بخشی از سخنان دیروز وزیر کشور در مجلس شورای اسلامی، آمار را در بر می‌گیرد که کمتر به آن توجه شده است؛ از جمله اینکه عفاف و حجاب پای نهصد هزار تن را به کلانتری و دادسرا باز کرده است. روزنامه‌ها در آستانه بازی تیم ملی فوتبال با بوسنی از رویایی سخن می‌گویند که در همین نزدیکی است. مفهوم اصلی در تحلیل امروز مسائل عراق، امکان تجزیه این کشور است.
عفاف و حجاب پای
نهصد هزار تن را به کلانتری باز کرده است
اعتماد درباره «شهادت وزیر به حساسیت ویژه دولت درباره حجاب» نوشته: در جلسه علنی روز گذشته مجلس پس از آنكه متن طرح سؤالات را احمد سالك، رئیس كمیسیون فرهنگی قرائت كرد. رحمانی فضلی با حضور در جایگاه نطق مجلس با تأیید ضرورت دغدغه فرهنگی و رعایت حجاب در جامعه خطاب به طراحان سؤال اعلام كرد: «شهادت می‌دهم شخص رئیس جمهور و دولت نسبت به مسأله حجاب و عفاف حساسیت خاصی دارند و رئیس جمهوری خواستار فعال تر شدن دستگاه‌های مسئول هستند».
رحمانی فضلی با تأكید بر اینكه باید بانوان كشور را به چند دسته تقسیم كرد، افزود: افراد عامل و معتقد كه اكثریت بانوان كشور را تشكیل می‌دهند، افرادی كه به عفاف و حجاب معتقد ولی اهل تساهل و تسامح هستند، افرادی كه به حجاب و عفاف معتقد نیستند ولی ادب اجتماعی را رعایت می‌كنند و دسته آخر بانوانی كه اعتقادی به عفاف و حجاب نداشته و در عین حال به ادب اجتماعی نیز پایبند نیستند. تاكنون 220 هزار نفر به نیروی انتظامی برده شده و از آنها تعهد گرفته شده است. این اقدام باعث باز شدن پای 900 هزار نفر به كلانتری‌ها و دادسراها شده است. تاثیر این حضور در آینده این خواهد بود كه حسن سابقه برای اشتغال و تحصیل این افراد صادر نخواهد شد.
وزیر كشور با تأكید بر اینكه همه جامعه باید نسبت به حجاب و عفاف احساس مسئولیت كنند، ادامه داد: گزارش نیروی انتظامی كه طی سه ماه گذشته آماده شده است حكایت از دریافت 18785 تذكر به خانم بدحجاب، بازداشت 8629 خانم، 157 خانم توجیه، تعویض لباس و اخذ تعهد، معرفی 45 نفر به دادسرا، تذكر به 3770 مالك ماشین و برخورد با 5672 خودرو ناهی عفاف و حجاب است. رحمانی فضلی با بیان اینكه در قانون عفاف و حجاب مسئولیت پیگیری مسائل فرهنگی به 22 دستگاه محول شده است كه وزارت كشور به همراه 21 دستگاه دیگر باید وضعیت فرهنگی كشور را به وضعیت قابل قبول متدینان جامعه برساند، به نمایندگان پیشنهاد داد: مبارزه با پدیده بی حجابی از طریق حمایت از خیریه‌ها، NGOها و سمن‌ها از طریق مشاركت با بخش خصوصی باشد و از نمایندگان مجلس می‌خواهم تا ضمانت اجرایی قانون عفاف و حجاب پیش بینی همچنین وظیفه امر به معروف و نهی از منكر به مردم واگذار شود.
