تنظیم بازار کالاهای اساسی از صنایع غذایی تا میوه و صیفی‌جات یکی از وظایف وزارت جهاد کشاورزی است. در کنار تأمین، کیفیت و سلامت این اقلام خوراکی نیز ضرورتی مؤکد در بخش بهداشتی است.
به گزارش تابناک به نقل از مهر؛ طی سال‌های اخیر، با افزایش تولید به نظر می‌رسد کیفیت و سلامت محصولات کمتر مورد توجه بوده است. در حال حاضر یکی از چالش‌های حوزه صیفی‌جات و محصولات گلخانه‌ای، دوره کارنس آفت کش‌های تولیدی و وارداتی است که عموماً طی نمی‌شود و محصولات زودتر چیده و به بازار عرضه می‌شوند. این امر باعث می‌شود تا سموم درون محصولات از بین نروند.
همچنین در تولید محصولات گوشتی بخش زیادی از گوشت قرمز از طریق دامداری‌های نیمه صنعتی تأمین می‌شود که نظارت بهداشتی روی آنها کمتر است.
وضعیت بازار گوشت قرمز
در حال حاضر تأمین بازار کالاهای اساسی به لحاظ آمار مشکل کمتری داشته اما در حوزه قیمت امسال شاهد افزایش زیادی بودیم. گوشت قرمز در چند سال اخیر وضعیت مناسبی نداشته و با از بین رفتن زیرساخت‌های صنعت دامپروری و کشتار دام‌های مولد در سال‌های پیش از ۱۴۰۰ موج گرانی را در سال ۱۴۰۲ دامن زد.
در ادامه دولت سیزدهم برای کنترل قیمت مبادرت به واردات گوشت گرم و منجمد کرد. رصد بازار کالاهای اساسی نشان می‌دهد هر بسته گوشت تازه گوساله با قیمت دولتی ۲۸۵ هزار تومان و هر بسته یک کیلو گرمی گوشت یخ زده گوساله بین ۳۰۵ تا ۳۱۵ هزار تومان عرضه می‌شود. این تفاوت قیمت بین گوشت گرم گوسفندی و منجمد گوساله نیز صدق می‌کند؛ به طوری که هر کیلو گرم گوشت گرم گوسفندی نسبت به گوشت منجمد گوساله نرخ پایین‌تری دارد.
جواد آزاد، مدیر عامل اتحادیه سراسری صنعت دام پروران همگام کشور درباره علت تفاوت قیمت‌ها گفت: این امر به منبع تأمین ارز این دو نوع گوشت قرمز (تازه و منجمد) بر می‌گردد. تأمین ارز گوشت گرم گوساله تالار اول و ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان است و ارز تأمین شده برای گوشت یخ زده تالار دوم و ارز حدود ۴۲ هزار تومانی است.
وی افزود: این در حالی است که برای واردات دام پایه پروار ۶ ماه درخواست تخصیص ارز شده اما هنوز ارزی تخصیص داده نشده است.
آزاد در ادامه سخنان خود عنوان کرد که در حال رایزنی هستند تا برای جلوگیری از خارج شدن این محصولات از فروشگاه‌ها و فروش با قیمت بالاتر در برخی فروشگاه‌های آنلاین، ارز مورد نیاز هر دو نوع گوشت از تالار دوم تأمین شود.
اما در نهایت این موضوع از سوی دولت منتفی شد و وزیر جهاد کشاورزی در حاشیه هیأت دولت در جمع خبرنگاران عنوان کرد، تأمین ارز واردات گوشت گرم همچنان از تالار اول خواهد بود. وی عنوان کرد که ما دام مازاد آماده پروار زیادی برای کشتار در کشور داریم ضمن اینکه روند منظم تأمین ارز و تأمین کالاهای اساسی ادامه دارد.
انباشت گوشت بدون خریدار
مدیر عامل اتحادیه سراسری صنعت دام پروران همگام کشور با بیان اینکه گوشت دام سنگین تولید داخل روی دست دامدار مانده و دولت به جای یارانه ۲۰۰ هزار تومانی به ازای هر کیلو گرم واردات این مبلغ را در اختیار گوشت تولید داخل قرار دهد تا نرخ آن کاهش پیدا کند.
