مرور روزنامه‌های یکشنبه ۹ مرداد

دندان فاسد خودروسازی را بکشیم یا...؟ از این بی‌تصمیمی عبور کنید / اظهارنظر‌های شخصی در قامت رسمی

هدررفت ۵۰ درصد بنزین کشور، سوءاستفاده از طرح هوشمندسازی نان، «میر» روسی در ایران چه می‌کند؟ حقوق بازنشستگان در اغما، شلوار‌های گِلی یا توسعه پایدار، درگذشت رییس میانه‌رو، جوزپ بورل در انتظار پاسخ تهران و واشنگتن، خداحافظی با دلار و یورو به نفع روبل و لغو ممنوعیت واردات برنج و رشد تولید داخل، از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.
کد خبر: ۱۱۳۲۴۵۳
|
۰۹ مرداد ۱۴۰۱ - ۰۶:۲۵ 31 July 2022
|
24763 بازدید
|

به گزارش «تابناک»؛ روزنامه‌های امروز یکشنبه ۹ مردادماه در حالی چاپ و منتشر شد که پیام تسلیت رهبر انقلاب به مصیبت دیدگان سیل‌های اخیر، حقوق بازنشستگان در اغما، جوزپ بورل در انتظار پاسخ تهران و واشنگتن و خسارت ۶ هزار میلیارد تومانی سیل به کشاورزان در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

در ادامه تعدادی از یادداشت ها و سرمقاله های منتشره در روزنامه های امروز را مرور می کنیم؛


دندان فاسد خودروسازی را بکشیم یا...؟

مهدی حسن زاده طی یادداشتی در شماره امروز خراسان با عنوان دندان فاسد خودروسازی را بکشیم یا...؟ نوشت: آماری که به نقل از مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فراورده‌های نفتی منتشر شد و مصرف دو برابری بنزین در خودرو‌های داخلی را نشان می‌داد، بار دیگر بحث صرفه اقتصادی تولید خودروی داخلی را پررنگ کرد. سال هاست که ناکارآمدی خودروسازی داخلی در تولید محصولاتی با کیفیت پایین و مصرف بالا مشهود است. در این میان برخی طی سال‌های گذشته به طرح این پیشنهاد پرداخته اند که با تعطیل کردن خودروسازان داخلی از طریق صرفه جویی مصرف بنزین در خودرو‌های خارجی جایگزین شده با خودرو‌های داخلی می‌توان با صادرات بنزین صرفه جویی شده، هزینه واردات خودرو را تامین کرد و حتی حقوق کارگران بیکار شده خودروسازی را پرداخت.

در گزارش امروز صفحه ۱۰ روزنامه خراسان با تیتر «هدررفت ۵۰ درصد بنزین کشور» به این پرسش پاسخ داده ایم که هزینه - فایده تعطیل کردن خودروسازان چیست؟ خوانندگان را به مطالعه این گزارش دعوت می‌کنیم که ماحصل آن هزینه بیشتر تعطیلی خودروسازان و واردات کل نیاز داخلی به جای تولیدات داخلی است. با این حال پرسش این است که چگونه می‌توان با این غول بزرگ بنزین خواری که روزانه ۵۰ میلیون لیتر بیش از استاندارد و میانگین جهانی، بنزین مصرف می‌کند و تصادفات ناشی از غیراستاندارد بودن آن هزینه‌هایی سنگین بر دوش مردم سوار می‌کند، مواجه شد؟