او همچنین در پاسخ به سخنان طراحان سؤال كه خواستار ممانعت ورود بدحجابان به مؤسسات و ادارات دولتی شده بودند، گفت: دستورالعمل ترویج فرهنگ عفاف و حجاب را به دستگاه‌ها و سازمان‌ها ابلاغ كردیم. در طرف مقابل علی مطهری در پاسخ به توضیحات وزیر كشور مبنی بر توجه دولت به حجاب و عفاف گفت: از توضیحات وزیر كشور چنین برمی آید كه ایشان بر كار فرهنگی برای مبارزه با پدیده بی‌حجابی تأكید دارد بنابراین به نظر می‌رسد صورت مسأله برای ایشان مشخص نیست. به گفته این عضو كمیسیون فرهنگی، نیاز به واگذاری امر به معروف و نهی از منكر به مردم نیست. همه جامعه نسبت به امر به معروف و نهی از منكر لسانی مسئولیت دارند. اگر معتقدید قانون مذكور ضمانت اجرایی ندارد خودتان اصلاحش كنید. وقتی در شرع مسأله حجاب مورد تأكید است انجام آن نیاز به قانون ندارد. باید از ورود بانوان ساپورت پوش به سازمان‌ها جلوگیری شود. بحث اصلی نیز نوع برخورد حكومت با ناهنجاری‌های فرهنگی است و باید به گونه‌ای برخورد شود كه مردم اراده دولت را در این زمینه به خوبی احساس كنند.
نماینده مردم تهران در ادامه با تأیید سخنان وزیر كشور مبنی بر اینكه اكثریت زنان كشور باحجاب و معتقد هستند، گفت: اینكه مطرح شدن وضعیت عفاف و حجاب در سؤالم از وزیر كشور به معنای اسفناك بودن وضعیت حجاب در كل كشور نیست. وضعیت حجاب در كل كشور قابل قبول است. بانوان ایرانی، پوشش اسلامی را بر اساس عقیده و منطق پذیرفته اند. سخن بنده از موارد نادر است كه گاهی بنیاد خانواده را تهدید می‌كند. او همچنین در بیان انحطاط مسائل فرهنگی كشور صراحتا اعلام كرد: «سیر انحطاط فرهنگی طی سال‌های گذشته از سیاست‌های دولت‌های گذشته و رفتار مشایی آغاز شد. این فرد در دولت قبل، دولت را فاقد مسئولیت در این حوزه دانست و این وظیفه را متوجه علما، آموزش عالی و صدا و سیما كرد».
به گفته مطهری، رئیس جمهور وقت چند بار علیه اقدامات نیروی انتظامی در برخورد با پدیده بدحجابی موضع گیری كرد حتی در جلسه سؤال از رئیس جمهور نیز گفت: «اینقدر به مردم گیر ندهید» و بعد هم یك شعر در این راستا خواند. البته از دولت قبل به دلیل افكار ویژه اش انتظار اجرای قانون عفاف و حجاب را نداشتیم ولی از دولت جدید چنین انتظار می‌رود. اما به نظر می‌رسد دولت جدید نیز راه دولت قبل را در پیش گرفته است. به اعتقاد مطهری، التذاذات جنسی بر اساس اسلام باید در چهارچوب خانواده تامین شود. در غرب چون كانون خانواده، كانون مستحكمی نیست اماكن ویژه‌ای برای مسائل جنسی پیش بینی شده است. در ایران نیز اگر عفاف و حجاب بدتر شود و توسعه یابد باید اماكن ویژه پیش بینی شود تا از حوادث ناگوارتر جلوگیری شود. یا باید نظام خانوادگی اسلام را ترویج یا باید از نظام فرهنگی غرب تبعیت كنیم. دولت وظیفه دارد با گناه آشكار برخورد كند. اگر نوع پوشش مثل پوشش ساپورت ترویج شد دولت باید مانع رسمیت یافتن آن شود.
