رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان این که عملکرد معاون اول رییس جمهور موفقیت آمیز نیست، گفت: بررسی های بنده نشان می دهد، که تحریم های آمریکا در آبان اثری بر نرخ ارز ندارد.
خبرگزاری مهر در جلسه با سرپرستان استانی خبرگزاری میزبان «محمدرضا پور ابراهیمی» رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم کرمان و راور هم بود، که وی پس از این جلسه، به گفتگو با سرپرستان استانی مهر پرداخت.
این گفتگو در ادامه می آید:
* مطالبی در خصوص تعمدی بودن افزایش قیمت ارز در گوشه در برخی محافل شنیده می شود، از طرفی نیز باید بپذیریم، این افزایش به دلیل تحریم ها نمی توانست باشد، نظر شما در این خصوص چیست؟ فکر می کنید، هدف ایجاد بدبینی نسبت به نظام بوده است، یا هدف خاص دیگری دنبال می کنند.
یک سری مباحث در خصوص افزایش نرخ ارز مطرح می شود، که برخی سیاسی و برخی اقتصادی است، من تصور نمی کنم، دولتی برای جبران کسری بودجه تغییر نرخ ارز را پیش بگیرد، لذا منطقی و عقلایی نیست که دولتی برای جبران کسری بودجه اقدام به تغییر نرخ ارز کند.
دولت ها خود مصرف کننده هستند، یعنی افزایش درآمد، خود به افزایش مصرف منجر می شود، از طرفی تبعات ناشی از این افزایش نرخ ارز آن قدر سنگین است، که دولت نمی تواند آن را بپذیرد، لذا از نظر تخصصی این صحبت ها منطقی نیست.
از نظر این که تغییر نرخ ارز عامدانه و یا غیر عمدی و با یک هدف خاص است، باید بگوییم، تصمیمات غیر کارشناسی است، اما این که عامدانه باشد، را شخص بنده به این موضوع نرسیدم و نمی توان بدون اطمینان مطلبی را مطرح کرد و بگوییم پشت افزایش نرخ ارز ماجرایی بوده است.
البته مطالبی مطرح می شود، که می خواهند نظام را به ستوه بیاورند و پس از آن مانند جریان پذیرش قطعنامه، نظام در جایگاه تصمیم قرار بگیرد، اما من به این امر نرسیده ام و گمان می کنم علت افزایش نرخ ارز عمدتا به دلیل تصمیمات غیرکارشناسی و غیر تخصصی بوده است.
* وزیر خارجه به صراحت اعلام کرده است، که رییس جمهور قولی برای کاهش مشکلات اقتصادی مردم با پیوستن به FATF نمی دهد، پس چه ضرورتی برای پیوستن به این کنوانسیون وجود داشت و این امر چه مشکلی از مشکلات کشور خواهد کاست؟
در خصوص FATF باید بگوییم، که این لوایح شفافیت را به دنبال نداشته و گروه اقدام مالی تناقض های متعددی دارد و مانند موضوعات حقوق بشر است، که بستر سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران شده است و شفافیتی را دنبال نمی کند.
کسی در دنیا شک ندارد، که عربستان عقبه تامین مالی تروریسم است، اما گروه اقدام مالی هیچ گاه این کشور را در لیست سیاه قرار نداده است و لذا این گروه رفتاری سیاسی و غیر علمی دارد، موضوع شفافیت اساسا درست است، هیچ کشوری نباید از تروریسم حمایت کند، این خیلی خوب است، اما متاسفانه این گروه ابزاری برای اهداف دیگر شده است.
سابقه FATF در کشور ما به تعهداتی برمی گردد که آقای طیب نیا، وزیر اقتصاد وقت در سال ۹۵ به این گروه داده بود، بررسی های مجلس نشان می داد، که اقدامات وی خلاف قانون اساسی است، چرا که باید مجوز برای این تعهدات ابتدا از مجلس اخذ می شد و پس از آن تعهد می دادیم، جلساتی با آقای طیب نیا گذاشتیم و در این خصوص بحث کردیم، اما وی این امر را نمی پذیرفت.
