اگر قصد بررسی فنی و علمی این جمله که «استانداردهای کشور ما سختگیرانهتر از استانداردهای اروپا و آمریکاست» را نداشته باشیم، کمترین توقعمان این خواهد بود که این جمله را از زبان یکی از متولیان استاندارد درباره موضوعی معمولی و چه بسا بیحاشیه بشنویم، نه درباره مقوله برنجهای وارداتی از هند که آلوده بودنشان را خود هندی هم قبول دارند!
به گزارش «تابناک»، در میان اخباری که از هرم بهارستان تهران مخابره میشود، چند روزی است که دستاوردهای سفر عدهای از نمایندگان مجلس به هند برای بررسی وضعیت برنجهای وارداتی، نقل محافل شده است؛ برنجهایی که به میزان دو برابر مجوز صادر و وارد کشور شده و هنوز ابهامات درباره آلودگی آن به برخی فلزات سنگین رفع نشده، با قرار گرفتن در جمع کالاهای سبد اهدایی دولت به مردم، در دسترس بخش زیادی از مردم قرار رفته است.
همین قرار گرفتن برنج هندی در سبد کالا، موجب شد تا صدای اعتراض برخی نمایندگان مجلس بلند شده و تحقیق میدانی از واردات این محصول، کلید بخورد؛ تحقیقی که به سفر برخی از نمایندگان مجلس، به سرپرستی محمد حسین قربانی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و با همراهی نمایندگان وزارت جهاد کشاورزی و برخی کارشناسان سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت به هند آغاز شد و قرار بود، نتایج آن در صحن علنی مجلس خوانده شود اما تا کنون چنین نشده است.
البته این خلف وعدهها در تعیین موعد خواندن گزارش و به فراموشی سپردن آن، در مقابل ایرادات مهمی که متوجه این سفر میشود، موضوعی به غایت کم اهمیت است، چراکه وقتی اصل سفر مورد ابهام قرار گرفته، محل تأمین هزینههای آن مورد تشکیک واقع شده و هدف از انجام آن دیگرگون بیان شود، چه اهمیتی خواهد داشت که گزارش نهایی آن چه زمانی خوانده شود؟
ابهامات پیرامون این سفر هنگامی شکل گرفت که یکی از نمایندگان مجلس محل تأمین هزینههای آن را مورد تشکیک قرار داده و از همراهی واردکنندگان برنج هندی با نمایندگان سفر کرده خبر داد. همراهی واردکنندگان با کسانی که به دلیل شائبههایی چون دست داشتن مافیا در واردات برنج از هند، سفر به این سرزمین را کلید زده بودند!
البته هیأت اعزامی نظر متفاوتی دارند و همه چیز را شفاف میخوانند و حتی رئیس این هیأت درباره همراهی وارد کنندگان برنج با ایشان در این سفر هم پاسخ دارد و میگوید: «واردکنندگان هم آنجا بودند. کار تیم، بررسی موضوع برنجهای وارداتی بود و اینکه واردکنندگان هم آمدهاند، به این معنا نیست که ما آنها را بردهایم».
جدای این ابهام اساسی که هزینههای سفر را چه کسی تأمین کرده و چرا دانش آموزانی که متهم به تقلب هستند در زمان تصحیح ورقه امتحانی، بالای سر معلم ایستاده بودند(!)، هدف سفر هم نامعلوم مانده، چراکه برخی بر این باورند، برای نمونهبرداری از برنجهای هندی در مبدأ صورت گرفته و تمام خروجی سفر، نتایج ارزیابیها و آزمایشهای کارشناسان سازمان غذا و دارو به عنوان متولی صدور مجوز واردات محصولات غذایی خواهد بود اما رئیس هیأت اعزامی اهداف جامعتری را برمیشمارد:
نخست اینکه مقدار برنجی که قرار است وارد کشور شود، بنا بر نیازهای کشور و به تأیید نهادهای ذیربط باشد.
