کمتر از یازده ماه به موعد برگزاری سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری زمان باقی است و احزاب و تشکلهای سیاسی ـ هرچند به دلیل شیوع ویروس کرونا در ایران ـ برخی از جلسات رسمی و فیزیکی خود را تعطیل کردهاند، به صورت مجازی در خصوص مباحث مختلف کشور از جمله ریاست جمهوری ۱۴۰۰ به گفتگو و تبادل نظر میپردازند.
به گزارش «تابناک»؛ در اردوگاه اصلاحطلبان به دلیل زلزلهای که دوم اسفندماه سال قبل صورت گرفت و در آن انتخابات اصلاح طلبان در تهران با فاصله معناداری از رقیب سنتی خود یعنی اصولگرایان شکست خورد، سکوت خبری حاکم است و کمتر خبرهای مربوط به تحرکات آنان به ویژه برای انتخابات پیش رو به بیرون درز پیدا میکند، اما جسته گریخته خبرهایی در رسانهها پیرامون این موضوع به چشم میخورد.
جلسات شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان ـ که محل مناقشه بین برخی احزاب اصلاح طلب با شخصیتهای این جریان بود ـ تعطیل شده تا جایی که میرلوحی، عضو حزب اتحاد ملت ایران گفته که «محمدرضا عارف» حتی انگیزه اداره جلسات این شورا را ندارد و از سوی دیگر، شورای هماهنگی جبهه اصلاحات ـ که ریاست دورهای آن بر عهده «احمد حکیمیپور» است ـ به دنبال تعطیلی شورای عالی انتخاباتی اصلاح طلبان، قصد ایجاد یک تشکیلات جدید برای انتخابات ۱۴۰۰ را دارد.
بررسیهای خبرنگار «تابناک» حکایت از این دارد که احزاب سیاسی اصلاح طلب از دهم اردیبهشتماه رسماً پرونده انتخابات ۱۴۰۰ را گشوده و به بررسی نامزدهای واجد شرایط و دارای مقبولیت پرداخته اند. «اصلاح طلبان» قصد دارند که احتمالا بهمن ماه ۹۹، شش نامزد جریان اصلاحات را به مردم معرفی کنند و پس از نظرسنجی نامنویسی را از بین چهرههای برگزیده انجام بدهند.
از این حیث، برخی احزاب نزدیک به دولت «حسن روحانی» که میتوان آنها را طیف اعتدالی یا نزدیک به اصلاح طلبان معتدل ذکر کرد، به دنبال بررسی شرایط «سورنا ستاری»، «محمدجواد ظریف»، «محمدباقر نوبخت» و «محمدجواد آذری جهرمی» هستند و گفته میشود که نوبخت بنا دارد در سال جاری سفرهای استانی خود را با عناوین مختلف با چشمانداز ۱۴۰۰ بیشتر کند.
بررسی شرایط محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه فعلی نیز به بعد از انتخابات آبانماه آمریکا در سال جاری و تحرکات دیپلماتیک وی پیوند خورده است.
«سورنا ستاری»، اما تا الان گزینه قوی جریان حامی دولت برای انتخابات ۱۴۰۰ تلقی میشود و رضایتمندی از فعالیتهای وی در امور محوله و روحیه تعاملی وی با دیگر ارکان نظام، از دیگر مواردی بوده که بررسی شرایط پسر شهید ستاری برای نامزدی وی در انتخابات ۱۴۰۰ را قوت بخشیده است.
«محمد جواد آذری جهرمی» وزیر جوان ارتباطات و فناوری اطلاعات هم که اولین وزیر متولد بعد از انقلاب محسوب میشود ـ هرچند جزو گزینههای این جریان است ـ نسبت به دیگر چهرههای معرفی شده شانس بسیار کمتری خواهد داشت.
در جریان اصلاحات اما بگو،مگو درباره اینکه چه کسی ردای رقابت بر تن کند و در ۱۴۰۰ به عنوان پرچمدار این جریان با رقبا به رقابت بپردازد زیاد است. برخی از احزاب تندرو جریان اصلاحطلبان اساسا از الان پروژه «نه به انتخابات» را کلید زده و میگوید اگر قرار است حاکمیت برخوردی مشابه سال ۹۸ داشته باشد، بهتر بوده که کنار بایستیم و با پوزخندی با عنوان «دعوت مردم به مشارکت در انتخابات» بگذاریم ۱۴۰۰ صحنه رقابت درونی یک جریان خاص باشد.
طرفداران پروژه «نه به انتخابات» سه تاکتیک را دنبال میکنند؛ نخست کنار کشیدن و تماشاچی شدن برای ۱۴۰۰ و دوم همراهی کردن با طیف معترض جامعه از گرانی تا دیگر موضوعات که میتواند به تصور آنان، ضعف پایگاه اجتماعی را برطرف و آن را برای جریان اصلاحات احیا و مجددا تقویت کند.
البته طرفداران پروژه «نه به انتخابات» در وهله نخست از کارگزار انتخابات دست نمیشوید، بلکه بنا دارند چهرههایی همچون «صفایی فراهانی» و «محسن آرمین» را برای نامنویسی در انتخابات به صحنه بیاورند، اما خودشان هم خوب میدانند که این دو شخصیت اصلاحطلب شاید شانس بالایی برای تایید صلاحیت نداشته باشند.