در این مجال به دنبال پاسخی کامل و جامع در این زمینه نیستیم چرا که بحث درباره اصلاح صنعت خودرو، مجالی مفصل می‌طلبد، اما غرض، یادآوری این نکته مهم است که تصورات غیرواقع بینانه و شعارزده درباره صنعت خودرو به اندازه حمایت‌های کورکورانه غلط است و به مردمی که در نهایت استفاده کننده از صنعت خودرو هستند، نفعی نمی‌رساند. یک نمونه از این تصورات غلط و خواسته‌هایی نظیر تعطیلی صنعت خودرو در این است که اساسا اقتصاد ایران از منظر تراز تجاری و مصارف ارزی کشور، توان تامین هزینه سالانه ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار را برای واردات خودروی مورد نیاز در سال و تامین قطعات و خدمات پس از فروش ندارد. حتی هم اکنون با توجه به ناپایداری بازار ارز، برای واردات سالانه ۵۰ تا ۱۰۰ هزار خودرو و ایجاد یک رقابت نسبی و حداقلی بین خودرو‌های داخلی و رقبای خارجی، تردید‌های جدی در خصوص اجرای قانون واردات خودرو وجود دارد و بانک مرکزی از تبعات ارزی واردات حتی این میزان خودرو بر بازار ارز نیز بیمناک است.


صنعت خودرو نیاز به اصلاحات اساسی دارد که باید برمبنای نقشه‌ای کامل از مزیت‌های داخلی و منطقه ای، توسعه صنعت قطعه سازی برمبنای این مزیت ها، تعریف مشخص، محدودیت و زمان دار بودن حمایت‌های تعرفه‌ای از خودروسازان داخلی، نحوه خصوصی سازی خودروسازان یا در صورت دولتی و شبه دولتی باقی ماندن آن ها، قوانین و رویه‌های مشخص در خصوص انتصاب مدیران و تعیین برنامه جامع توسعه این صنعت شکل گیرد. واقعیت این است که صنعت خودروسازی با طیف گسترده‌ای از زنجیره صنایع مرتبط از جمله قطعه سازی، به قدری بزرگ است که نمی‌توان آن را به منزله دندان فاسد، کشید و از بدن اقتصاد ایران خارج کرد بلکه باید این دندان خراب و فاسد را با جراحی سخت و تدوین برنامه‌ای زمان بندی شده مبتنی بر اصلاحات اساسی و استفاده اهرم‌های رقابتی، ترمیم و درمان کرد و اقتصاد ایران را از هزینه‌های گزاف مصرف بالای انرژی آن رهایی بخشید.


از این بی‌تصمیمی عبور کنید

روزنامه جمهوری اسلامی طی یادداشتی در شماره امروز خود با عنوان از این بی‌تصمیمی عبور کنید نوشت: این سوال که مذاکرات برجامی در چه مرحله‌ای است و آیا به توافق منتهی خواهد شد یا بی‌نتیجه خواهد ماند؟ سوال مهمی است که این روز‌ها در مجامع مختلف سیاسی و حتی خانوادگی، اداری و کسب و کار مطرح است.


علت حساسیت این موضوع این است که برخلاف شعارهائی که داده می‌شود، بخش قابل توجهی از اقتصاد کشور و معیشت مردم به تحریم‌ها گره خورده است. اینکه گفته شود تحریم‌ها را خنثی می‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم به زندگی مردم لطمه وارد کنند، شعار خوبی است، اما پشتوانه عملی ندارد. این قبیل شعار‌ها برای دوران تبلیغات انتخاباتی کاربرد دارند، ولی همان کسانی که در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ به این قبیل شعار‌ها متوسل شده بودند، اکنون که نزدیک یکسال است مسئولیت اجرائی کشور را برعهده دارند، به این نتیجه رسیده‌اند که بدون رفع تحریم‌ها نمی‌توانند مشکلات اقتصادی کشور را حل کنند. بنابراین، طبیعی است که سوال درباره سرانجام مذاکرات برجامی یک سوال مطرح باشد و اقشار مختلف مردم در جستجوی جواب آن باشند.


این نکته را هم البته باید در نظر داشته باشیم که بخشی از مشکلات اقتصادی کشور معلول ناکارآمدی مسئولین اجرائی به ویژه وزرای اقتصادی است. آن‌ها نه در برنامه‌ریزی و نه در اجرا توفیقی نداشتند، ولی با اینحال هنوز هم از جای خود تکان نخورده‌اند و مجلس هم که بار‌ها درصدد استیضاح آنان برآمده، با مانع مواجه شده و نتوانسته به اختیارات قانونی خود عمل کند و این وزرای ناکارآمد را کنار بگذارد. چنین وضعیتی زیبنده یک حکمرانی اسلامی نیست و هیچکس حق ندارد کشور و سرنوشت و معیشت مردم را معطل ناکارآمدی افرادی کند که کارنامه آن‌ها در یکسال گذشته عدم موفقیتشان را به روشنی به اثبات رسانده است.


