فتاوای آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله)
حجاب آقایان
١ – مقررات دانشگاه در قبال پوشش دانشجویان
سؤال: در برخى از مراکز علمى مسائلى به وجود آمده که سبب ایجاد ذهنیّت ناخوشایند، و بدبینى به اسلام، و موجبات دورى جوانان از دین و مذهب را فراهم آورده است، مسائلى که هیچ گونه ممانعتى براى انجام آن، نه از سوى دین و نه از سوى مراجع عالیقدر تقلید، ذکر نشده است.
در دانشگاه پزشکى «ع ـ ک» پوشیدن لباس هاى آستین کوتاه براى مردان
ممنوع است، و این مسأله بحث و گفتگوهایى را در پى داشته است. از آنجایى که طرح تمام گفتگوهاى مطرح شده فى ما بین ما و مسئولین دانشگاه قدرى مشکل است. سعى کرده ایم خلاصه آن را در این استفتا بگنجانیم:
دانشگاه: پوشیدن لباسهاى آستین کوتاه ممنوع است.
دانشجویان: در کجاى دین پوشیدن لباسهاى آستین کوتاه براى مردان حرام شمرده شده است؟
دانشگاه: بعضى از مراجع تقلید حرام دانسته اند.
دانشجویان: کدام مرجع تقلید حرام شمرده است؟ شاید ما مقلّد ایشان نباشیم.
دانشگاه جوابى ندارد و فقط مى گوید: شما باید مقلّد همان کسى باشید که ما هستیم.
چندى بعد یکى از روحانیون سرشناس به دانشگاه ما تشریف آوردند، موضوع را با ایشان در میان گذاشتیم، ایشان فرمودند: هیچ مرجع تقلیدى آن را حرام نشمرده است.
نظر حضرتعالى در این مورد چیست؟
جواب: پوشیدن لباس هاى آستین کوتاه براى مردان شرعاً حرام نیست، ولى مسئولین دانشگاه حق دارند مقرّراتى را طبق مصالحى که در نظر دارند براى محدوده دانشگاه ها وضع کنند، مثلاً بگویند شرط ورود به دانشگاه استفاده از فلان نوع و رنگ لباس است. همان گونه که در محیط هاى نظامى و انتظامى لباس هاى خاصى را شرط مى کنند. بنابراین خوب است دانشجویان عزیز با مسئولین دانشگاه ها در این گونه مسائل به طور منطقى و بدون جرّ و بحث کنار بیایند، تا مشکل شرعى براى هیچ یک از دو طرف پیدا نشود.
٢ – پوشش مرد در مقابل زن نامحرم و مرد دیگر
سؤال: مرد در مقابل مرد دیگر و زن نامحرم بایدکدام قسمت از بدن خود را بپوشاند.؟
جواب: آن مقدار که معمولاً مردان ظاهر می کنند مانند سرو گردن و کمی از سینه و بازو و پاها تا نصف ساق در برابر زن نامحرم مانعی ندارد و در برابر مرد کافی است شورت پوشیده باشد.
٣ – حد پوشش زن و مرد
سؤال: حجاب از نظر اسلام چیست و چه نوع پوششى براى زن و مرد حجاب است آیا موهاى مصنوعى که بعضى از زنها بر سر مى گذارند حجاب موهاى طبیعى آنها حساب مى شود؟
جواب: حجاب شرعى در مورد زنان پوشیدن تمام بدن به جز صورت و دستها تا مچ مى باشد، امّا بعضى از انواع پوششها که زینت ظاهرى محسوب مى شود مثل موهاى مصنوعى کافى نیست و همچنین لباسهایى که لباس زینت محسوب مى شوند نیز کافى نیست و حجاب براى مردان پوشیدن قسمتهایى از بدن است که در بین مردم مسلمان پوشیدن آن مرسوم است بنابراین پوشیدن سر و دستها و مقدارى از بازو (در پیراهنهاى آستین کوتاه) و مانند آن بر مردان واجب نیست.
٤ – حکم پوشیدن لباسهای مشترک زنان و مردان
سؤال: طبق یکی از فرمایشات حضرت امام محمد باقر (ع) جایز نیست برای زنان که شبیه مردان شوند زیراکه رسول خدا لعنت کرد مردانی را که شبیه به زنان شوند و لعنت کرد زنانی را که شبیه مردان شوند در پوشیدن لباسها. با توجه به اینکه امروزه تمام شلوارهای زنانه از لحاظ مدل شبیه شلوارهای مردانه می باشد و اکثر پیراهنهای زنانه به صورت یقه مردانه هست 1- پوشیدن چنین لباسهائی از نظر شرعی چه حکمی دارد؟ و آیا شامل لعنت پیامبر می شود؟ 2- پوشیدن بلوز و شلوار برای زنان در منزل بدون دامن (که لباس راحتی محسوب می شود ) چه حکمی دارد؟ آیا شامل لعنت پیامبر می شود یا نه ؟
جواب: 1- منظور آن است که هر یک لباس های مخصوص دیگری را بپوشد یا از نظر قیافه و ظاهر خود را مثل او کند بنابراین پوشیدن لباس هایی که مشترک بین آنهاست با رعایت حجاب اشکالی ندارد.
2- اشکالی ندارد