اما برخی دیگر از احزاب اصلاحات همچون حزب کارگزاران سازندگی، پروژه «اصلاحات در حاکمیت» را دنبال کرده و به همین جهت به دنبال کاندیداتوری «محسن هاشمی رفسنجانی» فرزند ارشد آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی برای انتخابات ۱۴۰۰ است. بیانیه سیاسی اخیر «محسن هاشمی» درباره لزوم رعایت اعتدال در رفتار سیاسی و کنار زدن چپ و راست را هم میتوان در این راستا تحلیل کرد.
حزب کارگزاران البته نام «اسحاق جهانگیری» را هم برای کاندیداتوری مطرح میکنند، اما در گفتوگویی که خبرنگار تابناک با برخی اعضای این حزب داشته، آنها تاکید میکنند که «اسحاق را به او (روحانی) بخشیدیم! یعنی سال ۹۶ قربانی کردیم»؛ بنابراین به احتمال زیاد جهانگیری گزینه جدی حزب کارگزاران سازندگی برای انتخابات ۱۴۰۰ محسوب نمیشود و حزب کارگزاران در شرایط فعلی به عنوان آلترناتیو هاشمی، وی را مطرح میکند.
بروژه «یارگیری از رقیب» نیز علیرغم اینکه اکثریت احزاب اصلاحطلبان آن را دیگر با توجه به عملکرد دولت روحانی غیر قابل مذاکره میدانند، همچنان نیز در دستور کار حزب کارگزاران قرار دارد و بررسیها نشان میدهد که برخی از سران این حزب «علی لاریجانی» رئیس مجالس هشتم، نهم و دهم را در سبد نامزدهای احتمالی ۱۴۰۰ خود میبیند.
برخی از احزاب اصلاحطلب در حوزه کار و کارگری نیز «علیرضا محجوب» را گزینه مناسبی برای انتخابات ۱۴۰۰ عنوان میکنند و در حال رایزنی برای مجاب کردن بزرگان اصلاحات برای کاندیداتوری او هستند.
برخی از احزاب و شخصیتهای اصلاحطلب نیز از هم اکنون بحث کاندیداتوری «مسعود پزشکیان» نماینده مردم تبریز در مجلس یازدهم و نائب رئیس مجلس در دوره دهم را مطرح میکنند و شنیدههای «تابناک» حکایت از این دارد که پزشکیان چندی پیش در همین خصوص با حجت الاسلام «سید محمد خاتمی» رئیس دولت اصلاحات نیز ملاقاتی داشته است.
گفته میشود اقبال احزاب اصلاحطلب به «مسعود پزشکیان» بسیار بالاست و از این حیث او در اولویت سه تا ۴ حزب اصلاحطلب به عنوان نامزد نهایی برای ۱۴۰۰ و معرفی به بزرگان جریان اصلاحات قرار دارد. شرایط بوجود آمده به دلیل کرونا و همچنین تحلیلهایی که برای اولین بار توسط یک جامعه شناس اصلاح طلب در خصوص اینکه شاید رئیس جمهور بعدی یک پزشک باشد را هم میتوان در راستای زمینه چینی و سنجش شانس پزشکی همچون پزشکیان برای انتخابات ۱۴۰۰ دانست.
«محمدرضا عارف» هم که برخی عدم نامنویسی وی در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی را نفس تازه کردن برای ۱۴۰۰ تحلیل میکردند، مورد اقبال احزاب اصلاحطلب قرار نگرفته و احتمالا همچون سال ۹۲ او به صورت فردی و با حمایت بنیاد تحت مدیریت خود یعنی بنیاد امید ایرانیان وارد میدان خواهد شد.
«مصطفی کواکبیان» دبیرکل حزب مردم سالاری، «سید حسن قاضیزاده هاشمی» وزیر بهداشت دولت روحانی، «عبدالناصر همتی» رئیس کل بانک مرکزی از جمله افرادی هستند که شرایط آنان در برخی احزاب و گروههای اصلاحطلب بررسی میشود.
بررسیهای خبرنگار تابناک حکایت از این دارد که احتمالا «اصلاح طلبان» قصد دارند که احتمالا بهمن ماه ۹۹، ۶ نامزد جریان اصلاحات را به مردم معرفی کنند و پس از نظرسنجی، نامنویسی را از بین چهرههای برگزیده انجام بدهند.
باید دید با برگزاری جدیتر جلسات احزاب و گروههای اصلاح طلب چه تصمیم گیریهایی را به ویژه در ارتباط با چهرههای مطرح این جریان که از آنها برای انتخابات ۱۴۰۰ نام برده شد، خواهیم بود و بالاخره نظر هسته اصلی جریان اصلاحات معطوف به کدام یک از افراد معرفی شده خواهد بود.
حتما در نحوه ورود به انتخابات و به ویژه در ارتباط با معرفی گزینه یا گزینههای نهایی برای انتخابات ریاست جمهوری، اصلاح طلبان ملاحظاتی نظیر جلب توجه دوباره پایگاه اجتماعی سرخورده شان و همچنین ترغیب آنها به حضور پای صندوقهای رای را خواهند داشت.