علی مطهری در پایان سخنانش از اتاق كنترل خواست تا تصاویری را كه از برخی دختران بدحجاب و با ساپورت تهیه كرده است از مانیتورهای مجلس پخش شود. این اتفاق در حالی صورت گرفت كه به محض پخش تصاویر هیاهو در مجلس ایجاد شد تا مطهری در واكنش به رفتار این نمایندگان به مزاح بگوید: به نظر می‌رسد دوستان با دیدن این تصاویر به وجد آمده باشند. پس از پخش تصاویر رحمانی فضلی برای آخرین دفاعیات در جایگاه نطق حاضر شده و گفت: باید از وضعیت پوشش‌های بانوان تحلیل درستی ارائه شود. نباید با پخش چند خانم بدحجاب كه ساپورت هم در پا دارند این گونه عفت و ارزش‌های عمومی جامعه را زیر سؤال ببریم. بر اساس نظرسنجی كه بسیج سازندگی در این خصوص انجام داده است 95 درصد بانوان كشور به اخلاق، اعتقادات و حفظ حجاب معتقدند و سازمان تبلیغات اسلامی نیز این نظرسنجی را تأیید كرده است. سخنان وزیر كشور در حالی به پایان رسید كه علی مطهری اعلام كرد: از توضیحات وزیر قانع نشدم. در این هنگام بود كه محمدحسن ابوترابی، رئیس جلسه خطاب به علی مطهری اعلام كرد: «اگر موافق باشید جلسه‌ای بین شما و وزیر كشور برای بررسی این موضوع برگزار شود و از صحن علنی رای گیری نكنیم». اما مطهری این پیشنهاد نایب رئیس مجلس را نپذیرفت و گفت: بنده از صحبت‌های آقای رحمانی فضلی قانع نشدم و رای گیری كنید.
شرق در مطلبی دیگر به نگاه دوگانه دولت درباره حضور زنان تماشاگر در ورزشگاه‌ها پرداخته و از جمله نوشته: رئیس‌جمهوری و معاونش؛ یک نگاه، وزیر دادگستری، نگاهی دیگر. در حالی که «شهیندخت مولاوردی» نسبت به برخوردهای اخیری که منجر به عدم حضور زنان در سالن مسابقات والیبال شده معترض است و «روحانی» هم او و وزیر ورزش را مامور تهیه گزارشی در این زمینه کرده، «مصطفی پورمحمدی» وزیر دادگستری دولت فعلی و وزیر کشور دولت سابق، گفته است: «حضور بانوان در برخی از محیط‌ها به تشدید ناهنجاری فرهنگی می‌انجامد و من هم دوست ندارم واقعیت‌های اجتماعی را پنهان کنم».
و رویایی که در همین نزدیکی است
روزنامه جوان، راهیابی به دور بعد در مسابقات جام جهانی را رویایی در دسترس دانسته است. روزنامه دولتی ایران هم با تیترهایی چون «حاج رضایی: كسانی كه كی روش را كنار بگذارند، نمی بخشم»، «عبدی: ماندن كی روش، اتفاق مهمی است»، «ذوالفقارنسب: عملكرد كی روش خوب بوده» به استقبال بازی امروز با بوسنی رفته است.
اعتماد نیز در بخشی از مطلبی با تیتر «باید بوسنی را ببریم، اما چگونه؟» به قلم سعید الهویی پس از مرور کارکرد فنی حریف امروز تیم ملی نوشته: اگر بوسنی مانند دیدار برابر نیجریه، تیمی تهاجمی باشد، استراتژی دفاع و ضد حمله ایران برای رسیدن به گل كافی خواهد بود ولی فراموش نكنید كه بوسنی تیم دهم جدول عملكرد تهاجمی فیفا است هر چند كه از این 10 تیم، چهار تیم از جام بیرون رفته اند ولی نمی شود از مهارت تهاجمی بازیكنان بوسنی غافل شد.
نبرد تیم برتر تدافعی ولی یكی مانده به آخر جدول عملكرد تهاجمی فیفا برابر تیمی كه از جام بیرون رفته است و بدون تحمل فشار ذهنی تنها برای حفظ شانیت می‌جنگد، نبرد دشواری است به خصوص زمانی كه ایران به دنبال پیروزی باشد، ولی كی روش تا پیش از جام و در پلان نویسی جام، جلوی دیدار اول، یك امتیاز، برابر نام آرژانتین صفر امتیاز و برای بازی با بوسنی 3 امتیاز یادداشت كرده بود. تا اینجای كار مطابق پلان كی روش پیش رفته و حالاباید انتظار پلان تاكتیكی مناسب برای كسب 3 امتیاز داشته باشیم.
