شاید اگر فعل این اتفاق شبیه فعل اتفاقات روزمره نبود، اوضاع فرق می‌کرد و مسئولان متوجه می‌شدند که ریختن دیوار با ریختن چای متفاوت است!
یک: قلعه ثبت ملی
به گزارش «تابناک»، يکي از ديوارهاي قلعه فورگ شهرستان درميان خراسان جنوبي فرو ریخت؛ اثری ملی (به ثبت رسیده با شماره 3450 در سال 1379 در فهرست آثار ملی) که با آجر پخته، باروج و پايه سنگي بر روي يک کوه ساخته شده و بعد از قلعه الموت، مهم‌ترين مقر حضور اسماعيليان به شمار می‌آید.
این در حالی است که نصرت آبادی، مدير پايگاه قلعه‌هاي تاريخي خراسان جنوبي، علت این اتفاق را بارندگی و همچنین زلزله هفته گذشته خوانده و به خبرگزاری صدا و سیما می‌گوید: بارش باران و زلزله 2 ريشتري هفته گذشته در شهرستان درميان، سبب ترک خوردن و مرطوب شدن مصالح يکي از ديوارهاي اين قلعه تاريخي شد که به علت قدمت زياد، اين ديوار ريزش کرد.
انگار نه انگار که درباره اثری تاریخی سخن می‌گوییم و ضرورت حفاظت از آن، پیش بینی مواردی از این دست، یا دست کم مرمت سریع و فوری آن در صورت آسیب است؛ نه اینکه ببینیم ترک خورده و احتمال ریزش دارد و بعد بگذاریم روی آن باران ببارد و سست تر شود و بریزد.
دو: ریزش های تکراری
دو روز پیش از ریزش دیوار قلعه تاریخی، دیواری در دارآباد تهران فروریخت؛ رویدادی که بیست و دوم ماه جاری، حوالی ساعت شش صبح رخ داد و بر اثر آن چهار خودرو سواری آسیب دیدند؛ حادثه‌ای که خدا می‌داند اگر یکی دو ساعت دیرتر رخ داده بود، به چه تلخی هایی گره می‌خورد.
ملکی، سخنگوی آتش نشانی تهران درباره این حادثه گفت: پس از حضور عوامل آتش نشانی مشخص شد دیواری به ارتفاع حدود 3.5 متر و طول حدود 30 متر سست شده و روی چهار خودروی سواری ریزش کرده است. یک گروه از آتش‌نشانان، اقدام به ایمن‌سازی محل کرده و گروه دیگر نیز عملیات جست‌وجو و آواربرداری را آغاز کردند. خوشبختانه این حادثه مورد مصدوم و فوتی نداشت.
این حادثه زمانی غیر عادی می‌شود که بدانیم ساعاتی پیش از وقوع آن، دیوار مشابهی در این منطقه ریزش کرده و چون زمان وقوع آن شش صبح نبوده، متأسفانه خسارات آن به مادیات محدود نمانده است.
سه: بیمارستان مرگبارمنظورمان ریزش دیوار سنگی مربوط به یک بیمارستان در این منطقه است؛ دیواری مشابه که دو روز پیشتر از حادثه فوق، یعنی بیستم دی ماه ریخت و علت ریزش آن هم اعلام نشده، ولی می‌دانیم که در اثر ریختن آن، چندین خودرو دفن شدند و متاسفانه یکی از مصدومان رخت از جهان بست.
آن گونه که تصاویر منتشره از محل حادثه نشان می‌دهد، این دیوار به همراه بخشی از زیرسازی خیابان بالای آن فرو ریخته و اینقدر این اتفاق سریع رخ داده که خودروهای عبوری نتوانسته‌اند واکنش مناسبی نشان دهند و ابعاد حادثه دردناک شده است؛ اما براستی آیا این دیوار در چند ثانیه یا چند دقیقه ریخته یا ریزش آن مدت ها پیش تر قابل پیش بینی بوده؟!
بیایید از منظر دیگری به ماجرا نگاه کنیم. از این زاویه که دیوار فروریخته به بیمارستان تعلق داشته است. آیا طبیعی است بیمارستانی که باید در مواقع بروز حوادث وسیع مثل سیل و زلزله تبدیل به پایگاه شده و پناه شهروندان باشد، اینقدر بی مقدمه بریزد که جان عابران را بگیرد؟ آیا در بررسی های روتین این بیمارستان ها فقط به امکاناتشان دقت می‌شود یا هر از چندگاهی یک بار سازه این مراکز درمانی و پیرامونشان بازدید می شود؟!
چهار: ریزش های روزمرهبا ریزش دیوار بیمارستان خبرهایی منتشر شد درباره اینکه مسئولان بیمارستان مسئولیت این رویداد را متوجه خود نمی‌دانند و چه بسا بر اساس شرح وظایفشان، حق هم با ایشان باشد؛ اما آیا در دیگر ریزش ها هم می‌توان فرد مظنونی را به همین سرعت شناسایی و از او درباره چرایی پیش گیری نکردن از این حادثه پرس‌وجو کرد؟
پاسخ به این پرسش زمانی ساده می‌شود که به این تصاویر دقت کنیم؛ تصاویری که از ریزش دیوار یک مجتمع مسکونی در اراک در روز هجدهم این ماه به ثبت رسیده و بر اساس آن می‌توان دریافت که خسارات زیادی به بار آورده که البته مادی بوده است.
این در حالی است که با توجه به محل حادثه (شهرک مسکونی متعلق به یکی از صنایع استان اراک) نمی‌توان حدس زد آیا تقصیر ساکنان مجتمع بوده که خودروهایشان را زیر دیوار خطرناک پارک کرده‌اند یا تقصیر سازندگان و متولیان نگهداری مجتمع بوده که برای ایمنی مجموعه شان تدبیری نیندیشیده اند!
پنج: طبیعی است؟!این سؤال مقدمه طرح پرسش های جدی تر است؛ اینکه اصولا آیا این همه ریزش، طبیعی و امری روزمره است یا خیر؟ یعنی اینکه آیا در دیگر کشورها هم این همه حادثه مشابه رخ می‌دهد یا با پدیده ای ایرانی مواجهیم؟
به این پرسش می‌توان ابهامات دیگری هم افزود؛ از جمله ریزش های پیاپی ساختمان ها در اثر گودبرداری. رویدادی که بارها در کشورمان رخ می‌دهد و گاه خسارات جانی تلخی به بار می‌آورد، ولی به رغم تکرار مکررش، وقوع آن متوقف نشده است.
با این حساب کافی است، اندکی در این باره تأمل کنیم تا نتیجه بگیریم گویی همه این ریزش ها، در کشورمان طبیعی و غیر قابل پیشگیری تصور می‌شوند که اگر غیر از این بود، دست کم جنجال های رقم خورده بعد از وقوع یکی شان به شناسایی مسئولی که قصور کرده، منجر می‌گشت و می‌شد انتظار داشت این روند تکرار شود. اتفاقی که رخ نداده و نمی‌دهد، حتی برای چهار حادثه‌ای که در بالا فهرستشان کردیم!
