نقش آفرینی اینفوگرافیک در مهار بحران سیل نوروزی ۹۸

یکی از نکات قابل تأمل در بهره گیری رسانه ها از اینفوگرافیک در جریان سیل نوروزی 98، توجه آنها به دیگر قابلیتهای اینفوگرافیک (علاوه بر اطلاع رسانی و خبررسانی) از جمله در حوزه هشدار دهی و ارائه پیش بینی از آینده و نیز تنویر افکار عمومی و از همه مهمتر، توجه به توان اینفوگرافیک به عنوان یک ابزار اثرگذار، در یاری به حل بحران بود.

بارش‌هایی که از آخرین روزهای سال 97 آغاز شده بود، از ابتدای نوروز 98 سبب جاری شدن سیل در استانهای گلستان و مازندران شد و این استانها را دچار خسارات جانی و مالی کرد. این در حالی بود که اولین واکنشها در قالب اینفوگرافیک به این حادثه از 3 فروردین آغاز شد و اولین توصیه های ایمنی برای مواجهه با سیل و نیز هشدار دهی با نگاه پیش بینی سیل طی روزهای آتی در استانهای مختلف، از 5 فروردین به بعد در قالب مذکور انتشار یافته و به اشتراک گذاشته شد. که این توجه در قالب اینفوگرافیک به سیل، در پی حادثه سیل شیراز افزایش یافت و تمرکز برخی آثار نیز بر رانندگی در سیل بود.

• اینفوپاد

در این میان، رسانه های اجتماعی و پیام رسان های تلفن همراه می کوشیدند تا نبود رسانه های جمعی همچون مطبوعات را نیز جبران کنند. برخی کانالها همچون اینفوپاد (کانال اینفوگرافیک پایگاه اطلاع رسانی دولت) توجه به اینفوگرافیک را با نگاه خبررسانی و ارائه گزارشهایی بصری از نحوه امداررسانی به مناطق سیل زده آغاز کرد. از 3 فروردین تا 11 فروردین این کانال 7 اینفوگرافیک را منتشر کرد که عاری از بحث کیفیت آثار منتشره، بیشتر فراوانی را در بین رسانه ها به خود اختصاص داد.

• خبرگزاری ایرنا

از دیگر رسانه هایی که عملکرد بصری قابل قبول در قالب اینفوگرافیک داشت (آنهم با وجود تعطیلات نوروزی و شیفت بودن عمده خبرگزاری ها)، خبرگزاری ایرنا بود. این خبرگزاری آثار مختلفی را با محوریتهای موضوعی هشدار دهی توأم با پیش بینی، اطلاع رسانی، خبررسانی و نقد و تحلیل منتشر کرد که غلبه با اطلاع رسانی بود.

• هلال احمر

گرچه هلال احمر اطلاعیه های خود را در قالب نوشتاری در رسانه ها منتشر می کرد ولی در عین حال آثاری نیز از این سازمان، با عنوان اینفوگرافیک منتشر می شد که عمدتاً از محوریت موضوعی اطلاع رسانی و اطلاع رسانی و هشدار دهی با نگاه پیش بینی آینده برخوردار بودند. حتی بی بی سی فارسی، اثری را به نام این سازمان بازنشر کرد که «در سیل چگونه زنده بمانیم؟» نام داشت. هرچند این اثر، پیش از این نیز در مهر 97 منتشر شده بود. در حادثه اخیر، هلال احمر از عملکرد قابل قبولی در حوزه اطلاع رسانی در قالب اینفوگرافیک برخوردار بود که خود امتیازی مثبت برای فعالیت سازمان‌ها در حوزه اینفوگرافیک محسوب می شود آنهم در زمان بحران. امید است این نوع تفکر بصری، اشاعه بیشتری در سازمانها به ویژه قبل،حین و بعد از بحران داشته باشد.

• اعتماد آنلاین

اعتماد آنلاین نیز از جمله رسانه هایی بود که با انتشار دو اثر اینفوگرافیک طی روزهای 3 و 6 فروردین کوشید تا با نگاه نقد و تحلیل و اطلاع رسانی به سیل بنگرد.

• خبرگزاری شبستان

از خبرگزاری شبستان نیز دو اثر به نام اینفوگرافی با محوریت موضوعی اطلاع رسانی و هشدار دهنده توأم با پیش بینی منتشر شدکه برخی به واقع اینفوگرافیک نبودند.

• خبرگزاری ایسنا

خبرگزاری ایسنا نیز با انتشار یک اثر در 6 فروردین ، تلاش کرد تا نقشی در اطلاع رسانی در حوزه سیل داشته باشد.

• فارس پلاس/مشرق نیوز

از جمله کاربردهای جالب و متفاوت اینفوگرافیک در واکنش به بحران سیل نوروزی 98، تلاش برای تنویر افکار عمومی در پاسخ به این سوال که آب سیل پس از تخریب جاده توسط سپاه به شهر دیگر منتقل شد یا دریا!؟ توسط فارس پلاس/ مشرق نیوز بود.

• خبرگزاری مهر

خبرگزاری مهر با یک اثر با عنوان «مرگبارترین سیل‌های اخیر در کشورهای پیشرفته» در 8 فروردین 98 کوشید تا توجه ای به موضوع سیل در نگاه بین المللی داشته باشد.

روابط عمومی برخی سازمانها و برخی مراکز تخصصی اینفوگرافیک نیز به انتشار آثاری اقدام کردند این در حالی است که از بسیاری از خبرگزاریهای مطرح و حتی پایگاههای خبری که پیشتر آثار اینفوگرافیک منتشر می کردند، آثار تولیدی به چشم نخورد و عمدتاً به بازنشر آثار اقدام نمودند.

در جدول زیر به بررسی آثار اینفوگرافیک منتشره در رسانه ها اقدام می شود با این توضیح که آثار موشن اینفوگرافیک نیز در برخی رسانه ها انتشار و بازنشر یافت.

ده نکته مهم برای مسافران و ساکنان غرب و جنوب ایران

روابط عمومی مرکز فوریتهای پزشکی اصفهان: نکات زیر را برای رانندگی در شرایط سیل به خاطر بسپارید

تنویر افکار عمومی (در پاسخ به این سوال که آب سیل پس از تخریب جاده توسط سپاه به شهر دیگر منتقل شد یا دریا!؟)

مرگبارترین سیلهای اخیر در کشورهای پیشرفته

هشدار ایمنی به مسافران هنگام سیلاب

خطر سیل در کدام استانها وجود دارد؟

در کدام استانها خطر جاری شدن سیل وجود دارد ؟ (یازدهم تا سیزدهم فروردین 1398)

هلال احمر: در سیل چگونه زنده بمانیم؟

توصیه های ایمنی در هنگام وقوع سیل

کیف نجات برای سیل

چرا سیلهای شمال کشور ویرانگر شده اند؟

اقدامات حیاتی هنگام وقوع سیلاب

توزیع خدمات هلال احمر در 8 روز ابتدای سیل استان گلستان

نکات ایمنی برای رانندگی در سیل

چند نکته مهم برای آمادگی در برابر سیل

اسکان اضطراری 4هزار و 400 مسافر نوروزی

شرایط جوی استانها ایران در 72 ساعت آینده