وی درباره علت عدم فروش گوشت دام سنگین به موضوع عرضه زیاد دامداران برای تأمین علوفه دام شأن در زمستان اشاره کرد و گفت: در این فصل برای خرید علوفه مورد نیاز، دامدار نیاز به نقدینگی و سرمایه در گردش دارد که متأسفانه در شرایط اقتصادی فعلی چالش مالی سبب شده تا آنها مبادرت به فروش دام‌های خود کنند.
بنا بر این گزارش؛ این مشکل و چالش انباشتگی دام از ابتدای تابستان پیش بینی شده بود.
آزاد با تاکید بر انباشتگی دام سنگین تولید داخل در حال حاضر، درباره علت آن توضیح داد: نخست اینکه وضعیت تولید دام امسال بهتر بود. دوم، روند بازار در چنین فصلی هر سال همین گونه است. دامدار ابتدای پاییز برای تأمین خوراک دام در زمستان نقدینگی بالایی نیاز دارد؛ از این رو تمام دامداران در این فصل عرضه کننده هستند.
وی تصریح کرد: در صنعت دامپروری دام‌های پرواری مانند قلک بوده و هر وقت نیاز باشد دامدار از آن استفاده می‌کند. در حال حاضر به فصل آن رسیده ولی خریدار کم است. اگر دولت این یارانه گوشت را به این بخش اختصاص دهد بازار به وسیله دام‌های تولید داخل بهتر مدیریت می‌شود.
وی گفت: دولت این گوشت را خریداری و در بازار عرضه کند. تولیدکننده هم با دریافت یارانه ملزم می‌شود با همان قیمت ارزان‌تر گوشت را به بازار عرضه کند.
یارانه ۵۰-۵۰ برای تولید و واردات باشد
آزاد با بیان اینکه شرکت پشتیبانی امور دام باید به این موضوع وارد می‌شد که تا امروز انجام نشده است و گفت: اتحادیه و تشکل‌ها ابزاری برای تنظیم بازار در اختیار ندارند. گوشت در میادین میوه و تره بار عرضه می‌شود که اجاره غرفه‌ها بسیار بالا است. مدیریت بازار را در اختیار اتحادیه قرار دهند تا عرضه مستقیم باشد.
مدیر عامل اتحادیه سراسری صنعت دام پروران همگام کشور یادآور شد: اگر ۵۰ درصد یارانه اختصاص داده شده به گوشت برای واردات به سمت تولید داخل باشد مشکلات داخلی تا حدودی رفع می‌شود. اگر این گونه شود تولید رونق پیدا کرده و قیمت تمام شده پایین‌تر می‌آید؛ ضمن اینکه گوشت دام ایرانی لذیذتر از وارداتی است.
بهره‌گیری ضریب زایش
در لایحه بودجه ۱۴۰۴ آمده، یک درصد تعرفه واردات نهاده دامی به تأمین گوشت قرمز و سفید تخصیص داده شود. آزاد در این خصوص گفت: این موضوع بسیار مهم است. قرار است برای سال آینده برنامه‌هایی در راستای بهبود صنعت دامپروری انجام شود. نخست، تأمین سرمایه در گردش برای خرید دام پرواری و تأمین علوفه؛ دوم، به سازی و نوسازی واحدهای دامی و دیگر ارتقا و بهبود تولید مثل است که خارج از فصل هم زایش رخ دهد. به این ترتیب تولید گوشت در کشور افزایش می‌یابد.
مدیر عامل اتحادیه سراسری صنعت دام پروران همگام کشور با تاکید بر مسئله سوم ادامه داد: امسال آمار تولید مثل را از این طریق حدود یک میلیون رأس در نظر گرفته‌اند. اعتبار تأمین شود گوشت بره حداقل ۱.۵ برابر می‌شود و دیگر نیاز به واردات نخواهیم داشت.
آزاد گفت: در حال حاضر ضریب بره‌گیری در سال ۰.۷ است اما این عدد با باروری خارج از فصل (تولید مثل گوسفند فصلی است)، ضریب بهره‌گیری به یک درصد می‌رسد. به این ترتیب عدد بزرگی در تولید گوشت دام سبک اضافه می‌شود. از سوی دیگر قیمت تمام شده هم کاهش می‌یابد. امسال این طرح کلید خورده که امید است روند ادامه پیدا کند تا مشکل بازار گوشت نیز حل شود.
گوشت گران است و مردم توان خریدن ندارند نه اینکه تولید زیاد است. سرانه مصرف گوشت قرمز در ایران به علت گرانی آن نسبت به درآمد مردم بسیار پایین است 