مردم اراک در حالی با یاد هوای پاک سالهای نه چندان دور این شهر، زندگی خود را می‌گذراندند که امسال افزوده شدن غبار به آلودگی صنعتی باعث شده تا مردم به سختی نفس بکشند.
به گزارش خبرنگار مهر در اراک، نیمی از آلایندگی هوای شهر اراک ناشی از صنایع و نیم دیگر آن ناشی از تردد خودورهاست با این حال آلایندگی صنایع بیش از آلودگی دود اگزوز خودروها به چشم مردم اراک می‌آید.
به عقیده مردم، آلومینیوم سازی اراک آلاینده ترین صنعت استان است و به گفته مسئولان نیروگاه تولید برق شازند یکی دیگر از آلاینده‌های اصلی هوای اراک است.
کلید آلودگی شهر اراک در سال 1350 زده شدشهر اراک از سال 1350روند صنعتی شدن را آغاز کرد و به مرور صنایع جدید و صنایعی که ملزم به جابجایی شده بودند وارد این شهر کوچک باغستانی سرسبز و خوش آب و هوا شدند.
اولین صنعت بزرگ که در این شهر مستقر شد تولید آلومینیوم بود که مقداری از مزارع و زمینهای بایر را به کارخانه تبدیل کرد و پس از آن با گسترش کارخانه‌ها، اراک به یکی از هشت شهر آلوده کشور تبدیل شد.
بسیاری از مردم اراک معتقدند بیماری‌های ریوی و تنفسی، سرطان‌ها و حساسیت‌ها و استرس‌های ناشی از آلودگی هوای اراک با انواع آلاینده‌های خطرناک چون نیترات، منواکسید کربن، دی اکسید گوگرد، اکسیدهای ناکس، ذرات معلق و گرد و غبار، هیدروکربورهای نسوخته، سرب و ... در ارتباط است.
بر همین اساس طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک در دولت قبل به تصویب رسید طرحی که درخواست چندین ساله مردم اراک بود.
مصوبه طرح کاهش آلودگی هوای اراک نیازمند توجه استطرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک که در دولت قبل به تصویب هیئت دولت رسید چاره‌اندیشی برای رفع آلودگی هوای اراک بود که به رغم ارزشمند بودن آن و با گذشت چهار سال از تصویب آن اعتبارات لازم به سختی از سوی مسئولان بالا پرداخت می‌شود.
طرح کاهش آلودگی هوای اراک از مصوبات دور اول سفر دولت به استان در سال 86 بود که قرار شد در دوره زمان چهار تا پنج سال با تخصیص اعتبارات سالانه از سوی وزارتخانه‌های مختلف که در مجموع به حدود پنج هزار میلیارد ریال می‌رسد، اجرا شود.
تصویب این طرح که در 19 ماده و 11 تبصره به تصویب رسیده در آن زمان که محقق شدن آرزوی دیرینه و 15 ساله مردم اراک محسوب می‌شد و موجب خوشحالی بسیاری از آنان شد و البته آن همه شور و شوق دیری نپایید که تمام شد.
شهر اراک به رغم قرار گرفتن در جمع هشت شهر آلوده کشور طی دو برنامه گذشته از هرگونه اعتباری برای کاهش آلودگی محروم بوده است و این طرح فرصتی بود برای جبران بخشی از بی توجهی ها.
اعتبار پیش بینی شده این طرح در این مرحله دو هزار میلیارد ریال اعلام شد و تقویت زیر ساختهای شهری و ساماندهی صنعت و حمل و نقل عمومی با مدت اجرای پنج ساله در آن لحاظ شده است.
ممنوعیت استقرار صنایع تا شعاع ۳۰ کیلومتری محدوده شهری، تکمیل کنار گذر شمالی اراک و کمربند شمالی این شهر، گسترش فضای سبز به میزان یک هزار هکتار، اجرای طرحهای حمل و نقل ریلی شهری، خارج کردن خودروهای فرسوده با اولویت اتوبوس و مینی بوس از جمله برنامه‌های این طرح است.
بر اساس این طرح وزارتخانه‌های نفت و نیرو موظف هستند در کوتاهترین زمان نسبت به گازسوز کردن نیروگاه شازند در تمام مدت سال اقدام کنند.
ساخت هفت مرکز معاینه فنی خودرو و انتقال پساب فاضلاب شهری با اجرای ۶۰ کیلومتر شبکه انتقال، اتمام فاز دوم و سوم طرح ۱۱۰ هزار تنی آلومینیوم اراک، ساخت و راه‌اندازی ۲۰ جایگاه عرضه سوخت گاز و اصلاح وضع ترافیکی از دیگر مصوبات در این خصوص است.
تصویب طرح جامع آلودگی هوا دیرهنگام اما بزرگ بود نماینده مردم اراک در مجلس در باره این طرح گفت: طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک اگر چه دیرهنگام به تصویب رسیده است اما در مجموع اثرات خوبی بر مسائل زیست محیطی در شهر اراک خواهد داشت.
عباس رجایی گفت: بی توجهی به شرایط اقلیمی و زیست محیطی اثرات نامطلوبی بر سکونتگاه‌های انسانی بر جای خواهد گذاشت و سلامت و بهداشت مردم را در معرض خطر قرار خواهد داد.
