طی چند سال اخیر، چالش‌های بورس به یکی از سرفصل‌های اصلی اقتصاد در جامعه ایرانی تبدیل شده و مردم مطالبات زیادی در مورد ساماندهی این حوزه از مسئولان امر داشته‌اند.
به گزارش «تابناک»؛ از جمله موارد قابل توجهی که به نظر می رسد نیازمند بررسی دقیق تر نهادهای مربوطه است، نحوه انتخاب شرکا و پیمانکاران اجرای برخی پروژه های مهم یک شرکت بورسی با نماد "ثبهساز" است.
آن طور که از اسناد برمی‌آید، شرکت بهساز کاشانه تهران یا همان نماد "ثبهساز" در بازار اوراق بهادار، از ابتدای مردادماه سال ۱۳۹۹ در سازمان بورس و اوراق بهادار تهران پذیرفته شده و تعداد ۴ میلیارد سهم خود را به عموم مردم عرضه کرده است.
موضوع فعالیت این شرکت، سرمایه گذاری و مشارکت در فعالیت‌های عمرانی، ساخت و ساز واحدهای مسکونی و اداری و بلند مرتبه سازی است و در زمان عرضه اولیه سهام آن، به هر کد بورسی تعداد ۶۷۰ سهم در سقف قیمت ۲۲۰ تومان رسید.
اما در حالی که قیمت زمین و مسکن طی دو سال اخیر (از زمان عرضه سهام این شرکت در بورس) با رشد چشمگیر و جهش فوق العاده همراه بوده، به دلایل مختلف –که برخی از آنها در ادامه مطرح می‌شود- این سهم اکنون با قیمت حدودا ۱۵۰ تومان یعنی دو سوم قیمت عرضه شده در سال ۹۹، فروخته می‌شود! در حالی که با رقم پرداخت شده برای اخذ این سهام، امکان خرید واحد مسکونی کوچک در تهران وجود داشت که ظرف دو سال، قیمت آن حداقل دو تا سه برابر میشد.
آخرین گزارش حسابرسی شده این شرکت که در هفته‌های گذشته، در دسترس سهامداران و علاقه مندان به بازار بورس قرار گرفته، نشان می‌دهد شرکت بهساز کاشانه تهران فقط در یک پروژه مهم خود نتوانسته ۴۷۳ میلیارد تومان از طلبش را وصول کند!
از جمله موارد قابل توجهی که به نظر می‌رسد نیازمند بررسی دقیق تر و کالبدشکافی جدی است، نحوه انتخاب شرکا و پیمانکاران اجرای پروژه‌های این شرکت است. طبق گزارش بازرس قانونی "ثبهساز"، تعداد قابل توجهی از شرکای این شرکت دچار دعوای حقوقی و قانونی با بهساز کاشانه شده‌اند که عمده آن، عدم پرداخت وجوه مربوط به چک های پروژه هاست، در حالی که املاک تصاحب شده توسط آنها، بسیار ارزشمند بوده و حتی ظرف یک سال، ترقی قابل توجهی کرده اند.
نام های تکراری در میان شرکا و مشتریان شرکت که بدهی های چشمگیر وصول نشده دارند
نگاهی به لیست این شرکا نشان می‌دهد، میلیاردها تومان از طلب‌های شرکت، به علت انتخاب شرکایی که به تعهدات خود عمل نکرده اند، به حیطه وصول درنیامده و به نظر می‌رسد در این خصوص، نیاز به تجدیدنظر در مدیریت و اداره این شرکت بزرگ محسوس است، در حالی که همچنان، همکاری و اعطای پروژه به این شرکای بدحساب، ادامه دارد! بنابراین رسیدگی به شائبه‌ها و دلایل اصرار به ادامه همکاری با این شرکای خاص، از سوی نهادهای مسئول سلامت بازار بورس و صیانت از سرمایه مردم ضرورت پیدا می‌کند.
بر این اساس، بررسی دقیق‌تر این گزارش های مالی و توضیحات بازرس قانونی شرکت نشان می‌دهد به عنوان مثال، یکی از بدهکاران شرکت که مطالبات از وی، از رقم ۲۰ میلیارد تومان فراتر رفته، شریک پروژه‌های مهم بهساز کاشانه بوده و علی‌رغم این بدهی سنگین، طلب وی قرار است در سالجاری وصول شود!
با این حساب، عملا واحدهای تجاری و مسکونی شرکت، با رقم مناسب در اختیار شرکای بدهکاری قرار می‌گیرد که طلب خود را ۲ تا ۳ سال بعد، به "ثبهساز" پرداخت می‌کنند که آن هم، با هزار اما و اگر همراه است.
در عین حال، مشخص شده برخی مفاد دستورالعمل مهم سازمان بورس در خصوص ثبت و افشای فوری برگزاری و نتایج مزایده، انعقاد قراردادهای مهم، ایجاد بدهی‌های احتمالی و دعاوی مهم مطروحه علیه شرکت رعایت نشده که نتایج چنین اقداماتی، در وضعیت کنونی اداره شرکت مشخص است.
شاید بررسی و رفع ابهام از همین نمونه، بتواند هزاران سهامدار ناامید را به آینده بورس امیدوار سازد و موجب جلب رضایت و اعتماد مردم به بازگشت سرمایه‌های خرد و کلان به عرصه سازندگی کشور شود!
