چرا جشنواره موسیقی فجر هیچ تاثیر عمومی در ایران ندارد؟

اختتامیه سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر در شرایطی فرجام آن مشخص شد که بخش وسیعی از افکارعمومی اساساً در جریان آغاز و پایان مهم‌ترین رویداد موسیقی ایران نیز قرار نگرفت اما چرا این جشنواره برخلاف جشنواره‌های فیلم و تئاتر فجر، از کمترین اثرگذاری و موج‌آفرینی در فضای عمومی برخوردار است و برگزاری یا عدم برگزاری‌اش نیز تاثیری ولو اندک در مسیر موسیقی ایران ندارد؟

به گزارش «تابناک»؛ چند روزی از پایان سی و چهارمین جشنواره موسیقی فجر سپری شده و این رویداد با معرفی برگزیدگانش به کار خود پایان داده است؛ رویدادی که در حد فاصل جشنواره فیلم فجر و جشنواره تئاتر فجر برگزار می‌شود و اگرچه می‌تواند در حد جشنواره فیلم فجر تاثیرگذار باشد اما به اندازه جشنواره تئاتر فجر نیز تاثیرگذار نیست و برخلاف جشنواره فیلم فجر، هیچ تاثیر محسوسی بر فضای افکارعمومی ندارد؟

عامل نخست به عدم رونمایی از آثار تازه موسیقی در جشنواره موسیقی فجر بازمی‌گردد. اگر عنوان «جشنواره» برای این رویداد در نظر گرفته شده، در همه بخش‌ها، صرفا باید قطعاتی اجرا شود که برای نخستین بار نواخته می‌شوند و جشنواره موسیقی فجر همچون جشنواره فیلم فجر محل رونمایی از طیف وسیعی از آثار موسیقی باشد. بدون شک همین شرط ساده که جشنواره موسیقی فجر بستر رونمایی از عمده محصولات یک ساله موسیقی ایران شود، شور و هیجان و رقابت جدی را به وجود می‌آورد که اکنون شاهدش نیستیم.

عامل دیگر در رقم خوردنِ این وضعیت، تبدیل شدن جشنواره موسیقی فجر به یک رویداد استعدادیابی است، حال آنکه انتظار این است خبره‌ترین اساتید موسیقی ایران در کنار پدیده‌های تازه در این صحنه با هم رقابت کنند و تازه‌ترین آثارشان را اجرای کنند و گروهی از خبرگان موسیقی نیز به داوری درباره این آثار بپردازند. این در حالی است که اساساً بزرگان موسیقی جشنواره فیلم فجر را جدی نمی‌گیرند که حتی به عنوان مستمع در آن حضور جدی داشته باشند، چه رسد به آنکه برای اجرا در آن رقابت کنند.

مهم‌ترین علتی که دو عامل فوق را رقم زده، عدم تاثیر جشنواره موسیقی فجر بر مناسبات اقتصادی موسیقی ایران است. در واقع اگر یک خواننده آلبوم موسیقی‌اش را در جشنواره موسیقی فجر رونمایی کند، هیچ تبلیغ گسترده و موثری در راستای افزایش فروش آلبوم او نمی‌شود، حال آنکه رونمایی از یک فیلم در جشنواره فیلم فجر و استقبال عمومی می‌تواند به اکران عمومی موفق منجر شود.

همچنین مشوق‌های اقتصادی نیز در این زمینه در نظر گرفته نشده تا رونمایی از بهترین تولیدات موسیقی ایران در هر سال به جشنواره موسیقی فجر موکول شود. در جشنواره فیلم فجر، فیلم‌های برتر و به ویژه بهترین فیلم بر اساس آرای مردمی، بیشترین شانس را برای اکران نوروزی به عنوان اکران طلایی در اختیار دارند اما در مقابل جشنواره موسیقی فجر به برندگان چه می‌دهد؟

اگر جشنواره موسیقی فجر، به جای جوایز کم‌ارزش، به نفرات برتر مثلاً امکان 10 تا 30 سانس اکران رایگان در تالار وحدت را می‌دهد، آنگاه شاهد رقابت بزرگان موسیقی برای رونمایی از آثارشان در جشنواره و بردن این مزیت اقتصادی-فرهنگی ویژه بودیم. وقتی جشنواره از این نظر نیز برای اهالی موسیقی انگیزه لازم را به وجود نمی‌آورد، نباید جز این وضعیت انتظار داشت و قاعدتاً در هر دوره شاهد اجرای تکراری یک مجموعه قطعات هستیم که در طول سال شنیده‌ایم و افکارعمومی کمترین توجه را به این رویداد می‌کند.

به تعبیر ساده‌تر وقتی مسئولان معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره‌های مختلف با سوءتدبیر آشکار، شان مهم‌ترین رویداد فرهنگی کشور را حفظ نکرده‌اند و با گزینش محدود از میان برترین‌ها، این جشنواره را محل نخستین اجراها نکرده‌اند و جشنواره به ویترین موسیقی ایران تبدیل نشده، نباید توقع داشت بزرگان موسیقی و موزیسین‌های برجسته، اعتبارشان را در کف دست بگیرند و برای حضور در این صحنه رقابت کنند.