دولت انگیزه‌ای برای افزایش قیمت دلار ندارد

به گزارش تابناک اقتصادی؛ این روزها همچون اواخر تابستان ۱۳۹۷، بهای ارز روند افزایشی را تجربه می‌کند، تا جایی که نرخ دلار به عنوان شاخص ارزی، با نام‌هایی همچون دلار نیمایی، دلار توافقی و دلار آزاد، در کانال‌های مختلفی همچون ۳۰، ۳۷ و ۴۲ هزار تومانی در نوسان است. این روند باعث شده تا فضای کسب و کار نیز پیش بینی پذیری نداشته باشد و مشکلاتی را ایجاد کند.

اما امروز چهارشنبه ۷ دی ماه ۱۴۰۱، علی صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه نشست هیات دولت در مورد نوسانات قیمت دلار در بازار گفت: آنچه عایدی دولت است از محل عرضه دلار در سامانه نیماست. در واقع سامانه نیما ثبات دارد، و عرضه ها و درآمد دولت خوب است؛ بنابراین دولت هیچ انگیزه ای برای افزایش قیمت دلار ندارد و قطعا تکذیب می شود.

مردم از معاملات غیررسمی ارز اکیدا خودداری کنند

این اظهارات عالی ترین مقام بانکی کشور در حالی بود که ساعتی بعد روابط عمومی این بانک با انتشار خبری اعلام کرد تامین ارز لازم به منظور واردات کالاها و‌ خدمات مورد نیاز کشور از طریق سامانه نیما انجام می شود. اطلاعیه بانک مرکزی بیان داشت: 

"بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به عموم فعالان اقتصادی اطمینان می‌دهد ارز لازم به منظور واردات کالاها و‌ خدمات موردنیاز کشور از طریق سامانه نیما به عنوان مرجع رسمی ارز کشور تامین می‌شود.

کلیه دستگاه های دولتی به ویژه وزارتخانه‌های صمت، جهاد کشاورزی و نفت از طرف معاون اول محترم  رئیس جمهور مکلف شده‌اند در روند تخصیص، تامین و ایجاد تعهدات ارزی، با بانک مرکزی هماهنگی کامل داشته باشند. بانک مرکزی نیز نسبت به تخصیص مستمر ارز موردنیاز فعالان اقتصادی در کوتاهترین زمان اقدام می‌نماید. 

بانک مرکزی نیز ضمن قدردانی از همراهی خوب صادرکنندگان، تاکید می‌کند کلیه تامین کنندگان ارز اعم از شرکت های دولتی و غیردولتی موظفند طبق قانون، ارز حاصل از صادرات را در مهلت تعیین شده ازطریق سامانه نیما عرضه نمایند. با متخلفان طبق قانون و بدون هیچ گونه اغماض برخورد خواهد شد.  

براساس قانون اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، هرگونه معامله ارز خارج از شبکه صرافی ها، بانک‌ها ‌‌و موسسات اعتباری دارای مجوز بانک‌ مرکزی، قاچاق ارز محسوب شده و طبق قانون و از طریق مجاری قضایی، مرتکبین علاوه بر ضبط ارز، به پرداخت جریمه نقدی معادل دو برابر ارز مکشوفه و درصورت عدم توانایی در پرداخت، به حبس محکوم خواهند شد؛ لذا از هموطنان عزیز درخواست می‌شود از معاملات غیررسمی ارز اکیدا خودداری کنند.

از بازار توافقی ارز چه خبر؟

در حالی که امروز قیمت‌ها در بازار غیررسمی افزایش داشت، نرخ دلار و یورو در بازار توافقی نیز صعودی بود؛ هرچند حجم معاملات بازار غیررسمی در مقایسه با بازار توافقی، ناچیز است، به گونه‌ای که در ساعت پایانی معاملات توافقی ارز، قیمت هر اسکناس دلار آمریکا به رقم ۳۷۲۷۰ تومان معامله شد. یورو توافقی نیز در پایان معاملات امروز به رقم ۳۹۴۲۰ تومان رسید که در مجموع نسبت به روز دوشنبه، افزایش داشتند.

سیاست گذار به دنبال افزایش نرخ سود بانکی

در این شرایط و با توجه به تجربه برخی کشور‌ها در استفاده از ابزار نرخ سود برای کنترل تورم و نقدینگی، مدتی است که زمزمه‌هایی در خصوص افزایش نرخ سود سپرده بانکی از سوی مسئولانی همچون رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد شنیده می‌شود؛ برای نمونه، صالح آبادی، رئیس کل بانک مرکزی در روز‌های گذشته اعلام کرد: در خصوص نرخ سود بانکی باید توجه داشت که در بیش از نود کشور جهان، اصلاح نرخ سود بانکی را شاهد بودیم؛ مثلا در روسیه نرخ بهره از ۹.۵ درصد یک شبه به ۲۰ درصد افزایش یافت و در نهایت منجر به تقویت روبل روسیه شد. همچنین در آمریکا نرخ بهره به بیش از ۴ درصد رسیده است.

وی افزود: در کشور ما به مقوله نرخ سود به عنوان یک ابزار سیاست پولی نگاه نشده است. در سال ۹۶ و محدود در سال ۹۹ اصلاح نرخ سود بانکی داشتیم و از آن موقع اصلاحی نشده است. ما معتقدیم که باید از این ابزار نرخ سود استفاده کنیم. البته شورای پول و اعتبار باید تصمیم بگیرد؛ بنابراین، در صورت اعطای مجوز شورای پول و اعتبار، ما نیز از این ابزار بهره می‏ بریم.

همچنین خاندوزی، وزیر اقتصاد روز دوشنبه (پنجم دی ماه ۱۴۰۱) در این باره اظهار داشت: در مصوبه شورای پول و اعتبار جزئیاتی برای افزایش نرخ سود بانکی در قالب اوراق گواهی سپرده مصوبه شده و برای هر یک از سپرده‌های کوتاه مدت، بلندمدت نرخ‌ها متفاوت است و بانک مرکزی اعلام خواهد کرد و این افزایش تا پایان امسال اجرایی می‌شود. این عضو کابینه دولت سیزدهم درباره نرخ تورم در سال آینده، اظهار داشت: ماهیت شاخص‌های اقتصادی ـ که پس از دوازده ماه شاخص تورم کاهشی بود ـ و همه مدل‌های اقتصادی، کاهش تورم را در سال آینده نشان می‌دهد و حتی گزارش‌های بین المللی نیز این امر را تایید می‌کند؛ هرچند تا به امروز صدور مجوز انتشار اوراق سپرده ۲۳ درصدی برای ۲۵ بانک در دستور کار قرار گرفته است و انتظار می‌رود در هفته آینده، شاهد تصمیم گیری برای تغییر نرخ سود باشیم؛ اقدامی که می‌تواند در کنترل جریان نقدینگی موثر باشد.

همچنین باید خاطرنشان کرد که پیش از این (آبان امسال) بانک مرکزی در راستای مدیریت بازار ارز، اوراق گواهی ارزی بانک مرکزی را منتشر کرده بود. صالح آبادی در آن مقطع در خصوص رفع نگرانی مردم با توجه به نوسانات نرخ ارز، گفته بود: افرادی که نگران نوسان در بازار ارز هستند و به این دلیل خرید ارز انجام می‌دهند، باید بدانند از روز‌های آینده ابزار جدید را در این حوزه معرفی می‌کنیم تا بتوانند اوراقی را که منتشر می‌شود خریداری کنند و دیگر نگرانی از این جهت نداشته باشند. خریداران در سررسید‌های مشخصی می‌توانند اوراق را به بانک مرکزی بفروشند.