در بخش سیاست خارجی و تصمیم‌گیری در زمینه مذاکرات برجامی نیز دولت سیزدهم دچار ضعف مشهود است. با قطع نظر از میزان توانائی گروه مذاکره‌کننده برجامی و میزان مسئولیت و اختیارات این گروه و تداخلی که ممکن است در اختیارات و مسئولیت‌های بخش‌های مختلف مرتبط با مذاکرات برجامی وجود داشته باشد، این واقعیت کاملاً مشهود است که موقعیت کنونی برای تصمیم‌گیری جهت رسیدن به یک توافق قابل قبول و احیاء برجام را نباید از دست داد. سخنان مسئولان ایرانی و غربی اعم از اروپائی و آمریکائی، نشان می‌دهند طرفین تمایلی به کنار گذاشتن برجام ندارند.


غربی‌ها با صراحت اعلام می‌کنند بهترین توافق روی میز است، گام آخر را بردارید. بالاترین مقام سیاست خارجی کشورمان نیز در جملاتی بدون ابهام سخن از تمایل ایران به رسیدن به یک توافق خوب و پایدار و قوی می‌گوید. حتی بعضی نقش‌آفرینان منطقه‌ای در وساطت میان ایران و آمریکا برای حصول توافق برجامی نیز اعلام داشته «فرصتی طلائی برای رسیدن به یک توافق فراهم شده است». در چنین موقعیتی انتظار از مسئولین ایرانی اینست که از فرصت استفاده کنند و تصمیم نهائی را برای رسیدن به یک توافق که دربردارنده منافع ملی کشورمان باشد، بگیرند و به این واقعیت توجه نمایند که موقعیتی بهتر از آنچه اکنون در اختیار دارند پیش نخواهد آمد.


هیات مذاکره‌کننده ایرانی در دولت سیزدهم از این امتیاز برخوردار است که اختیارات لازم را دارد و موانع و مشکلات عدیده‌ای که هیات مذاکره‌کننده دولت قبلی با آن‌ها مواجه بود، اکنون وجود ندارند. با اینحال، تاخیر یکساله آنهم بدون دستاوردی بیش از آنچه هیات قبلی در اردیبهشت ۱۴۰۰ توانسته بود به دست بیاورد، بهیچوجه قابل قبول نیست. اکنون مردم کشورمان با سوال‌ها و کنجکاوی‌هائی که در زمینه مذاکرات برجامی دارند، می‌خواهند به هیات مذاکره‌کننده برجامی و دولت سیزدهم بگویند ما به همان دستاورد اردیبهشت ۱۴۰۰ قانع هستیم و این نکته که رسیدن به توافق به نام چه کسی و کدام دولت سند بخورد اصلاً مهم نیست. شما پای همان توافق که می‌دانیم موفق به افزایش دستاوردهایش نمی‌شوید را امضا کنید و سندش را به نام خودتان بزنید، ولی برای رفع تحریم‌ها و حل مشکلات مردم بیش از این درنگ نکنید. می‌بینید که حتی نمایندگان مجلس یازدهم که با شما همراه و هم‌جناح هستند نیز از شرایط دشوار اقتصادی کشور و دشواری‌های معیشتی مردم به فریاد آمده‌اند. این واقعیت را بپذیرید که کشور به یک دگردیسی در مدیریت اقتصادی و در سیاست مذاکرات برجامی نیاز دارد. بدون این دگردیسی نمی‌توانید مشکلات اقتصادی را حل کنید و هرچه بیشتر آن را به تاخیر بیاندازید، مشکلات انباشته‌تر می‌شوند و ممکن است کار به جائی برسد که نتوانید از عهده حل آن‌ها برآئید. تا دیرتر نشده از این بی‌تصمیمی عبور کنید.