ابراهیم قاسم‌پور کارشناس فوتبال هم «نگران ساختار دفاعی» است و در یادداشتی در شرق نوشته: بازی ایران و بوسنی من را یاد بازی ایران و پرو در جام‌جهانی 1978 می‌اندازد. در آن بازی هم باتوجه به تساوی ما در برابر اسکاتلند می‌توانستیم در صورت پیروزی برابر پرو به مرحله بعد صعود کنیم، ما هجومی وارد بازی شدیم و می‌خواستیم هر طور شده بازی را ببریم، اما غفلت از کارهای دفاعی باعث شد تا بازی را 4 بر یک واگذار کنیم. حالا شرایط همان است، اما این بار حواس باید به ساختار دفاعی باشد و بازیکنان شرح وظایف خود را فراموش نکنند.
این بازی برای ما مهم‌ترین بازی تاریخ فوتبال کشورمان است، تاکنون تا این حد به مرحله بعد نزدیک نبودیم، به طور قطع کادرفنی و بازیکنان انگیزه کافی را دارند و برای پیروزشدن به مصاف حریف خود می‌روند، اما این بازی می‌تواند برای ما سختی‌های زیادی داشته باشد. حذف بوسنی از جام جهانی باعث شده تا آنها تنها برای اعاده حیثیت به این بازی بیایند و با تمام توان بازی کنند و احتیاطی نخواهند کرد. مسأله دوم به عدم تمرکز بازیکنان ما برمی‌گردد، میل به پیروزی و نیم‌نگاهی به بازی آرژانتین شاید باعث شود که بازیکنان تیم‌ملی به خوبی نتوانند روی بازی خودشان تمرکز کنند که برای ما بسیار خطرناک است. ما در این بازی باید مانند دو بازی قبل ابتدا به فکر گل‌نخوردن باشیم و بعد دنبال پیداکردن راهی برای گل زدن به حریف باشیم.
شاید نام بازیکنان حریف به اندازه بازیکنان آرژانتین بزرگ نباشد، اما آنها از فوتبال حرفه‌ای می‌آیند و به خوبی می‌دانند که پیروزی در این بازی چقدر می‌تواند در آینده آنها تاثیر‌گذار باشد به همین دلیل برای پیروزی به زمین می‌آیند. اما از سوی دیگر بازیکنان ما هم باتوجه به تجربیات زیادی که در اختیار دارند می‌توانند در این بازی از فرصت‌ها استفاده کنند و باعث پیروزی تیم‌ملی شوند. اگر صعود هم نکنیم، اندوختن چهار امتیاز، بهتر از یک امتیاز و چهارم‌شدن در گروه است.
جدی گرفتن احتمال تجزیه عراق
عراق همچنان مسأله مهم و حتی اصلی بیشتر روزنامه‌های کشور است. در حالی که روزنامه‌های اصولگرا امروز هم سرمقاله‌های خود را به این موضوع اختصاص داده‌اند، روزنامه‌های هوادار دولت در تحلیل‌های خود به مسائل داخلی عراق توجه بیشتری می‌کنند.
اعتماد در نقل بخشی از سخنان سعید جلیلی در اجتماع بزرگ لبیك و با تیتر «شاهد حمله گازانبری امریكا و اسلام امریكایی هستیم» نوشته: امروز شاهد حمله گاز انبری امریكا و اسلام امریكایی هستیم و امریكا و اسلام امریكایی با اهرم‌های تخریب، تهدید و تكفیر به دنبال این هستند كه مانع رشد شجره طیبه انقلاب اسلامی شوند.
