واردات خودرو چه قدر منافع ملی را مد نظر قرار می دهد؟

هفته گذشته بود که نمایندگان مجلس شورای اسلامی مجددا طرح بازگشت شده از شورای نگهبان برای واردات خودرو را تصویب کردند چنانچه هر شخص حقیقی و حقوقی می تواند در ازای ارز حاصله از صادرات خودرو یا قطعات خودرو نسبت به واردات خودرو برای تنظیم بازار اقدام کند.

فعالان صنعت خودرو و قطعه سازی در کلاب هاووس انجمن قطعه سازان تهران با عنوان «سرنوشت واردات خودرو» به بررسی مزایا و معایب این طرح پرداختند.

برخی از فعالان قطعه سازی در این نشست معتقد هستند؛ واردات خودرو در قبال صادرات ایرادی ندارد و نفس عمل درست است اما باید تمرکز کنیم که واردات خودرو چه میزان منافع ملی را در برخواهد گرفت.

محمدرضا نجفی منش رییس هیات مدیره انجمن قطعه سازان استان تهران با تاکید بر اینکه نگرانی از افزایش شدید نرخ ارز و ایجاد اختلاف طبقاتی میان خانواده ها دو اشکال وارد آمده به واردات خودرو است، بیان داشت: پیشنهاد می کنیم که خودروساز و قطعه ساز خودشان مستقیم به واردات خودرو اقدام نکنند.

وی افزود: به بیان دیگر خودروساز و قطعه ساز مستقیم وارد مباحث واردات خودرو نشوند؛ چون ماموریت آنها ساخت خودرو در داخل است، چرا که نمی توانند همزمان هم تولید کننده هم وارد کننده باشند.

نجفی منش با اشاره به اینکه واردات خودرو چیزی حدود 5 برابر قیمت واقعی آن سود نصیب وارد کننده می کند، اظهارداشت: پیشنهاد می کنیم تاجری که به دنبال واردات خودرو است، با خرید قطعه از قطعه ساز به ازای فروش آن خودرو وارد کند.

تصمیمات اقتصادی اتخاذ شده در کشور باید هدفمند و هوشمند باشد

امیرحسین جلالی نایب رییس انجمن قطعه سازان استان تهران نیز در ادامه این گفت وگو با تاکید بر اینکه تصمیمات اقتصادی اتخاذ شده در کشور باید هدفمند و هوشمند باشد، تصریح کرد: باید بدانیم واردات خودرو چه سودی برای ما دارد. اگر هدف از واردات تامین خودرو برای افرادی که به دنبال رفاه بیشتر هستند، باشند یک مقوله است و اگر واردات خودرو با هدف ایجاد رقابت میان خودروسازان داخلی و افزایش کیفیت مد نظر است بحث دیگری را شامل می شود.
وی با اشاره به اینکه واردات خودرو در قبال صادرات ایرادی ندارد و نفس عمل درست است اما باید تمرکز کنیم که واردات خودرو چه قدر منافع ملی را در برخواهد گرفت، اظهارداشت: اگر قرار باشد واردات خودرو صورت گیرد باید به قطعه سازان و خودروسازان این اجازه را بدهند که ماشین آلات، تکنولوژی و مواد اولیه مورد نیاز با همان ارزی حاصل از صادر وارد کنند تا ذیل این اقدام کیفیت محصولات تولیدی خود را افزایش و قابلیت رقابت نیز داشته باشد.

جلالی با بیان اینکه واردات خودرو صنعت داخلی را در بلند مدت از بین خواهد برد، گفت: برای رقابت پذیر شدن، باید صنعت خودرو تا به امروز خصوصی می شد و نباید دولت در آن دخالت می کرد. از این رو در گام اول باید این صنعت خصوصی شده و از ظرفیت های آن استفاده شود تا در کوتاه مدت صنعت خودرو مسیر خود را پیدا کند؛ در چنین شرایطی می توان در مدت ۳ سال به ظرفیت خوبی دست یافت.

متاسفانه تصمیم گیرندگان واردات خودرو چندان از شرایط حاکم با خبر نیستند

مرتضی شفیعی نیز از مدیران با سابقه خودرویی در این نشست با تاکید بر اینکه زمانی که مجوز واردات خودرو مطرح شد، فعالان صنعت مانده بودند که چه کسی و درباره چه موضوعی برای صنعت خودرو تصمیم می گیرد، گفت: متاسفانه تصمیم گیرندگان برای این موضوع چندان از شرایط حاکم با خبر نیستند.