 

اظهارنظر‌های شخصی در قامت رسمی

پیمان مولوی طی یادداشتی در شماره امروز ابتکار با عنوان اظهارنظر‌های شخصی در قامت رسمی نوشت: در جایی صحبت‌های سخنگوی دولت را دیدم که گفته بود به نظرم ما در مقابل تحریم‌ها خوب عمل کردیم، چون اگر لبه این تحریم‌ها به اقتصاد همسایه گان ما می‌خورد وضعیت شان به مراتب بدتر بود.


از همینجا همان شکاف فکری که در بدنه جامعه نسبت به سیاست‌های اقتصادی کلان وجود دارد کاملاً نمایان می‌شود و آن تحلیلی غلط از موفقیت در مدیریت تحریم‌هاست.
از زمان شروع تحریم‌ها اتمی بر روی اقتصاد ایران از سال ۱۳۹۱ تا امروز به بررسی برخی شاخص‌ها می‌پردازیم؛
رشد اقتصادی: رشد اقتصادی ایران در یک دهه منتهی به شروع تحریم‌ها در یک دهه به طور متوسط عدد صفر را نشان می‌دهد
افت ارزش پول ملی: از سال ۱۳۹۱ تا امروز دلار از ۱۸۰۰ به ۳۱۰۰۰ تومان رسیده است و این افت فاحش قدرت خرید ایرانیان را یک هفدهم کرده است.
تشکیل سرمایه ثابت ناخالص: تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در بخش ماشین آلات، تجهیزات و ساختمان از سال ۱۳۹۱ تا امروز روند کاهشی و رشد منفی را تجربه می‌کند؛ و در سال ۱۳۹۸ خط استهلاک از آن رد شده است، به بیان دیگر ماشین آلات و تجهیزات و ساختمان‌ها در حال فرسایش ناشی از عدم سرمایه گذاری برای تعمیر و نگهداری هستند.
رشد نقدینگی افسار گسیخته: نقدینگی از سال ۱۳۹۱ تا امروز ۱۳ برابر شده است در صورتی که روند رشد اقتصادی صفر بوده و امروز به ۵۰۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.
نرخ تورم: متوسط بالای ۲۰ درصد تورم در ۴ دهه و متوسط تورم بالای ۳۵٪ در ۴ سال گذشته را هم به این امر اضافه فرمایید.
حال بازگردیم به سخنان سخنگوی دولت که وضعیت را قابل قبول ارزیابی فرموده اند!
کافیست ایشان به تورم عراق کشور جنگ زده در ۲۰ سال اخیر نظری بیفکند که در حول و‌حوش ۲٪ در حرکت بوده و قدرت دینار این کشور را هم در برابر دلار ببینند!
یا تورم عربستان سعودی را که در حدود ۲.۵٪ در یک دهه گذشته است و قدرت پول این کشور و البته درآمد سرانه اش را.
یا همین همسایه شمالی آذربایجان و قدرت خرید مانات واحد پول این کشور را.
سخنان سخنگوی دولت باید سنجیده و عاری از اظهار نظر‌های شخصی باشد، این را فراموش نکنید.