آنها تمام قدرت خود را به كار می‌گیرند تا این تمدن جدید در جهان اسلام شكل بگیرد: تمدنی كه نشان داده است مردم سالاری كه آنها می‌گویند یك مردم سالاری دروغین است و امروز در حال نشان دادن الگوی جدید به جهانیان هستند و آنها می‌خواهند با الگوهای ما مقابله كنند.
امریكا و قدرت‌های استكباری زمانی گروه‌های تروریستی را در منطقه، مانند افغانستان ایجاد كردند و خودشان آن را پشتیبانی و سازماندهی كردند، فقط به بهانه همین گروه‌های تروریستی منطقه را اشغال كردند و به این مناطق حمله نظامی كردند.
کیهان در یادداشت روز خود به قلم سعدالله زارعی به «بازی باخت ـ باخت ترکیه در عراق» پرداخته و از جمله نوشته: در بحران عراق، ترکیه نقش یک کشوری را بازی می‌کند که در عین حضور به امکانات دیگران دل‌بسته و حال آنکه وقتی گرد و غبار حادثه فرو می‌نشیند، چنین کشوری بیش از دیگران باید هزینه‌ها را بپردازد و بیش از دیگران در معرض پیامدهای تلخ و مستمر حادثه قرار می‌گیرد. امروز روابط ترکیه نه فقط با عراق که با ایران نیز به سمت ضعف و بحران گرایش نشان می‌دهد و طبعا مردم ترکیه حق دارند از دولت آنکارا سؤال کنند که سیاست ترکیه در مرزهای نزدیک تا چه حد بر مبنای تشویق همکاری استوار بوده و تا چه حد در معرض بحران قرار دارد.
ترکیه طی سه سال گذشته نه تنها نتوانسته در سیاست خارجی، گره‌ای را باز کند بلکه بر مناسبات ترکیه و محیط اطراف گره‌های زیادی زده است. مشارکت ترکیه در درگیری‌های سوریه و عراق باید به بهبود روابط آنکارا - ریاض کمک می‌کرد ولی مشارکت ریاض در اسقاط دولت اخوان در قاهره نشان داد که روابط ترکیه و عربستان نیز از آنچنان عمقی که بتواند گره‌ای را باز کند، برخوردار نیست. باخت ترکیه در مصر و بحرانی شدن راه‌های آبی ترکیه در شمال- دریای سیاه- و در غرب- مدیترانه- به خوبی نشان می‌دهد که حلقه‌های امنیتی ترکیه شکسته شده‌اند و امنیت سرمایه‌گذاری که نیازمند یک تداوم منطقی در حوزه پیرامونی است در ترکیه به مخاطره افتاده است. آیا این تحولات و تأثیری که بر درآمد ملی و صادرات ترکیه بر جای می‌گذارد به زودی به شکل یک سونامی دولت اردوغان را ویران نخواهد کرد؟
جمهوری اسلامی در سرمقاله خود با تیتر «سفر وزیر خارجه آمریكا و توطئه تجزیه عراق» نوشته: تلاش برای تجزیه عراق، هدف اصلی آمران گروه تروریستی داعش به تهاجم گسترده علیه استان‌های شمال غرب عراق است. این واقعیت را سرانجام مسئولان اقلیم كردستان عراق همزمان با سفر جان كری وزیر خارجه آمریكا به عراق به زبان آوردند.
هر چند از اولین روز تهاجم داعش به استان‌های شمالی عراق این تصور در اذهان ناظران سیاسی وجود داشت كه دست‌های پشت پرده این تهاجم درصدد تجزیه عراق هستند، لكن اكنون اظهارات هماهنگ مسئولان اقلیم كردستان عراق، این تصور را به مرحله تصدیق رسانده و تردیدی در این توطئه چینی باقی نمانده است.
