اشک مصنوعی چیست؟
اشک مصنوعی محصولی برای درمان خشکی چشم است که در قالب قطره، ژل یا پماد عرضه می‌شود. لایه اشکی (بخشی از سیستم اشکی) از لایه‌های مخاط، آب و چربی تشکیل شده است. محصولات اشک مصنوعی یکسان نیستند؛ برخی از آنها با اضافه‌شدن به بخش آبی لایه اشکی عمل می‌کنند و برخی دیگر با اضافه‌شدن به قسمت چربی لایه اشکی.
بعضی از شرایط استفاده این محصول عبارت‌اند از:
- خستگی چشم ناشی از استفاده طولانی‌مدت از رایانه؛
- خشکی چشم ناشی از حضور در مکان‌های بادخیز یا دودآلود یا خشک؛
- خشکی چشم ناشی از مصرف داروهای خاصی مانند داروهای ضدحساسیت و برخی داروهای ضدافسردگی.
اگر مدتی است که احساس می‌کنید چشم‌هایتان خشک شده‌اند، لازم است به چشم‌پزشک مراجعه کنید تا علت این اتفاق را تشخیص دهد و روند درمان را آغاز کند.
انواع اشک مصنوعی
۱. حاوی مواد نگهدارنده
این نوع محصولات معمولا در بطری‌های چنددوزی عرضه می‌شوند و حاوی مواد نگهدارنده‌ای هستند که پس از بازشدن در بطری از رشد باکتری‌ها جلوگیری می‌کنند. مواد نگهدارنده ممکن است چشم شما را تحریک کنند، به‌خصوص اگر دچار خشکی چشم متوسط یا شدیدید.
۲. بدون مواد نگهدارنده
این نوع مواد نگهدارنده کمتری دارند و در بطری‌های تک‌دوزی عرضه می‌شوند.
نحوه استفاده از اشک مصنوعی
- ابتدا دست‌هایتان را بشویید یا اگر قرار است فرد دیگری آن را داخل چشم‌هایتان بریزد، از او بخواهید که دست‌‌هایش را بشوید.
- سرتان را به عقب خم کنید، به بالا نگاه کنید و با انگشت اشاره پلک پایینی را پایین بکشید.
- با دست دیگر بطری را بالا و مقابل چشم باز بگیرید و قطره را درون چشمتان بریزید.
- برای اطلاع از مقداری که در هر نوبت باید بریزید، دستورالعمل‌های روی بسته را بخوانید یا طبق دستور پزشک عمل کنید.
- به نوک قطره یا پماد دست نزنید و مراقب باشید با چشمتان هم تماس نداشته باشد.
- چشمتان را ببندید و مدتی بسته نگه دارید. انگشت‌تان را روی قسمتی از چشم که نزدیک به بینی است قرار دهید و فشار ملایمی بدهید.
- پس از ریختن دارو داخل چشم، چشم‌هایتان را نمالید.
چه مدتی می‌توانیم از اشک مصنوعی استفاده کنیم؟
درباره تعداد دفعات استفاده از این محصول در روز و مدت زمانی که می‌توانید مداوم از آن استفاده کنید، با پزشک مشورت کنید. اگر علائم خشکی یا خستگی چشم به‌قدری شدید است که لازم است مدام از این محصول استفاده کنید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا علت آن را تشخیص دهد.
اگر از محصول حاوی مواد نگهدارنده استفاده می‌کنید، باید استفاده از آن را محدود کنید. در صورتی که نیاز به استفاده بیشتر از این محصول دارید، باید از محصولاتی استفاده کنید که حاوی مواد نگهدارنده نیستند.
فواید قطره اشک مصنوعی
مهم‌ترین فواید این قطره عبارت‌اند از:
- درمان خشکی چشم؛
- کاهش قرمزی و تورم چشم؛
- تسکین سوزش و خارش چشم؛
- کاهش اصطکاک روی سطح قرنیه؛
- پاک‌کردن آلودگی‌ها، گردوغبار و سایر مواد محرکی که ممکن است روی سطح چشم باشند.
عوارض اشک مصنوعی
ممکن است متوجه شوید که برخی از انواع اشک مصنوعی، به‌ویژه آنهایی که مواد نگهدارنده دارند، عوارض جانبی ناخواسته‌ای ایجاد می‌کنند از جمله:
- تاری دید: پس از استفاده از این محصول، ممکن است دید شما موقتا تار شود. تا زمانی که بینایی شما به حالت عادی برنگشته است رانندگی نکنید، با ماشین‌آلات کار نکنید یا فعالیتی را که نیاز به دید واضح دارد انجام ندهید.
- سوزش چشم: سوزش یا خارش چشم ممکن است باعث شود مدام چشمانتان را بمالید، اما از مالیدن چشم‌هایتان پرهیز کنید، چون ممکن است سوزش چشم را شدیدتر کند یا به سطح چشم‌هایتان آسیب برساند.
- واکنش حساسیتی: این محصول به‌ندرت باعث واکنش حساسیتی جدی می‌شود. بااین‌حال در صورت مشاهده علائم واکنش حساسیتی جدی مانند بثورات پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکل تنفس، سریع به پزشک مراجعه کنید.
- به‌تأخیرافتادن اقدامات مراقبتی چشم: اگر اخیرا از این محصول استفاده کرده‌اید و اکنون نیاز به اقدامات مراقبتی چشم دارید، احتمالا بنا به توصیه چشم‌پزشک لازم است منتظر بمانید و مراقبت‌های چشمی را به تعویق بیندازید.
نحوه نگهداری اشک مصنوعی
از پمادها یا قطره‌های اشک مصنوعی در برابر یخ‌زدگی محافظت کنید. اگر قطره اشک مصنوعی یکبار مصرف خریده‌اید، باید بلافاصله پس از استفاده یا تا ۱۲ ساعت پس از بازشدن آن را دور بریزید. برای اطلاع از نحوه استفاده از اشک مصنوعی یکبار مصرف و تاریخ انقضای آن برچسب روی محصول را بخوانید. این محصولات را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
سؤالات رایج
– چطور با وجود لنز تماسی از اشک مصنوعی استفاده کنیم؟
اگر لنز تماسی درون چشم‌هایتان دارید، از اشک مصنوعی بدون مواد نگهدارنده استفاده کنید. محصولات ویژه‌ای برای استفاده‌کنندگان از لنزهای تماسی تولید شده‌اند. قبل از خرید، برچسب روی محصولات را مطالعه کنید و محصول مناسب خودتان را بخرید.
– مدت‌زمان اثرگذاری اشک مصنوعی چقدر است؟
بلافاصله پس از استفاده از این محصول احساس بهتری خواهید داشت و علائمی مانند سوزش و خارش چشم رفع خواهند شد.
– در صورت مصرف بیش‌ازحد اشک مصنوعی چه کنیم؟
اگر بیش‌ازحد از این محصول استفاده کرده‌اید و علائم جدی مانند مشکل تنفسی دارید، با اورژانس تماس بگیرید.
– علت خشک‌شدن چشم‌ها چیست؟
خشکی چشم ممکن است ناشی از این عوامل باشد:
- افزایش سن؛
- جراحی چشم؛
- مصرف داروهای خاص؛
- بیماری یا وضعیت پزشکی خاص؛
- عوامل محیطی مانند دود، باد یا گردوغبار.