اشتراک گذاری
تور پاییز ۱۴۰۳
بلیط هواپیما تبلیغ پایین متن خبر
برچسب ها
مطالب مرتبط
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۹
در انتظار بررسی: ۵
انتشار یافته: ۳۸
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۷:۵۴ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
عدم تعیین تکلیف برجام به شدت با اعصاب مردم بازی میکند
گرانی های هم که کمر مردم را شکسته
بهتر است زودتر به این برجام تعیین تکلیف کنید و کاسبان تحریم به مردم معرفی شوند
از همه مهمتر شعار نیز ندهید
پاسخ ها
رضا
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۰:۳۵ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
عزیزم برجام تمام شده و دیگر وجود ندارد تکلیفت معلوم است
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۲۲ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
برجامی که معلوم نیست چند ماه دوام داشته باشد بود و نبودش یکی است
ناشناس
| United States of America |
۱۲:۳۶ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
مهمترین عیب برجام وابسته بودن آن به اراده رییس مجریه آمریکا و در اصل وابسته بودن آن به یک جناح خاص در امریکا بود
ایکاش از روز اول سران حزب مقابل اوباما را هم در مذاکرات شرکت می‌دادند تا از گزند جناحی بودن در امریکا مصون بماند
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۳۶ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
هنوز اين واقعيت را نفهميده ايم كه توافق برجام هيچ خاصيتي براي كشور ندارد الا اينكه يك خوشبيني رفتاري كوتاه مدت ايجاد مي كند؟
اثرات مثبت برجام بر روي اقتصاد كشور از دو محل مي تواند باشد:
اول جذب سرمايه خارجي: در اين رابطه تجربه دوران اوباما نشان داده كه آمريكا عليرغم امضاي توافق بصورت غير رسمي ساير كشورها را از سرمايه گذاري در ايران منع مي كند مضافا اينكه حدود 2 سال ديگر انتخابات رياست جمهوري آمريكا برگزار خواهد شد و احتمال انتخاب جمهوري خواهان بسيار بيشتر از دمكراتهاست لذا هيچ سرمايه گذاري براي 2 سال ريسك نمي كند.
دوما فروش بيشتر نفت : در اين رابطه هم به دليل عدم سرمايه گذاري در صنعت نفت در ساليان اخير، ايران امكان توليد حدود 1.5 ميليون بشكه در روز را بيشتر ندارد و ايجاد توافق تاثير خاصي در اين رابطه نخواهد داشت لذا به نظر مي رسد مضرات توافق مجدد در اين دوره زماني بيش از منافع آن مي باشد.
مجید
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۷:۵۵ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
من یک خودرو کوئیک آر امسال از کارخونه تحویل گرفتم با مدل ۱۴۰۰ ، چرا خودرویی که سال گذشته برج ۸ تحویل انبار شده را امسال برج ۵ تحویل مشتری میدن یعنی خودروسازها احتکار میکنند و عرضه قطره چکانی چرا از خودروسازهای فاسد حمایت میکنه و هیچ ارزشی برای مردم قائل نیستند
پاسخ ها
abbas
| Netherlands |
۱۳:۰۶ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
برای من هم همین اتفاق افتاد
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۸:۰۷ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
دندان فاسد خودروسازی؟؟؟!!! مگر اصلا صنعت ما دندان دیگری هم دارد؟ آیا ما صنعت دیگری هم که در اندازه های خودرو سازی باشد داریم؟ لوازم خانگی مان که تا همین الان هم نتوانسته اعتماد مردم را جلب کند. یا همین بنزین ! مگر فراموش کرده ایم که تا چند سال پیش پاشنه آشیل کشور بود و به عنوان یکی از اقلام تحریمی بود. و مگر الان کیفیت مناسبی دارد؟ فکر کنم یادمان رفته که یک انگشت آلودگی ها به سمت کیفیت بنزین های تولیدی است. ودیگر چه صنعتی؟ نساجی و پوشاک که 80 درصد از قاچاق تامین می شود؟ یا صنایع غذایی که نمیتواند استانداردهای صادرات را به کشورهای همسایه حتی کسب کند و برگشت میخورد؟ ...
به نظر می رسد نگارنده جزء گروهی است که برنامه ریزی کرده اند خرده صنعتهای موجود کشور را هم از بین ببرند با همین جو سازی ها... امیدوارم خودرو را هم به سرنوشت کارخانه های ارج و آزمایش و کفش ملی و ... دچار نکنیم.
