اجرایی شدن برجام برای بسیاری از شرکت های هواپیماساز جهانی به معنی باز شدن بازاری بود که برای مدت ها از آن محروم بودند. بازاری که 500 هواپیمای مسافرتی جدید نیاز دارد، اما حاضر نیست برای رسیدن به این عدد خرید هر هواپیمایی را در دستور کار قرار دهد.
به گزارش ایسنا، به محض اجرایی شدن توافق هسته ای، مسئولان وزارت راه و شهرسازی به نمایندگی از صنعت هوایی ایران مذاکرات خود را با دو غول هواپیماساز جهان آغاز کردند. مذاکراتی که پس از چند ماه به نتایج ابتدایی مثبتی رسید تا ایران پیش قرارداد خرید حدود 250 فروند هواپیما از دو شرکت ایرباس و بویینگ را رسما در دستور کار خود قرار دهد.
با وجود آنکه دو طرف اصلی این معامله نسبت به نهایی شدن این قرارداد اصرار دارند، از یک سو ایران به دنبال تامین هواپیماهایی نو برای جایگزین کردن با نمونه های فرسوده است و از سوی دیگر ایرباس و بویینگ روی این بازار جدید حساب باز کرده اند اما سنگ اندازی های آمریکا باعث شده ورود این هواپیماها به ایران با اما و اگر مواجه شود.
هرچند طبق متن برجام، هیچ دولتی حق اعمال محدودیت برای ورود هواپیماهای نو به ایران را ندارد و توافق های ماه های پیش نیز این امر را اثبات می کند، اما منطق اقتصاد این را می گوید که ایران به دیگر گزینه های خود برای خرید هواپیما نیز فکر کند؛ گزینه هایی که شاید از اروپای شرقی یا آسیا باشند.
در طول ماه های گذشته هر بار صحبت از مذاکره با روس ها برای خرید هواپیمای مسافرتی از آنها شده، مسئولان ایرانی این امر را تکذیب کرده اند؛ هرچند منطق اصلی این بوده که هر هواپیمایی باید تست های فنی سازمان هواپیمایی را پشت سر بگذارد و در این صورت اجازه ورود به آسمان ایران را خواهد داشت.
این امر در جریان سفر اخیر وزیر راه به چین نیز مطرح شده و وقتی شرکت هواپیما ساز چینی comac از ورود به ایران گفته، وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده است که شرط ورود به این عرصه به دست آوردن استانداردهای بین المللی خواهد بود.
این شرکت چینی که از سال 2008 میلادی کار خود را آغاز کرده، در حال حاضر روی دو هواپیمای مسافرتی متفاوت کار می کند. نخستین هواپیما به نام ARJ21 در سال 2015 میلادی نهایی شد. این هواپیما که بین 70 تا 105 سرنشین را در خود جای می دهد نخستین هواپیمای مسافرتی چینی به حساب می آید که از سوی شرکت comac طراحی شده است. هواپیمای بعدی چینی ها C919 است که بناست در سال جاری میلادی طراحی آن به پایان برسد و در سال 2018 به شرکت های سفارش دهنده تحویل شود. این هواپیما که نزدیک به 150 مسافر را در خود جای می دهد برای رقابت با مدل های کم سرنشین ایرباس و بویینگ وارد بازار خواهد شد.
هرچند تا نهایی شدن مدل های مسافربری هواپیماهای چینی لااقل به چند ماه زمان نیاز است، اما وزارت راه و شهرسازی ایران از الان تکلیف خود را با بازاریاب های چینی روشن کرده است. آنها تنها در صورتی می توانند روی بازار ایران حساب کنند که استانداردهای جهانی را به دست آورند.