وی اجرای طرح را در گرو همکاری مسئولان دانست و گفت: شهر اراک با معضلات عدیده‌ای دست به گریبان است که برای حل این معضلات نیازمند همکاری دستگاه‌های متعدد، برای رسیدن به نتایج مطلوب هستیم.
بعد از صنعت به ویژه کارخانه آلومینیوم سازی، خودروها بیشترین آلودگی شهر را تولید می‌کنند.
غبار مرحله جدیدی از آلایندگی هوای اراکبر اساس اعلام مرکز پایش آلودگی هوای اراک، از ابتدای سال جاری تاکنون شهر اراک 19 روز را با آلودگی بیش از حد استاندارد پشت سر گذشته است و این در حالیست که طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی داشتن حتی یک روز آلوده آثار زیانباری برای سلامت انسان دارد.
حدود 27 درصد از روزهای امسال هوای اراک در شرایط اضطرار قرار داشته و آلاینده‌های پراکنده در هوای آن بیش از حد مجاز بوده است.
سامانه پایش آلودگی هوای اراک امسال 19 روز آلاینده را ثبت کرده در حالیکه سال گذشته شهر اراک شاهد هشت روز آلوده بود.
در حال حاضر آلودگی هوای اراک با غلظت 525 میکرگرم در متر مکعب، پنج برابر حد مجاز است که تهدیدی جدی برای سلامت شهروندان محسوب می‌شود.
استانداردهای تازه‌ای برای آلایندگی هوا تعریف شداز ابتدای امسال با مصوبه شورای عالی محیط زیست کشور استاندارد وجود آلاینده‌های هوا از 150میکروگرم متر مکعب به 90 میکروگرم بر متر مکعب تغییر یافته است.
اعمال این استانداردها از سویی نشانگر آلوده تر شدن هواست و از سویی تاکید بر اهمیت و لزوم اقدامات پیشگیرانه است.
به گفته کارشناسنان در شرایط آلایندگی باید، کمیته شرایط اضطراری آلودگی هوا برای اقدامات پیشگیرانه و اجرایی تشکیل شود که این خلا اکنون در استان مرکزی احساس می‌شود.
همجواری اراک با کویر میقان و محاصره شدن این شهر از سه سمت با کوه، استقرار صنایع متعدد آلاینده در محدوده شهری و وجود معضلات ترافیکی و افزایش خودروها را عامل آلایندگی هوای این شهر دانست.
61 دیگ قدیمی کارخانه آلومینیم سازی اراک تعطیل شداز آنجا که مردم و مسئولان اراک معتقدند یکی از آلاینده‌های اصلی شهر کارخانه آلومینیم سازی و بخش قدیمی این کارخانه است در چند سال اخیر دادستان پیشین و فعلی اراک اقدام به تعطیلی دیگهای آلاینده و قدیمی کرده و تاکنون یک سوم دیگهای آلاینده تعطیل شده است.
همچنین معاون دادستان اراک از تعطیلی 61 دیگ خط تولید شماره دو د در واحد قدیم کارخانه آلومینیوم سازی اراک با حکم قضایی و عاملیت نیروی انتظامی پس از یک مهلت 20 روزه خبر داد.
محمدرضا رحمتی با بیان اینکه بر اساس شکایت اداره کل محیط زیست و در اجرای دستور قطعی دادستانی عمومی و انقلاب اراک، امروز 61 دیگ این کارخانه از مدار تولید خارج شد، گفت: شمار دیگهای خارج شده از مدار تولید واحد قدیم ایرالکو جمعا به 317 دیگ رسید و در نتیجه خط یک و دو این واحد کاملا متوقف شده است.
وی گفت: طبق مصوبات نشست مشترک مسئولان اجرایی، قضایی، محیط زیست استان مرکزی و ایرالکو در 24 خردادماه امسال کارگاه شماره دو پخت "آند" ایرالکو نیز در 31 خردادماه جاری با دستور قطعی دادستانی توسط ماموران انتظامی پلمپ می‌شود.
وی اضافه کرد: زمان تعطیلی خط 3 تولید واحد قدیم ایرالکو نیز در حکم مذکور آخر شهریور ماه تعیین شده و با نشست مجددی ضمن توجه به ملاحظات کارگری زمانبندی دیگهای باقیمانده خطوط 4و 5 نیز تا پایان امسال نهایی می‌شود.
اراکیها چشم به راه هستند اراکیها بر این باورند که بخشی از بیماری‌های تنفسی آنان ناشی از عملکرد صنایع بزرگ است با این حال هنوز راه چاره‌ای جدی برای اصلاح صنایع تدارک دیده نشده است.
اکنون طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک تنها امید مردم اراک برای کاهش و رفع آلایندگی هواست که تحقق این آرزو مردم در گرو تلاش مسئولان استان در جذب اعتبارات قانونی این طرح است.
اراک در چند سال گذشته که درگیر آلایندگی هوا بود به علت نرسیدن جمعیت استان به میانگین قانونی استفاده از اعتبارات شهرهای آلوده، همواره مورد مظلومیت قرار گرفت و نتوانست از اعتبارات این بخش استفاده کند و اکنون چشم به راه همت مسئولان و برنامه ریزی درست آنان است.
