معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: یکی از مصوبات دوازدهمین جلسه کنفرانس کشورهای عضو کنوانسیون گونه های مهاجر، قرار گرفتن فک خزری در لیست گونه های در حال انقراض بود.
به گزارش مهر به نقل از پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست (پام)، پروین فرشچی معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اعلام اینکه یکی از مصوبات دوازدهمین جلسه کنفرانس کشورهای عضو کنوانسیون گونه های مهاجر که طی هفته گذشته برگزار شد، قرار گرفتن فک خزری در لیست گونه های در حال انقراض بود، اظهار کرد: قرار گرفتن این گونه ارزشمند در لیست گونه های در حال انقراض زمینه ساز حفاظت از این گونه ارزشمند خواهد بود.
فرشچی با یادآوری این موضوع که کشورهای حاشیه خزر به جز ایران برای صید و شکار فک خزری به منظور بهره برداری از پوست، گوشت و یا حتی روغن این گونه حیوانی، سهمیه مشخص تعیین می کردند، افزود: قرار گرفتن این گونه در لیست گونه در معرض خطر انقراض منجر به ممنوعیت صدور مجوز شکار و صید می شود و از این پس کشورها اجازه ندارند سهمیه ای برای شکار یا صید گونه فک خزری تعیین کنند.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: از سوی دیگر اضافه شدن گونه فک خزری به ضمیمه کنوانسیون گونه های مهاجر منجر به افزایش همکاری های منطقه ای و بین المللی برای حفاظت از تنها گونه پستاندار دریای خزر خواهد شد.
به گفته وی، در حال حاضر چندین مرکز بین المللی برای حفاظت از گونه های مختلف فک از جمله فک خزری وجود دارد که مرکز هلند به مدیریت لنی هارت نیز یکی از آن ها است.
این مقام مسئول ادامه داد: هارت علاقه و حساسیت زیادی به گونه فک خزری دارد و از این رو برای حفاظت از آن کمک های زیادی داشته است و حتی به مرکز نجات فک خزری در استان گلستان تحت مدیریت صیاد شیرازی نیز کمک می کند.
فرشچی مهم ترین تهدید برای گونه فک خزری در کشور را حس رقیب پنداری ماهیگیران با این گونه به دلیل تغذیه فک خزری از ماهیان خاویاری دانست و افزود: ماهیگیران فکر می کنند کم شدن صید ماهی آن ها به دلیل وجود گونه فک خزری است و به همین دلیل اگر فکی در تور ماهیگیری آن ها گرفتار شود، به آن آسیب می زنند.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: طی سال های اخیر با اجرای برنامه های آگاهی رسانی مختلف در استان ها و شهرستان ها که از سوی محیط زیست و شیلات برگزار شد، آسیب به گونه ارزشمند فک خزری در ایران بسیار کاهش پیدا کرده است.
وی گفت: یکی دیگر از اقدام های خوب صورت گرفته برای حفظ این گونه ارزشمند در ایران، تخصیص و اهدا جایزه از سوی مرکز ملی نجات فک خزر به ماهیگیرانی بود که اقدام به نجات و حفظ فک خزری می کنند که البته با توجه به بودجه کم، محدودیت هایی در این حوزه است.
فرشچی ادامه داد: یکی از اقدام های مهم برای حفظ و نجات فک خزری، افزایش اعتبار مالی و تجهیزات مرکز نجات فک خزر در گلستان است.
فک خزری جزء اصلی چرخه غذایی دریای خزر است
این مقام مسئول با تاکید بر این موضوع که فک خزری جزء اصلی چرخه غذایی دریای خزر است، تصریح کرد: این یک تهدید بزرگ و هشدار مهم برای منطقه است که طی سه دهه ۹۰۰ هزار فک خزری از بین رفته است. زیرا این گونه تنها پستاندار دریای خزر و گونه بومی این منطقه است.
وی یادآوری کرد: در دهه ۹۰ میلادی جمعیت این گونه حدود یک میلیون بود که متاسفانه اخیرا با سرشماری های هوایی صورت گرفته مشخص شد با نگاه مثبت می توان گفت حدود ۱۰۰ هزار فک خزری باقی مانده است.
به گفته فرشچی، شیوع نوعی بیماری ویروسی است که از سگسانان به فک منتقل می شود در سال های ۲۰۰۲، ۲۰۰۵ و ۲۰۰۷ منجر به مرگ دسته جمعی فک ها شد و یکی از دلایل کاهش این گونه به شمار می رود.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست یکی دیگر از دلایل مرگ و میر گونه فک را آلودگی های دریایی همچون آلودگی های نفتی و آلودگی های ناشی از سم و کود کشاورزی دانست و افزود: به دلیل همین کاهش شدید جمعیت فک خزری در سال ۱۳۸۷ تلاش کردیم تا این گونه را در لیست گونه های در خطر انقراض ثبت کنیم که در آن زمان به دلیل نبود آمار دقیق تعداد فک در کشورهای مختلف حاشیه خزر، موفق به انجام این کار نشدیم.
فرشچی اشاره ای هم به ریاست خود بر فاز ۳ برنامه های زیست محیطی منطقه خزر داشت و گفت: یکی از اقدام های صورت گرفته در آن دوره، اعلام برخی مناطق حفاظت شده خاص برای فک ها در کشورهای حاشیه خزر به ویژه بخش شمالی دریای خزر که زیستگاه جمعیت کثیری از فک ها است، بود.