر کردن فرم عضویت در جمعیت فعالیت مینمایند. اگر همین تعداد افراد را با خانواده هایشان مورد نظر قرار دهیم، پیوستن بیست هزار نفر به این رخداد انساندوستانه، امری عادی است. بنابراین نمیتوان این استقبال گسترده را به حساب یک شبکه اجتماعی گذاشت. کما این که در موارد نجات از اعدام قبلی که جمعیت امام علی انجام داده است، کمک های مردمی از ناحیه اعضا و هواداران جمعیت از سراسر کشور و دنیا انجام شد و اطلاع رسانی به غیر از فضاهای واقعی جامعه، صرفا از طریق سایت و وبلاگ های جمعیت در فضای مجازی صورت گرفت.
مقدار قابل توجهی از کمک های واریز شده نیز توسط نمایندگی های جمعیت در شهرستان ها و خیرین قدیمی و شرکتهای همیار جمعیت فراهم شد.
هدف جمعیت در استفاده از هر یک از رسانه ها و هر یک از روش های اطلاع رسانی مستقیم و حضوری، چیزی فراتر از جذب کمک مالی است. زیرا هرگز اصلاح فقر و فساد و اعتیاد و جهل یک جامعه با کمک های مالی و حضور در فضای مجازی ممکن نیست. بر همین اساس جمعیت همواره کوشیده است به بهانه های مختلف، توجه جامعه را به لزوم حضور واقعی در کنار دردمندان اجتماع جلب نماید.
ماجرای پر فراز و نشیب صفر، شاید باعث گردد جامعه ما کمی بیشتر درباره اهمیت فعالیت های مستمر و صادقانه اجتماعی تأمل کند. فعالیت هایی که به علت واقعی و ملموس بودن، اعتمادی واقعی ایجاد میکنند. اعتمادی که به سادگی به فضاهای مجازی هم سرایت می کند و همدلی می آفریند. و البته امید این است که این همدلی ها به حضور قشر فرهیخته و آگاه جامعه در کنار آسیب دیدگان اجتماع منجر گردد. که بدون این حضور ، قصه تلخ صفر ، باز هم تکرار خواهد شد؛ بارها و بارها.
صفر فقط یک نفر نیست؛ ضرورتی است که جامعه ما به سمت اصلاح محلات معضل خیز برود. محلاتی که پرخاشگری، زورگیری و چاقوکشی تدریجا در آنها به یک ارزش تبدیل می شود و حق با کسی است که خشونت بیشتری می ورزد. ترویج روحیه بخشش و محبت نیاز ضروری این نواحی است و آزادسازی صفر گامی است در این مسیر و این گام در راستای آیین «طفلان مسلم» جمعیت برداشته شد. آیینی که در ایام محرم با تکیه بر آزادگی و مهر امام حسین(ع)، می کوشد کودکان طرد شده و بزه دیده را به آغوش جامعه بازگرداند. هم اینک مددجویانی که از طریق این آیین با کمک های مردمی آزاد شده اند، با جمعیت در ارتباط هستند و زندگی سالمی را دنبال میکنند.
جمعیت امام علی امیدوار است دانشجویان و مردم حضور خود را تنها به فضای مجازی محدود نکنند و در این خانه ها در کنار کودکان شهرشان باشند.