و حرف آخر به آنها که قصد دارند از طریق دلالی و واردات کیسه ای برای خود بدوزند: گر تو بهتر میزنی بستان بزن ، یا به عبارت دیگر .. شما که از جیب مردم کیسه خود را انباشته اید بیائید و یک کارخانه خودروسازی راه بیاندازید و بازار را از جیب این کارگران صنعت خودرو سازی دراورید!!!!
فقط کافیست مالیات پرداختی کارگران صنعت را با مالیات پرداختی جنابتان مقایسه کنیم.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۳۶ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
عاقلان دانند!!!
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۸:۱۴ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
انچه در حوادث چون سیل اخیر دیده شد ناشی از عدم سرمایه گذاری و عدم اجرای طرح های عمرانی و عدم رعایت قوانین و فرسوده شده زیر ساخت ها عدم اجرای طرح ها به صورت قابل تایید و مهندسی(بیشتر نمایشی و ظاهری و شو) و ... که به دلیل شرایط تحریمی همه این موارد توجیه پذیر است و در صورت عدم سرمایه گذاری این گونه حوادث در بخش های دیگر کشور و صنعت و اقتصاد و خدمات کشور رخ خواهد داد
مهدی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۸:۱۷ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
پول نداریم نون بخریم بوخوریم ماشین پیش گش
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۸:۴۶ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
ایکاش برخی از مردم این تحلیلها رو درک کنن چشم روی تعصبات کورکورانه ببندند و از خواب ناز بیدار شوند
تس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۸:۴۸ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
بی خیال تابی جان خودروسازی رو هیچکس نمیتونه اذیت کنه ،تو خودت که بهتر میدونی پولها در انتها کجا میره! بیشتر از این خودتو با این تیترها ضایع نکن
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۹:۰۷ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
نظر مسئولین همه چیز آرومه من چقدر خوشبختم ،نظر مردم همه چیز داغونه ما چقدر بدبختیم
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۹:۰۸ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
سخگوی دولت تقصیری ندارد ،مشکل آموزش عالی است که با دانشگاههای در پیتی به اینها مدارک کیلوی جور وا جور میدهد انسان هم فرصت طلب
محسن
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۹:۰۸ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
مسیری را درست یا غلط طی کرده ایم که ما را به این وضعیت رسانده است
خیلی خوش باوری است اگر به حرف مفت کفتارهای به تله افتاده اروپایی مزور، واقعا حیات سرزمین و فرزندانمون رو دوباره به بازی بگیریم
آنها هرگز در صورت ضعفمان، لحظه ای درنگ و هیچ ترحمی به ما نخواهند کرد
بنده مستاجر گرفتارم و نفس عزیزترین کسانم به خاطر بی‌کفایتی و فساد مدیریتی و همچنین تبعات جنگ پیدا و پنهانیکه در معرض آن قرار داریم بریده شده است
اما بوضوح میبینم که اگر بخواهیم امنیتی نسبی در آینده در قبال امثال ترامپ برای فرزندانمون فراهم کنیم به نوعی از بازدارندگی هسته ای نیاز داریم
شرایط فعلی بهترین فرصت هست که حداقل از ان پی تی خارج شویم
این به معنی بمب ساختن یا حداقل به صورت علنی نیست
حتی می‌توان بصورت غیرمتعهد همان نظارت را برای آژانس قائل شد
اما پاشنه آشیل را برای ایمنی در آینده ای که دوباره شاید نه چندان دور باشد به دور می اندازیم
یک لحظه تصور کنید اگر ترامپ جانی فاسد دیوانه حمله ای به درون خاکمان انجام داده بود، اوضاعمان الان چطور بود!؟
تکرار تاریخ و اون وضعیت، دوباره از طرف اروپا یا آمریکا خیلی طول نخواهد کشید و این بار شاید مشیت خداوند بر فرصت دوباره به ما قرار نگیرد
شناخت فرصت حقیقی از سراب شاید بزودی برای ما تفاوت زندگی با مرگ باشد
برچسب منتخب
# قیمت طلا # مهاجران افغان # حمله اسرائیل به ایران # انتخابات آمریکا # ترامپ # حمله ایران به اسرائیل # قیمت دلار # سردار سلامی
الی گشت
قیمت امروز آهن آلات