مسعود بارزانی، رئیس منطقه كردستان عراق در مصاحبه با شبكه آمریكائی سی. ان. ان گفت: عراق در حال فروپاشی آشكاری به سر می‌برد و دولت مركزی سلطه خود بر همه چیز را از دست داده است. وی افزود: "فروپاشی عراق به خاطر ما نیست بلكه دیگران سبب این فروپاشی هستند. درحال حاضر زمان آن فرا رسیده كه كردها، هویت و نقشه آینده خود را مشخص كنند." بارزانی در این مصاحبه، فراتر هم رفت و هدف درونی خود را فاش كرد و ادامه داد: "استقلال برای كردها یك رویا نیست و با وجود اینكه كردستان دو دهه است به صورت مستقل اداره می‌شود اما كردها هیچ‌گاه به تمایلشان برای تحقق استقلال اشاره‌ای نكرده‌اند." وی این هدف تجزیه طلبانه را با صراحت بیشتری اعلام كرد و گفت: "ما در حال حاضر عراق جدیدی را می‌بینیم كه با عراق روزها و هفته‌های پیش فرق می‌كند. حوادث اخیر عراق نشان داد كه ملت كرد باید درحال حاضر فرصت را غنیمت شمرده و آینده خود را مشخص كند."
بارزانی به وجود دست‌های پشت پرده این ماجرا نیز ناخودآگاه اعتراف كرد و گفت: ما موضوع استقلال كردستان را در گفت‌‌و‌گو با جان كری، وزیر خارجه آمریكا كه به عراق سفر كرده مطرح می‌كنیم." این، یعنی تجزیه كردستان از عراق، با آمریكا هماهنگ است، كما اینكه اعلام مخالفت بارزانی با ادامه حكومت نوری مالكی نیز با آمریكا هماهنگ است. بارزانی در این زمینه نیز با صراحت گفت: "اوضاع عراق بسیار پیچیده است و كسی كه مسئول این اوضاع است باید كنار برود."
همزمان با رئیس اقلیم كردستان عراق، نخست‌وزیر وی نیز در گفت و گو با "بی بی‌سی" سخنان مشابهی گفت. نیچروان بارزانی گفت: "تقریباً غیرممكن است كه عراق به زمان قبل از اشغال موصل باز گردد. ضمن اینكه عربهای اهل تسنن حق دارند كه یك منطقه ویژه مانند كردستان برای خود داشته باشند." وی، سخنان رسانه‌های غربی و كشورهای عربی علیه مالكی را تكرار كرد و گفت: بعید است با نخست‌وزیر "نوری المالكی" به راهكاری مناسب دست یابیم، وی افزود: "البته نمی‌توان انكار كرد كه داعش در بروز وضعیت كنونی موثر بوده اما فقط موضوع داعش نیست. وضعیت فعلی نتیجه سیاست‌های اشتباه بغداد در قبال مناطق سنی نشین است." نخست‌وزیر اقلیم كردستان نیز در پایان اظهارات خود، ناخودآگاه به توطئه تجزیه عراق اعتراف كرد و گفت: "به نظر ما، با توجه به آنچه در موصل روی داده، بهترین وضعیت، ایجاد منطقه خودگردان سنی نشین همانند شرایط ما در كردستان است."
هوشیار زیباری وزیر خارجه عراق، كه وی نیز كرد است، گفت: عراق به سوی یك نظام فدرالی گام بر می‌دارد. وی در مصاحبه‌ای مطبوعاتی افزود: "مسیر تحقق نظام فدرالی منحصر به منطقه كردستان نیست، بلكه در آینده همه مناطق و استان های دیگر عراق را در بر خواهد گرفت."
منظور هوشیار زیباری از منحصر نبودن نظام فدرالی به منطقه كردستان این است كه عراق باید به سه بخش تقسیم شود؛ كردستان، منطقه شمال غرب برای اهل سنت و منطقه جنوب برای شیعیان. این طرح قبلاً در قالب تجزیه عراق به سه كشور با همین مختصات توسط دشمنان این كشور مطرح شده بود و هدف آنان تقسیم عراق به كشورهای كوچكی بود كه هر كدام لقمه چربی برای قدرت‌های استعماری باشند و زیر سلطه نگهداشتن آنها كار دشواری نباشد.