جوابیه شرکت بهساز
شرکت بهساز در واکنش به گزارش «تابناک»، جوابیه ذیل را برای انتشار ارسال کرد
پاسخی به پاسخ شرکت بهساز
1- شرکت بهساز در بند اول جوابیه خود، اعلام داشته "تمامی شرکا از طریق اطلاع رسانی عمومی و انتشار آگهی و پس از بررس صلاحیت فنی و مالی متقاضیان انتخاب می شوند"، این سوال مطرح می شود که چرا علی رغم چنین تاکید و ادعایی، انتخاب شریکی که اکنون به اتهام فروش مال غیر (پروژه البرز) با حکم دادگاه تحت پیگرد قرار گرفته در کارنامه "ثبهساز" دیده می شود ؟ از آن سو ، شریک دیگر در پروژه استاد نظر یا موج نیز نتوانسته اند به تعهدات خود عمل کنند که ارقام آنها نیز قابل توجه است.
مناسب است اکنون که شرکت بهساز، از شرکای خود چنین حمایتی را انجام می دهد، به این سوال نیز پاسخ دهد که طبق گزارشات رسمی منتشره در سایت بورس، یکی از پروژه های مهم بهساز کاشانه ، پروژه گلچین است که در سالهای اخیر عملا با توقف یا کندی فراوان همراه بوده اما شریک پروژه که نام وی بارها در گزارشات مالی ذکر شده (آقای حسین ز) طبق آخرین صورت مالی حدود 20 میلیارد تومان بدهی به شرکت دارد اما در 3 پروژه بهساز، به عنوان شریک و همکار از وی نامبرده شده است.
لذا این سوال مطرح می شود که با چنین ساز و کار پیشرفته و حرفه ای، چنین نتیجه همکاری با شرکا چنین وضعیتی دارد؟
بخش دیگری از وضعیت شرکای پروژه ها
همچنین نگاهی دقیق تر به صورت های مالی شرکت نشان می دهد با مدل استفاده از اوراق با وصول طولانی مدت، عملا راه برای سودهای چند برابری خریداران و شرکا فراهم شده است به گونه ای که خریداران توانسته اند با ارائه چک های مدت دار، از فرصت تورم بالای بخش ملک، برای خرید ارزان واحدها استفاده کنند
درج زمانهای قابل تامل برای وصول طلب ها
راستی چرا از نظر بازرس قانونی شرکت (موسسه معتبر حسابرسی مفید راهبر) شرکت بهساز در زمینه افشای به موقع برگزاری و نتایج مزایده، انعقاد قراردادهای مهم و دعاوی مطروحه علیه شرکت، ضوابط و مقررات سازمان بورس را رعایت نکرده است؟
ضمن آنکه در جوابیه مطول مذکور، مواردی که توسط بازرس قانونی همچون "عدم وصل 473 میلیارد تومان از اسناد مالی" درج شده، را موجب افزایش چشمگیر سودآوری سهامداران دانسته که قیمت فعلی سهم "ثبهساز" واقعیت چنین ادعایی را رقابت می کند.
2- شرکت مذکور در حالی به توضیح مکانیسم افزایش ارزش هر سهم در بورس پرداخته، که یک موضوع ساده اما مهم را سهوا یا عمدا فراموش کرده و آنهم اینکه، عمده شرکتهای بورسی ارزش سهم خود را بر اساس نوع "محصول" به دست می آورند، در حالی که شرکت بهساز، "دارایی" محور است و صرفا با گذشت یک یا دو سال، اراضی و زمین هایی که با قیمت بسیار پایین به دست آورده، گران می شوند. طبق بند درآمدهای عملیاتی نیز، عمده درآمد شرکت فروش زمین است که چنین درآمدی، نه نیاز به نگرانی از افزایش هزینه های تولید دارد و نه هزینه های جانبی .
شایسته است به جای اتهام زنی به رسانه معتبر و حرفه ای تابناک، این ایراد و اتهام متوجه تنظیم کننده چنین جوابیه ای باشد.
رشد 3 برابری فروش زمین طی یکسال همزمان با افت قیمت سهام
لذا مقایسه عدم رشد سهام –بلکه افت حدودا 30 درصدی نسبت به زمان عرضه اولیه- با سایر شرکتهایی که با سختی و مصیبت فراوان در این شرایط اقتصادی مشغول خدمت به اقتصاد کشور هستند، قابل تامل و نشانگر سفارشی بودن پاسخ ارسالی است.
لذا به نظر می رسد شرکت مذکور که توانسته زمین های ارزشمندی را در تهران و برخی شهرهای دیگر تملک کند (اما طبق گزارش حسابرس شرکت فاقد برنامه عملیاتی برای بهره مندی از این اراضی است) با استفاده از تاکتیک فروش طولانی مدت پروژه ها، عملا سود اصلی را به حساب خریداران خاص این پروژه ها واریز می کند نه سهامداران. ضمن آنکه هنوز، اخباری چون فروش 11 هزار متر مربع زمین در تهران به قیمت متری 5 میلیون تومان در سال گذشته، هنوز در ذهن سهامداران شرکت وجود دارد.
چرا مخابرات را مثال نمیزنید که چندین سال است هیچ براوردی از قیمت املاک و تاسیساتش نکرده و ارزش همه سهام بورسی بالا میرود ولی اخابر در قیمتهای پایین نوسان می کند؟! 
اکثر املاک مخابرات دارای مالکیت به نام مخابرات نیست و تنها در اختیار مخابرات گذاشته شده است.