سید عبدالحسین طباطبایی نسب-در حالی که روز گذشته اعتراضات در تهران و برخی دیگر از شهرهای کشور ادامه یافت و برخلاف روزهای گذشته با شعارهای تندتری همراه بود، تداوم حمایتهای مقامات و دولت آمریکا از این اعتراضات با واکنشهای متفاوتی روبه رو شد. فیلیپ گوردون، دیپلمات سابق آمریکایی در همین خصوص طی یادداشتی در روزنامه نیویورکتایمز، پیشنهادهایی به ترامپ برای حمایت از این اعتراضات داده است.
به گزارش «تابناک»؛ گوردون، دستیار ویژه اوباما در کاخ سفید، از 2013 تا 2015 مطلب خود را با این مسأله آغاز میکند: در حالی که اعتراضات و گسترده شدن آنها در ایران هم دولت این کشور و هم تحلیلگران خارجی را متعجب و غافلگیر کرده است، دولت ترامپ و مقامات آن به دنبال این هستند که بدانند چگونه میتوانند به معترضان در ایران کمک کنند.
گوردون با این مقدمه کوتاه ادامه میدهد: «ترامپ قبلاً بیان کرده که ایران مسئول همه مشکلات خاورمیانه است و این کشور را به ترویج نابودی و مرگ و آشوب به سراسر جهان متهم کرده است. رئیسجمهور ترامپ هیچ بدش نمیآید از این که نشان دهد، رهیافت سخت و خشن او در قبال ایران منجر به ناکارآمدی دولت ایران شده و رهیافت مصالحه جویانه رئیسجمهور قبلی بهکل شکست خورده است.»
گوردون با اعتراف به اینکه او نیز میخواهد شاهد تضعیف یا تعدیل دولت یا حتی سقوط آن در ایران باشد، یک پیشنهاد جدی و البته ملتمسانه برای ترامپ دارد: ساکت باش و هیچ کاری نکن!
گوردون بیان میکند: «در شب جمعه و البته دوباره در شنبه، ترامپ توییت هایی منتشر کرد و طی آنها از دولت ایران خواست، به حقوق مردم خود احترام بگذارد و هشدار دارد، جهان دارد تماشا میکند! این توییت ها کافیتر از کافی است. در این مرحله از اعتراضات، ما هیچ ایده کاملی از اینکه همه اینها در چه راستایی است و به کجا ختم خواهد شد، نداریم. اما میتوانیم کاملاً مطمئن باشیم که حمایت عمومی مقامات ردهبالا در دولت ایالاتمتحده بیش از آنکه برای اعتراضات سودمند باشد، مضر خواهد بود.»
گوردون البته تأکید میکند، به این مسأله واقف است که این پیشنهاد، یعنی سکوت و عدم انجام هیچ اقدامی، مخالف با غریزه رئیسجمهور آمریکاست، زیرا ایران در کانون دستور کار ترامپ است و هر اتفاق مثبتی که از نظر وی در این راه رخ دهد، باعث خوشحالی اوست.
او اشاره میکند، بسیاری از افراد دولت ترامپ مدتهاست، اصرار دارند که تغییر رژیم، تنها راه تغییر ایران است و به نمونههایی از حمایتهای اخیر این دولت و طرفداران آن از جمله بیانیه وزارت خارجه و رکس تیلرسون و همچنین تام کاتن سناتور جمهوریخواه در این خصوص اشاره کرده است. بااینحال گوردون یک نکته را تأکید میکند: «اگر ایرانیان تصمیم به اعتراض و ساقط کردن دولت خود بگیرند، این امر نتیجه حمایتهای واشنگتن نخواهد بود.»
گوردون از حمایت ترامپ اظهار نگرانی کرده و در ذکر آن بیان میکند: «یکی از دلایل نگرانی از اقدام ترامپ برای حمایت از اعتراضات در ایران این است که این حمایت به مسألهای برای ایمان به او در میان منتقدان اوباما در سال 2009 تبدیل شود و اینکه او فرصت طلایی برای حمایت از ایرانیان در اعتراضات را از دست داد. اما هیچ مشخص نیست که حمایتهای لفظی آمریکا در آن زمان دقیقاً چه کمکی میتوانست به اعتراضات بکند، جز آنکه دولت معترضان را عوامل و نوکران آمریکا نشان دهد و عذری به نیروهای امنیتی برای برخورد خشونتبارتر با آنها بدهد.»
گوردون ادامه میدهد: «حتی اگر حمایتهای اوباما به گونهای برای مخالفان ایرانی یاریرسان بود، قطعاً حمایت ترامپ هیچ کمکی نخواهد کرد. مردم ایران هر فکری که در مورد نظام و دولت خود بکنند، به هیچ عنوان خواهان کمک از سوی رئیسجمهوری که به شکلی بیرحمانه مانع از برداشته شدن تحریمهای اقتصادی از روی کشور آنها و همچنین مانع ورود آنها به آمریکا شده است، نیستند. به علاوه دونالد ترامپ اکنون ایران را تهدید به خاتمه دادن به توافق هستهای میکند، بیقیدوشرط از مهمترین رقیبان و دشمنان ایران یعنی عربستان سعودی و اسرائیل حمایت میکند، و اخیراً اورشلیم (قدس) را پایتخت اسرائیل انتخاب کرده است؛ حرکتی که از سوی همه کشورهای منطقه رد و با آن مخالفت شده است. سیاستهای ترامپ آمریکا را از شرکایش در دنیا جدا کرده و به ایرانیان دلیلی محکم برای اتحاد علیه او داده است. یک استراتژی هوشمندانه، قطعاً مخالف این سیاستها را پیشنهاد میکرد.»
گوردون به موضوعی جالبتوجه در سخنرانی ماه اکتبر ترامپ اشاره میکند و میگوید: «تا اندازهای که این اعتراضات در ایران نشاندهنده نارضایتی مردم است، به همان اندازه نیز نشان از نفرت آنها از این جمله ترامپ در ماه اکتبر دارد که: توافق هستهای منجر به برداشته شدن فوری فشار اقتصادی داخلی در ایران شد که به واسطه تحریمها رخ داده بود. در واقع بر خلاف تصور ترامپ، اجرای برجام طی دو سال گذشته به همراه برخی گشایشهای اقتصادی بهانه دولت ایران برای متهم کردن آمریکا به خاطر فشارهای اقتصادی مداوم را از میان میبرد.»
گوردون در پایان مطلب خود یک نتیجهگیری جالب توجه دارد: «اگر ترامپ اقدام به پایان دادن به توافق هستهای کند و تحریمها را بازگرداند، در واقع به مخالفان و معترضان در ایران لطفی نمیکند، بلکه آنها را به سمت دولتی سوق میدهد که در غیر این صورت از آن متنفر بودند. بهترین راهی که آقای ترامپ میتواند به این درخواست و افزایش شانس رسیدن به آن کمک کند، این است که هیچ نگوید و هیچ کاری نکند!»