در چند سال اخیر، همواره اختلاف و تعارض منافع میان ایران و روسیه در بحران سوریه، مورد توجه رسانه های منطقه ای و بین المللی بوده و ناظران از شکاف ها میان دو کشور در بحران سوریه سخن رانده اند.
به گزارش «تابناک»؛ هرچند این اختلافات بخشی از واقعیات روابط و همکاری های میان دو کشور در سوریه بوده است، تاکنون شکاف و دوری جدی و بنیادینی میان تهران و مسکو در سوریه بروز نیافته است.
با این حال، بسیاری از ناظران بر این باورند که با تثبیت نظام سیاسی سوریه و از بین رفتن نیاز میدانی طرفین به یکدیگر و همچنین گام نهادن به سمت و سوی فرایندهای سیاسی حل و فصل بحران، شاید ختلافات میان ایران و روسیه دو چندان شوند.
در همین رابطه، وبگاه «دیدبان سوریه» به نقل از اندیشکده سوری Strategy Watch در مطلبی، مدعی بروز درگیری میان طرفداران ایران و روسیه در سوریه شده و نوشته است، مسکو تحرکاتی برای محدود کردن نفوذ ماهر اسد، برادر بشار اسد که طرفدار ایران است، آغاز کرده است.
در ادامه این مطلب آمده است: ماهر اسد خود را در مواجهه مستقیم با تلاش های روسیه می بیند که به دنبال تضعیف او و تقویت جناح های دیگر است. آنچه به ماهر مربوط می شود، نمی تواند بی ارتباط با رقابت ایران و روسیه در سوریه تلقی شود.
روسیه به دنبال تضعیف ماهر اسد روابط نزدیکی با تهران دارد و به نظر می رسد تلاش روسیه برای تضعیف ماهر، منجر به تضعیف روابط و همکاری های دو کشور در سوریه خواهد شد.
در همین راستا، نیروهای روسی در سه ماهه آخر سال 2018 اقداماتی برای محدود کردن نفوذ ماهر آغاز و عملیات گسترده ای را برای پاکسازی نهادهای نظامی سوریه و اعضای وفادار به ایران به رهبری ماهر اسد راه اندازی کردند.
از سوی دیگر، مسکو تلاش کرده است که یک برنامه جامع برای بازسازی نهاد نظامی و تقویت شبکه افسران وفادار به خود را اجرا کند.
عملیات برای بازسازی نیروهای مسلح به دستور روسیه با برنامه مسکو جهت تضعیف نفوذ ایران از طریق برچیدن نیروهای متحد و شبه نظامیان وفادار به تهران همزمان شده است. اداره اطلاعات نیروی هوایی، قراردادهای مربوط به حدود 6،500 عضو یک شبه نظامیان وفادار به آن را به پایان رسانده است و شبه نظامیان وابسته به حزب بعث و دفاع ملی در برزه و قدیسیه و همچنین قلمون را منحل کرده است. مسکو همچنین اعضای شبه نظامیان دفاع ملی در دیرالزور را دستگیر کرده است. بنا بر این گزارش، شمار بسیاری از اعضای دیگر گروه های وابسته به ماهر اسد نیز دستگیر شده اند.
این اقدامات منجر به تنش در روابط بین یک شبکه از افسران طرفدار مسکو در یک طرف و یک شبکه از افسران طرفدار ایران از سوی دیگر شد. سال 2018 نیز شاهد یکسری از ترورها و پاکیزگی های بی سابقه بودیم.
درگیری و برخورد منافع در سه ماهه نخست سال 2019 به مرحله جدیدی رسیده، به گونه ای که درگیریهایی بین گروهی از نیروهای نظام سوریه که وابسته به ایران هستند و رهبری آنها را ماهر الاسد، برادر رئیس جمهور سوریه بر عهده دارد، و گروه «النمر» به رهبری سهیل حسن فرمانده سوری وابسته به روسیه، اتفاق افتاد.