گستردگی و پراکندگی وسیع سیلاب‌های فروردین‌ماه، نیاز به داده مکانی منظم و مستمر از مناطق را به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر تبدیل کرده بود؛ چرا که برنامه‌ریزی مؤثر اکیپ‌های امداد و نجات، برآورد خسارات وارده، شناسایی مناطق در معرض تهدید و غیره بدون در اختیار داشتن چنین داده‌هایی به سختی انجام پذیر است.
این در حالی است که یکی از کاستی‌ها و ضعف‌های جدی آشکارشده در مدیریت بحران سیلاب‌های اخیر، ضعف شدید نقشه‌ها و اطلاعات مکانی به روز و مناسب از مناطق بحرانی بود. امری که مسئول و متولی اصلی آن سازمان نقشه‌برداری کشور، وابسته به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی است. این سازمان در بحبوحه درگیری دستگاه‌های مختلف با مدیریت بحران و کاهش دردها و رنجهای مردم آسیب‌دیده و مصیبت‌زده، سازمان نقشه‌برداری در عوض تهیه و توزیع نقشه‌ها و اطلاعاتی که می‌توانست راهگشای مدیران بحران باشد، در حرکتی نمایشی و تبلیغاتی اقدام به برگزاری نشست تخصصی نمود.
در شرایطی که نبود نقشه‌ها و اطلاعات مکانی به‌روز و دقیق از منطقه مسئولان و مدیران درگیر بحران را به شدت در تنگنا قرار داده بود این سازمان به جای انجام وظیفه ذاتی، ملی و حاکمیتی خویش در تهیه و توزیع نقشه‌ها به برگزاری نشست و همایش روی آورد. امری که به روشنی گویای فضای فکری و اولویت‌های کاری مدیران سیاسی این سازمان است. این در حالی است که همان زمان سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح که مسئولیت کمتری در این خصوص دارد اقدامات عملیاتی مختلفی را چون تصویربرداری با پهبادهای مدرن در شمال و جنوب کشور انجام داد.
بنا بر نظر کارشناسان، سازمان نقشه‌برداری در حال حاضر به جز برخی فعالیت‌های پراکنده و موردی توأم با مانور تبلیغاتی و نمایشی گسترده خروجی محسوسی ندارد. فعالیت‌هایی که عمق کیفی و گستره مکانی آن در سطح توان و ظرفیت یک تیم دانشجویی است تا سازمان عریض و طویل نقشه‌برداری با آنهمه امکانات و تجهیزات و مهمتر و ارزنده‌تر از همه انبوهی از کارشناسان زبده و متخصصان خبره و توانمند.
می‌توان گفت به طور کلی مهمترین داده و خروجی ارزشمند سازمان نقشه‌برداری که همچنان بصورت گسترده در کشور مورد استفاده و استناد است، نقشه‌های پایه مقیاس 25000 و عکس‌های هوایی است. پروژه‌هایی که قریب به ده سال است که خاتمه یافته است و بعد از آن سازمان به جز انجام برخی عکسبرداری‌های موردی اقدام دیگری نکرده است.
متأسفانه در دولت تدبیر و امید که انتظار می‌رفت سازمان نقشه‌برداری کشور رسالت خود را بازیابد و نقش تخصصی و جایگاه حرفه‌ای آن احیا شود، انتصابات سیاسی موجب شد این سازمان روز به روز ضعیف‌تر شود. این روند ابتدا با انتصاب یک استاد دانشگاهی، فاقد هرگونه تجربه مدیریتی و اجرایی که بالاترین تجربه‌اش مدیریت یک گروه آموزشی دانشگاهی بود توسط نوبخت آغاز شد. پس از وی، با انتصاب مسعود شفیعی، رئیس شاخه جوانان حزب اعتدال و توسعه و مدیر مسئول سایت «آفتاب» وابسته به حزب متبوع نوبخت که او نیز فاقد هرگونه پیشینه علمی، تخصصی و اجرایی در حوزه نقشه‌برداری و فناوری اطلاعات مکانی است فصل جدیدی از روند قهقرائی و رو به افول سازمان باز شد که به آشفتگی و تلاطم بیشتر انجامید.
مسعود شفیعی نه تنها هیچ اقدام موثری در جهت تقویت نقش و جایگاه تخصصی سازمان نقشه‌برداری نکرد بلکه در ماههای اخیر با تعدیل و اخراج گسترده نیروهای متخصص و مجرب سازمان که بعضا معترض وضع موجودند در جهت تضعیف بنیه علمی و تخصصی سازمان نقشه‌برداری گام برداشته است. حذف کتابخانه تخصصی سازمان، اعزام نیروهای فنی به بخش‌های اداری وجایگزینی آنها با افراد غیرمتخصص، انتصاب وابستگان مسئولان سیاسی در پست‌های مدیریتی و آشنایان حزبی از اقدامات عمده وی برشمرده می‌شود.
انتصابات اینچنینی در تضاد با روح جوانگرایی توأم با شایسته‌سالاری است که مورد توجه و تأکید رهبر فرزانه انقلاب بوده و ریاست محترم جمهور نیز بر آن صحه گذاشته‌اند. سپردن سکان یک سازمان کاملا فنی با مرجعیت تخصصی به یک فرد سیاسی نقطه اوج بی‌تدبیری و مایه ناامیدی و سرخوردگی انبوه کارشناسان متخصص و خبره‌ای است که پروژه‌ها و اقدامات فنی و علمی ارزشمندی را در کشور به سرانجام رسانیده‌اند. پروژه‌هایی که هرچند سالها از خاتمه آنها سپری شده است ولیکن همچنان مورد استفاده بهره‌برداران مختلفی از اشخاص گرفته تا سازمان‌ها است.
به تعطیلی کشاندن توان علمی و تخصصی سازمان نقشه‌برداری کشور با استمرار این سرخوردگی عملا مانع از تهیه و تولید نقشه‌جات و اقلام اطلاعاتی مورد نیاز در زمان‌های بحرانی نظیر سیل اخیر خواهد شد و هزینه چنین انتصاباتی را جامعه پرداخت می‌کند. به منظور پیشگیری از آسیب بیشتر این حوزه مهم و راهبردی به نظر می‌رسد شایسته است شخص رئیس جمهور آنگونه که در لغو انتساب دامادشان به ریاست سازمان زمین‌شناسی کشور دخالت کردند، نسبت به انتصاب فردی شایسته و حائز صلاحیت علمی و تجربی برای سازمان نقشه‌برداری کشور اقدام نمایند. علاوه بر این کارشناسان و متخصصان سازمان نیز می‌توانند نسبت به مستندسازی نتایج و آسیب‌های ناشی از تصمیمات مدیریتی غیرعلمی و بی‌پشتوانه تجربی و تخصصی، هیجانی و بعضا بغض‌آلود و توأم با لج‌بازی و بی‌تدبیری و اعلان آنها به مراجع نظارتی و قضایی اقدام کنند.
*امضا: محفوظ
عجب. بسیار تأسف بار است. مقصود از تدبیر و امید این بود؟