بنیاد سینمایی فارابی در واپسین روزهای سال 1396، لیست رقم کمکهای پرداختی به فیلمهای سینمایی از سال 1390 تا 1396 را منتشر کرد که بر اساس این لیست، بیش از 329 فیلم سینمایی دست کم 83 میلیارد و هشتصد و سی و پنج میلیون تومان را در قالبهای تسهیلات، مشارکت، ساخت و خرید حقوق دریافت کردهاند.
«تابناک»؛ مهدی خرم دل؛ بنیاد سینمایی فارابی از نهادهای زیرمجموعه سازمان سینمایی است که مأموریت کمک، سرمایه گذاری و مشارکت در پروژه های سینمایی را در بیش از سه دهه اخیر بر عهده داشته و صدها میلیارد تومان به سازندگان فیلمهای سینمایی در این چند سال اخیر پرداخت. مشخص نیست چه میزان از این پرداختها در چه بازه زمانی به حساب فارابی بازگشته است. مدیران فارابی نیز ترجیح میدهند با سینماگران وارد چالش نشوند و تاکنون درباره مراودات مالی سینما سخن به میان نمیآوردند.
پس از راه اندازی سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات، به درخواست نگارنده در اقدامی بیسابقه در تاریخ سینما، لیست فیلمهایی از بنیاد سینمایی سازمان سینمایی در حد فاصل سالهای 1390 تا 1396 به نگارنده اعلام و سپس همان لیست با حذف بخش مجموع توسط این بنیاد راساً نیز منتشر شد. آن گونه که فارابی اعلام کرده، دست کم 329 فیلم در حد فاصل 1390 تا 1396 از منابع عمومی استفاده کردهاند که این میزان بیش از 83 میلیارد و هشتصد و سی و پنج میلیون تومان دریافت داشتهاند.
در پایان این لیست تأکید شده با توجه به آنکه بخشی از پرداخت به شماری از فیلمهای تولیدی در سال 1395 و 1396 همچنان باقی مانده، نام این فیلمها در سال 1397 اعلام خواهد شد و بنابراین، این لیست طولانی تر و رقم پرداختی به فیلمهای سینمایی نیز بیش از 83 میلیارد و هشتصد و سی و پنج میلیون تومان است.
نکته قابل تأمل اینکه 10.1 میلیارد تومان از 83 میلیارد تومان پرداختی فارابی به فیلم «رستاخیز» به کارگردانی احمدرضا درویش رسیده که در کنار 7.2 میلیارد تومان پرداختی مؤسسه رسانه های تصویری به این فیلم مجموعاً 17.3 میلیارد شده است! در رده بعدی نیز فیلم «چ» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا با 6.1 میلیارد تومان دریافتی قرار داد و در این میان شمار فیلمهایی که دریافتهای میلیاردی داشتهاند، کم نیست. جالبتر آنکه برخی مدعیان سینمای مستقل و اشخاصی که مدعی بودند حتی یک ریال از دولت برای فیلمهایشان دریافت نکردهاند، نظیر محمدحسین فرحبخش در این لیست قرار دارند!
هرچند این اقدام با پیگیری پیاپی «تابناک» برای نخستین بار در تاریخ سینمای ایران رخ داد، بیگمان بدون همراهی مسئولان سینمایی به ویژه علیرضا تابش مدیرعامل فارابی که حتماً بابت انتشار این رقمها با فشار شماری از سینماگران مواجه میشوند، رخ نمیداد و از این منظر باید تأکید کرد، سرانجام قفل عدم شفافیت که همواره برخی سینماگران مانع جدی آن بودند، با تعامل مسئولان با رسانه شکسته شد.
با در نظر گرفتن این اتفاق در کنار انتشار اطلاعات اولیه هزینههای سی و دومین و سی و سومین جشنواره فیلم فجر و همچنین انتشار اسناد پرداخت 17.3 میلیارد تومانی به سازندگان فیلم سینمایی رستاخیز، به نظر میرسد سازمان سینمایی و به ویژه بنیاد سینمایی فارابی، اقدام جدی در راستای شفافیت داشتهاند که از این منظر، باید از این اتفاق استقبال کرد و با پیگیری مستمر در سالهای آینده، به این شفافیت تداوم بخشید و در عین حال به دنبال توسعه این شفافیت در سایر بخشهای سینما و فرهنگ و در عین حال دیگر حوزهها بود. لیست دریافتیهای سینماگران و نوع دریافتی را در ادامه در تابناک میبینید.
برای مشاهده نسخه باکیفیت هر برگ از اسناد بر آن کلیک کنید.