حسین احمدی استاد روابط بین‌الملل در شرق به «خطر سومالیزه شدن عراق» پرداخته و نوشته: اگر گروه تروریستی داعش موفق شود از اشتباهات حداقلی دولت نوری مالکی استفاده و بهره‌برداری سیاسی کند و از یک گروه ضدانسانی خود را به‌عنوان نماینده اکثریت سنی کشورهای عرب منطقه معرفی کند آنگاه باید شاهد گسترش اندیشه و نفوذ سیاسی این گروه تروریستی در عراق و دیگر کشورهای عرب منطقه باشیم که موازنه‌های قدرت را به نفع کشورهایی همچون عربستان سعودی و قطر تغییر خواهد داد. به نظر می‌رسد کشورهای فوق اگر موافقتی علنی هم با این گروه نداشته باشند در پنهان از بازیگری آنان در منطقه با این استراتژی حمایت می‌کنند چراکه منافع ایدئولوژیک تکفیری‌های‌داعش با عربستان و قطر نه‌تنها در تضاد نیست بلکه موازی هم است.
حمایت آمریکا از دولت مالکی نباید انتقادات جدی را در پی داشته باشد. دولت فعلی عراق محصول دموکراسی است که آمریکا به دنبال آن بود؛ دولتی ائتلافی متشکل از 22 حزب است که مشروعیت سیاسی و دموکراتیک دارد. انتخابات اخیر هم تأییدی بر این سازوکار دموکراتیک است. اینکه اگر کسی رای کمتری داشت باید دست به اسلحه ببرد با دموکراسی منافات دارد. موفقیت سلفی‌های داعش، حیطه نفوذ آنها را فرامنطقه‌ای خواهد کرد و اولین گروه تروریستی خواهند بود که سازماندهی‌شده با منابع نفتی و از مرزهای مشخصی عملیات‌های متعددی را پی‌ریزی می‌کنند. در این معادله منافع آمریکا و متحدان غربی آن مورد تهدید جدی است. در این میان حمله محدود هوایی واشنگتن به مواضع تروریست‌های داعش پذیرفتنی‌تر از حمله 2003 آمریکا به عراق است. در کنار نیروی هوایی آمریکا که می‌تواند پیشرفت داعش را متوقف کند، ایالات متحده باید به متحدان عرب خود خصوصا عربستان سعودی و ترکیه برای حل سریع بحران فشار بیاورد. دولت و مردم عراق نیز باید کثرت‌گرایی و حقوق مدنی را بپذیرند تا ابزارهای لازم و مناسب به دست گروه‌های تروریستی و سلفی- تکفیری نیفتد. تعلل و مماشات از طرف آمریکا و دیگر کشورها، عراق را به سومالی دیگری تبدیل خواهد کرد.
محمد ایرانی سفیر سابق ایران در لبنان و اردن هم در یادداشتی در آرمان هشدار داده است که «داعش سرریز می‌شود». وی در این باره نوشته: پدید آمدن گروهك‌هایی مانند داعش را می‌توان به صورت مستقل از تحولات اخیر در كشورهای خاورمیانه مورد بررسی قرار داد ولی این پدیده به هیچ‌وجه خارج از شكل‌گیری جریانات افراطی در تحولات سه سال اخیر نیست؛ بسیاری از آگاهان بر این باورند داعش گروهكی منشعب شده از جریان‌های تروریستی مانند القاعده است. این گروهك با اینكه افكار تروریستی که دارد بیشترین تنوع قومیتی و ملیتی را در خود جای داده است به یك معنا می‌توان گفت؛ حوزه مانور و قدرت‌نمایی گروهك تروریستی داعش برخلاف گروه‌های سنتی مانند القاعده بیشتر شده و حتی اروپا را هم دربرمی‌گیرد.