وی با طرح این سوال که واردات خودرو کدام بخش از مشکلات ما را حل میکند، بیان داشت: حل مشکلات صنعت خودرو راحت است اما باید ببینیم قدرت خرید مردم تا چه حد است؛ فراموش نکنیم صنعت خودرو بدون حل مشکلات سیاست خارجی مشخص نمی تواند با دنیا مقایسه شود باید تمامی موارد را برای حل این معادله در نظر گرفت.

وی خاطرنشان کرد: صنعت خودرو دارای توجیه اقتصادی است و باید به آن پرداخته شود و تمامی این موارد به مسائل اقتصادی و سیاسی باز می گردد و باید در این راستا به اقتصاد جهانی پیوست.

شفیعی گفت: اینکه در شرایط فعلی که تنگنای شدید ارزی داریم و در حوزه های بسیار ضروری تر در موضوعات بدیهی درمانده ایم چرا بحث واردات خودرو مطرح می شود موضوع جالبی است. همین که اصلا وارد این بحث نشویم عاقلانه تر است.

واردات چه کمکی به بهبود کیفیت می کند؟

کیاداود اسفندیاری تحلیل گر اقتصادی نیز در ادامه این گفت وگو اظهارداشت: اگر پیشنهاد آقای نجفی منش را مبنا قرار دهیم یک تاجری که علاقه به واردات خودرو دارد می تواند قطعات تولید شده را با قیمتی خیلی پایین تر در بازار بفروشد و این امر سبب می شود قطعه ساز بازارهای صادراتی اش را در منطقه از دست دهد؛ حتی احتمال دارد این قطعات به صورت قاچاق وارد ایران شود.

وی تصریح کرد: هدف از واردات رفاه مصرف کننده و ایجاد فضای رقابتی برای بهبود کیفیت است. وقتی تنگنای ارزی داریم واردات خودرو می تواند باعث افزایش نرخ ارز و از دست رفتن رفاه بقیه مردم شود. از طرفی وقتی دنیا ما را تحریم کرده و اجازه فروش محصولی بدیهی مثل نفت را نمی دهد و در نقل و انتقال پول با مشکل مواجه هستیم مگر صنعت خودروی ما می تواند در دنیا محصول بفروشد. از طرفی صنعت خودرو در چنگال سیاسی بازی و مدیریت نیمه دولتی گرفتار شده است و رقابت در این زمینه به بهبود وضعیت کمکی نمی کند. چون برای مدیر دولتی زیان کردن و باختن در جریان رقابتی اهمیتی ندارد. اگر نیت بهبود کیفیت است اول باید صنعت خودرو از دست دولت خلاص شود و سپس موانع داخلی حذف شود، آنگاه او را در رقابت با صنعت خودروی جهان رها کنیم.

این کارشناس کسب و کار افزود: از طرفی وقتی دنیا ما را تحریم کرده و قطعات خودرو به ما نمی فروشد آیا عاقلانه است که اندک ارزی را که در چنته داریم به همانها بدهیم و محصول ساخته شده بخریم؟

وی در مورد خواست مردم برای استفاده از خودروهای با کیفیت گفت: این خواسته به حقی است. اما عجیب است که در سایر بازارها که آزادی عمل بیشتر بوده مردم کالای باکیفیت را انتخاب نکرده اند. مثلا در بازار موتورسیکلت انواع محصولات ژاپنی و اروپایی در ایران در دسترس است اما اولویت مردم محصول عقب مانده، غیرایمن و پرمصرف چینی بوده است. یعنی خواسته مردم با رفتار آنها در بازار تناقض وحشتناک دارد.

اسفندیاری گفت: مشکل اصلی مردم ایران در حال حاضر درآمد بسیار پایین و در حد 100 دلار در ماه برای سرپرست خانوار است که آنها را به سمت خرید خودروی بی کیفیت سوق می دهد. برای خودروساز یا قطعه ساز چه تفاوتی دارد پراید بیشتر تولید کند یا ماکسیما؟ هر چه مردم بیشتر بخرند تولید می شود.