دوم آنکه طرف هندی موظف شد، اسناد خاکشناسی و کشاورزی نقاط پاک و غیر آلوده را به آگاهی ایران برساند و ثبت سفارش برنج تنها از نقاط پاک باشد.
سوم اینکه قرار شد، برنجهایی که ثبت سفارش میشود با استانداردهای جمهوری اسلامی همخوانی داشته باشد، زیرا استانداردهای ما سختگیرانهتر از استانداردهای اروپا و امریکاست.
چهارم آنکه قرار است، برنجهای وارداتی هم در راههای ورودی و هم در محل ثبت سفارش بر پایه استانداراد چک و کد رهگیری به برنجهای وارداتی داده شود که اگر با استانداردها همخوانی نداشت، اجازه ورود به آنها داده نخواهد شد.
جدای هدف نخست که باید به انتظار بنشینیم تا گزارش سازمان غذا و دارو آماده شده و دریابیم که این بار بر خلاف بار قبل، برنجهای هندی پاک اعلام میشود یا خیر، سه هدف اعلام شده دیگر به شکلی عجیب در یک نقطه با هم تلاقی دارند.
آنچه به روشنی در این اهداف به چشم میخورد، تأکید هیأت اعزامی بر شرط استاندارد بودن برنج وارداتی است که به سه شکل متفاوت بیان شده و موکدا تکرار شده که تنها برنجی که شاخصههای استاندارد ایران را داراست، میتواند اجازه ورود به کشور را دریافت کند!
به عبارت بهتر، گویی نمایندگان و هیأت اعزامی این همه راه را تا هند رفته بودند که استاندارد کشورمان را تبلیغ کرده و آن را برتر از سایر استانداردها معرفی کنند و در حالی به کشور بازگردند که هنوز میتوان پرسشهای پیش از این سفر را پرسید و بی پاسخ ماند!
میتوان پرسید که آیا پیش از این استانداردهای سختگیرانه تدوین نشده بوده و وجود نداشته که کشورمان پر شده از برنجهای آلوده؟ آیا ثبت سفارش بر اساس مستندات استاندارد صورت نمیگیرد که محصولات آلوده به راحتی از مبادی ورودی وارد کشور میشوند؟ آیا دست مافیا پشت پرده واردات این برنجهاست و ... .
اما جدای این پرسشهای کلیدی که سفر نمایندگان اگر بر تعدادشان نیفزوده باشد، به نظر در کاستنشان موفقیتی نداشته، چرایی سفر نمایندگان به هند است؛ آنجایی که همه اهداف پیرامون استاندارد و متولیان اجرای آن در محصولات غذایی، یعنی سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت مطرح میشود، ولی هیأت سفر کننده شامل نمایندگان مجلس و وارد کنندگان برنج میشود!
اینجاست که میتوان پرسید ضرورت سفر نمایندگان به هند چه بوده و چه کارکردی برای آن تعریف شده بود؟ آیا قرار بود در قالب متخصصان استاندارد عمل کنند؟ آیا به حل مشکلات کمک کرده و یا دستکم، ابهامات مجلس نسبت به چرایی انبوه واردات برنج آلوده از هند را پاسخ گفته است؟ آیا این شیوه معمولی در امور مجلس است که برای بررسی اشکالی که متوجه یک محصول وارداتی است، سفر به کشور صادر کننده در قالب هیأتی پیگیری شود؟
با این تفاسیر اگر روزی بشنویم ـ کما اینکه شنیدهایم ـ که گوشتهای وارداتی از برزیل شرایط خوبی ندارند و ذبح شرعیشان هم محل اشکال است، آیا باید انتظار سفر هیأتی از نمایندگان به برزیل برای بررسی ماجرا و تأکید بر استانداردها و بیان اصول بدیهی در امر واردات باشیم و پیش از آن از مافیای گوشت بشنویم و پس از آن از طبیعی بودن همراهی وارد کنندگان با هیأت بررسی کننده آگاه شویم؟!