از سوی دیگر جریان داعش برخلاف القاعده بحث و محوریت عملكرد خود را بر تصرف سرزمین قرار داده است. امروز داعش به دنبال تصرف یك موقعیت جغرافیایی و تشكیل یك دولت است. در ایدئولوژی این گروهك منشعب شده از القاعده تشكیل دولت در یك منطقه خاص مورد تأكید قرار می‌گیرد بنابراین ما با پدیده‌ای متفاوت از القاعده و دیگر گروه‌های سلفی روبرو هستیم. مبنای پدید آمدن داعش تشكیل امارت در عراق و سوریه است اما درباره شیوه رفتاری این گروهك چند نكته لازم به ذكر است؛ نكته اول خشونت بی‌حد و حصر اعضای آن نسبت به دیگر گروه‌های سلفی است. به اعتقاد برخی از ناظران داعش درصدد است خشونت عریان اعضای خود را به عنوان وجه تبلیغاتی جهت وحشت‌آفرینی عمومی مورد بهره‌برداری قرار دهد. از سوی دیگر رهبری گروهک تروریستی داعش تصور می‌كند با به نمایش گذاشتن خشونت اعضای خود علیه اهداف نظامی و غیرنظامی؛ قدرت و توان خود را علیه رقبا به منصه ظهور می‌رساند. به یك معنا می‌توان گفت جنگ روانی رهبران داعش، وحشت‌آفرینی و رعب‌آفرینی در دنیاست.
نكته دوم درباره رفتار‌شناسی این گروه نداشتن مرز جغرافیایی است؛ برخی تصور می‌كنند از آنجا كه سیاست اعلامی داعش تشكیل دولت شام و عراق است بنابراین این گروهك تصمیم ندارد به دیگر نقاط خاورمیانه و دنیا تعرض كند. در پاسخ به این ادعا باید گفت، تعرض‌های داعش مرز جغرافیایی ندارد. اگر عراق یا سوریه با این گروهك شبه‌نظامی برخورد جدی صورت دهند مسلما اعضای گروهك برای رها شدن از این فشار راهی كشورهای همسایه عراق و سوریه می‌شوند. البته باید دانست سرریز شدن اعضای این گروهك به دیگر كشورها نقطه آغاز بحرانی فراگیر‌تر از بحران عراق است. بنابراین جریان افراط‌گرای جدید چندان اعتقادی به مرزبندی‌های موجود در خاورمیانه ندارد.
این گروهك برای بقای خود ممكن است هر كدام از كشورهای خاورمیانه را هدف قرار دهد؛ هر چندكه در نهایت بیشترین توان خود را صرف ایجاد دولت می‌كند. همین امر باعث نگرانی دولت‌های منطقه شده است. همگان دیدند با سقوط موصل و بخش‌هایی از سامرا برخی از كشورهای منطقه از رویداد استقبال كردند اما با گذشت زمان این شادمانی كوتاه‌مدت، تبدیل به یك نگرانی گسترده شد چراكه كشورهای منطقه تشكیل یك كشور جدید آن هم با مشی این گروهک را با واقعیت‌های منطقه همسان نمی‌دیدند؛ از جمله این كشورها تركیه است، آنكارا اكنون خطر داعش را به درستی درك می‌كند به همین دلیل سعی می‌كند از این گروهك فاصله بگیرد.
نكته سوم، داعش به عنوان یك گروهك فاقد حمایت‌های مردمی است؛ به تعبیری دقیق‌تر می‌توان ادعا كرد داعش پایگاه مردمی ندارد. حتی در میان اهل سنت و اعراب عراق واكنش مثبتی نسبت به اقدامات این گروهك دیده نمی‌شود به همین دلیل رهبران داعش تلاش می‌كنند از تمام اقصی نقاط دنیا به عضو‌گیری كنند. اعضای داعش از ملیت‌های اروپایی، آسیایی و آفریقایی هستند كه خاورمیانه را پایگاهی امن برای تندروی‌های خود در نظر گرفته‌اند. بر اساس چند نكته‌ای كه ذكر شد بسیاری از تحلیلگران پیش‌بینی می‌كنند بحران داعش منحصر به عراق و سوریه نشود و به دیگر كشورهای منطقه سرایت پیدا كند.