لذا اولین گزارش مجلس در کمیسیون اقتصادی که امضایFATF را تخلف دولت دانست ۷ مهرماه ۹۵ بود، که بعدها این گزارش از کمیسیون اقتصادی گرفته شد و به کمیسیون قضایی مجلس و سپس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی رفت.
نگاه بنده هم این بود، که این لوایح استعماری بود، در گزارش نیز به همین مطلب اشاره کردیم، اما در هر صورت برای این امر تصمیم گیری و تصویب شد و به اینجا رسید، اما ما از اساس با این امر مخالف بودیم، حتی به دولت پیشنهاد هم دادیم، که ۲ لایحه که تصویب شده است، را به شکلی پیگیری کنید و به گروه اقدام مالی بدهید و اجرای لوایح دیگر را به عنوان تضمین اقدام اجرایی این کنوانسیون نگه دارد.
اما بدانید، اگر این ۴ لایحه تصویب نهایی و ابلاغ شود، باز هم بالاتر از برجام نخواهد بود، در برجام تضمین گرفتیم ولی مراوداتی با ما انجام ندادند، اگر این لوایح ابلاغ هم بشود، بنده عرض می کنم، هیچ تاثیری در مراودات بانکی نخواهد شد.
* گویا چین و روسیه اعلام کرده بودند، اگر در لیست سیاهFATF قرار بگیریم، نمی توانند با ما مراودات اقتصادی داشته باشند؟
نه، چین و روسیه اعلام می کردند، که ایران باید بهانه FATF را از طرف های دیگر بگیرد، اما تضمین نمی کردند، که با پیوستن به FATF مراودات بانکی بدون مشکل انجام می شود.
برداشت خود بنده این است، که دشمن رفتار کارشناسی و علمی ندارد و تایید نهایی این ۴ لایحه نیز هیچ تاثیری در حوزه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران نخواهد داشت و ما به لیست سفیدFATF نمی آییم.
* برخی بانک ها ضمانت های بانکی بدون پشتوانه صادر می کنند، که این امر می تواند بحران جدی برای بانک های مذکور ایجاد کندف چرا بانک مرکزی در این خصوص نظارتی ندارد؟
بله، برخی از بانک ها اقدامات عجیب کرده و کشور را دچار چالش می کنند و ریشه اصلی آن نیز عدم نظارت بانک مرکزی است، در حال حاضر متاسفانه باید بگوییم ساختار بانک مرکزی سنتی است و لذا نظارتی بر عملکرد برخی بانک ها ندارد، به همین دلیل ۲ سال است، که در حال بازنگری جدی هستیم و اصلاحاتی که باید انجام بدهیم، از دوره قبل مجلس آغاز شده و در ۲ سال گذشته مجلس نیز توانستیم ۲ قانون مهم کشور را بازنگری بکنیم، که یک قانون اصلاح قانون بانک مرکزی است، که ساختار بانک مرکزی در کشور ما عوض خواهد شد، ساختار جدید این بانک بر مبنای حوزه نظارتی و مشابه کشورهای توسعه یافته است.
این طرح تا اواسط آبان ماه به صحن علنی می رود، کار بسیار بزرگی است و تا قبل از بودجه ۹۸ مصوب می شود، اگر این ساختار قبلا اصلاح شده بود، ما شاهد چنین وضعیتی در بازار ارز نمی بودیم.
* چرا با شفافیت رای در خصوص FATF مخالفت شد؟
این که چرا مخالفت شد، را باید مخالفان پاسخ دهند، اما ما نامه ای به رییس مجلس نوشتیم و اعلام کردیم، که رای ما را اعلام کنند، ما می توانیم بخواهیم رای ما را به این موضوع اطلاع رسانی کنند.
