پیش بینی‌ها در مورد "نرخ رشد اقتصادی" در سال جاری چیست؟

نرخ رشد اقتصادی یکی از مهمترین شاخص های اقتصادی محسوب می شود. به تازگی مرکز آمار ایران گزارش نرخ رشد اقتصادی ایران در 9 ماهه سال گذشته را منتشر کرده است. این گزارش نشان می دهد که نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در نه ماهه سال 1397، بدون نفت و با نفت به ترتیب منفی 1.9 درصد و منفی 3.8 درصد بوده است. گزارش های بین المللی و داخلی و همچنین مصاحبه ها در این زمینه نشان می دهند که نمی توان تصویر روشنی از نرخ رشد اقتصادی در سال جاری داشت.

به گزارش تابناک اقتصادی، نرخ رشد اقتصادی یکی از مهمترین شاخص های اقتصادی محسوب می شود به طوری که اقتصاددانان سرعت پیشرفت یک کشور را با آن مورد سنجش قرار می دهند. این نرخ، از میزان تغییرات ارزش محصولات و خدمات تولید شده در یک دوره زمانی نسبت به دوره زمانی مشابه سال قبل از آن به دست می آید.

به تازگی مرکز آمار ایران گزارش نرخ رشد اقتصادی ایران در 9 ماهه سال گذشته را منتشر کرد. این گزارش نشان می دهد که نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در نه ماهه سال 1397، بدون نفت و با نفت به ترتیب منفی 1.9 درصد و منفی 3.8 درصد بوده است. بر مبنای همین گزارش، جزئیات رشد بخش‌ های مختلف اقتصاد کشور نشان می ‌دهد که فعالیت‌ های گروه كشاورزی منفی ٢,١ درصد، گروه صنعت منفی ٧.٩ درصد و گروه خدمات ٠.٦ درصد نسبت به دوره‌ مشابه سال قبل از آن، رشد داشته اند.

همان گونه که از گزارش مرکز آمار ایران مشخص است، تحریم ها بر بخش صنعت به خصوص بخش نفت بیشترین تاثیر را گذاشته است. با مقایسه آمار رشد در پاییز 1397 با فصول قبل می توان به این نتیجه رسید که تحریم ها بر تولید کشور و به خصوص بر بخش صنعت تاثیرگذار بوده است. البته برای آن که ببینیم میزان این تاثیرگذاری چقدر بوده است باید تا انتشار گزارش نرخ رشد اقتصادی در زمستان 1397 صبر کنیم چرا که تحریم ها نفتی ایران از اواسط پاییز سال گذشته آغاز شده و این تحریم ها تاثیر خود را به صورت کامل در فصل پاییز نشان نداده اند. آمارها نشان می دهند که میزان صادرات نفت ایران بعد از اعمال تحریم ها تحت تاثیر قرار گرفته است و این عامل خود می تواند بر روی تولید نفت و متعاقب آن بر نرخ رشد اقتصادی بخش صنعت و کل اقتصاد تاثیرگذار باشد.

آمارهای تولید کالاهای صنعتی منتشر شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز نشان می دهد که به جز بخش نفت گویا سایر صنایع نیز در 9 ماهه سال گذشته با مشکل مواجه شده اند و رشد تولید آن ها در مقایسه با مدت مشابه سال 96 منفی گزارش شده است. به عنوان نمونه رشد تولید انواع سواری منفی 31.9 درصد، وانت منفی 29.6، انواع تلویزیون منفی 33.9 درصد، یخچال فریزر منفی 13.1 و ماشین لباسشویی منفی 39.8 درصد گزارش شده است.

با این وضعیت حالا پرسش اساسی این است که در سال جاری نرخ رشد اقتصادی چگونه خواهد بود؟

وحید شقاقی شهری کارشناس مسائل اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی، طی مصاحبه ای با خبرنگار تابناک اقتصادی در مورد پیش بینی خود از نرخ رشد اقتصادی در سال 1398 گفت: پیش بینی این است که در صورت انتشار گزارش ها، رشد اقتصادی سال 97 بین منفی 1 تا منفی 2 درصد خواهد بود. در سال 98 رشد اقتصادی به دلیل کاهش صادرات نفت و به دلیل وضعیت نامناسب تولید، به ویژه تولیدات صنعتی و تشدید رکود در بخش صنعت احتمالاً در خوشبینانه ترین حالت بین منفی 6 و منفی 10 درصد خواهد بود.

همچنین  به تازگی صندوق بین ‌المللی پول طی گزارشی اعلام کرده است که نرخ رشد اقتصادی ایران تحت تاثیر تحریم ‌های آمریکا در سال ۲۰۱۸ منفی ۳.۸ درصد ارزیابی می ‌شود و در همان گزارش پیش ‌بینی کرده است که نرخ رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۱۹ منفی ۶ درصد باشد.

به هر صورت آنچه مشخص است نمی توان تصویر روشنی از نرخ رشد اقتصادی در سال جاری داشت و به نظر می رسد تحریم ها اثرات خود را بر روی اقتصاد ایران گذاشته است و این اثرات در بخش صنعت به خصوص نفت بیشتر بوده است.