* آیا شما امیدوار هستید، که وضع معیشت مردم به گذشته و نرخ دلار به ۷ الی ۸ هزار تومان بازگردد یا خیر؟
معمولا زمانی که شوک ارزی در کشوری اتفاق می افتد وضعیت درآمد ارزی کشورها تغییر می یابد، ما یک شانسی که داریم، این است، که بخش عمده ای از درآمدهای کشور وابسته به صادرات است و تاحدی می تواند این شوک ارزی را جبران کند.
کشورهایی مانند ایران برای جبران میزان قدرت خرید مردم طرح هایی را اجرا می کنند، بخشی از این جبران از طریق سبدهای حمایتی است، در جلسه روز سه شنبه نیز روی بسته حمایتی کار کردیم، که ببینیم، چه میزان درآمد مازاد بر بودجه داریم، افزایش قیمت نفت سبب جبران کاهش میزان فروش می شود و افزایش درآمد داریم، البته به قبل که قطعا نمی توانیم بازگردیم، اما بخشی از این شوک جبران می شود.
تنها راه برگشت به قبل این است، که هرچه می توانیم به کاهش قیمت دلار کمک کنیم.
* یکی از نگرانی های مردم این است، که با تحریم های آبان ماه آمریکایی ها مجددا شاهد افزایش نرخ ارز و موج جدید گرانی ها باشیم، تحلیل شما در این خصوص چیست؟
من فکر می کنم، تحریم های جدید تاثیر جدیدی ندارد، مسئولان این تحریم ها را پیش بینی کرده و اقدامات خنثی کننده را انجام دادند، چیزی بیشتر از این در حوزه ارز رخ نخواهد داد، البته بانک مرکزی باید بسیار با هوشیاری و درایت عمل و اوضاع را مدیریت کند.
در تامین کالاهای اساسی مردم پیش بینی تامین ارز به خوبی شده است، در خصوص تامین کالاهای مورد نیاز مردم که البته جزو کالاهای اساسی نیز نیست، بخش عمده از طرف سامانه نیما تامین می شود و نیاز جزئی ان نیز توسط صرافی ها تامین خواهد شد.
به همین دلیل تاثیرگذاری این تحریم ها بسیار کم است، کما این که اقدامات اخیر بانک مرکزی در بازار ارز تاثیرات مثبتی داشته است.
در حوزه اقتصادی باید بپذیریم، که نرخ ارز بیش از ۵۰ الی ۶۰ درصد از نرخ ترجیحی توجیهی ندارد و به همین دلیل می بایست نرخ ها برگشت پیدا کرده و به نرخ واقعی خود برسد.
* لطفا پیش بینی خود از آینده آقایان شریعتمداری، سیف، جهانگیری و آخوندی را در دولت بگویید.
آقای شریعتمداری هفته گذشته با بنده صحبت کرد و گفت رییس جمهور از وی خواسته برنامه خود برای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را ارائه کند، بنده به ایشان گفتم، اگر کسی برای وزیر صنعت شدن باید ۱۰۰ امتیاز داشته باشد، برای وزیر تعاون شدن باید ۳۰۰ امتیاز کسب کند، چرا که این وزارتخانه بخش اعظمی از چرخه های تولید کشور و بنگاه های اقتصادی را بر عهده دارد.
در خصوص آقای سیف نیز از رییس جمهور برای حکم مشاوری برای وی گلایه داریم و معتقدیم نباید حاشیه امن برای او ایجاد شود، تا پاسخگوی اقداماتی که انجام داده باشد، اما مسیری که آقای رییس جمهور برای آقای سیف انتخاب کرده چیزی نیست، که جامعه در پی آن باشد.
در مورد آقای جهانگیری نیز پیش بینی می کنم، به دلیل عدم موفقیت اقتصادی جایگاه خوبی نداشته باشد، مگر این که تغییرات اقتصادی اخیر در کابینه منجر به موفقیت شود، اما آن چه امروز از تصمیمات آقای جهانگیری مخصوصا در دولت دوازدهم می بینیم، عدم موفقیت است.
در خصوص آقای آخوندی نیز به نظر می رسد، فعالیت وی در جایگاه وزیر راه به زودی به پایان برسد.
