فتاوای آیت الله العظمی نوری همدانی (مدظله)
سود بانكها
سؤال 472 -آيا سود گرفتن از بانكِ مسلمانان جايز است؟ از غير مسلمانان چطور؟
جواب: در صورتى كه بانك را وكيل خود نمايد تا متصديان بانك پولهائى را كه از اشخاص مى گيرند در جريانهاى اقتصادى بكار اندازند و سود حاصله را بين خود و صاحبان سرمايه پول تقسيم كنند، گرفتن سود مانعى ندارد و سود گرفتن از غير مسلمانان اشكال ندارد.
سؤال 473 -در وامهاى جعاله كه قانوناً بانك موظف است مورد قرار داد را انجام دهد، بانك فقط پول در اختيار جاعل قرار مى دهد و از او مى خواهد كه بوكالت از طرف بانك كار خود را انجام دهد و بعداً علاوه بر پول دريافتى مبلغى بعنوان حق الجعاله به بانك بپردازد كه در حقيقت جاعل شخصاً مورد جعاله را با پول بانك به انجام رسانده و حق الجعاله را بانك دريافت مى دارد، بفرمائيد اينگونه قرار داد صورت شرعى دارد يا خير؟
جواب: دادن پول به بانكها و گرفتن پول توسّط بانكها از صاحبان پول بعنوان جعاله نيست و موازين جعاله در اين مورد متمّشى نيست و ما رابطه صاحبان پول با بانكها را بر اساس عنوان ديگرى مى دانيم كه در توضيح المسائل در صفحه 606 ذكر كرده ايم.
سؤال 474 -در وام مسكن، بانك نيمى از خانه مشترى را به مبلغى مى خرد و بعد از پايان كار سهم خود را بصورت اقساط و به مبلغى زيادتر به او مى فروشد و بعضاً انتقال بصورت رسمى در محضر هم انجام مى گيرد. لكن در مواردى ديده شده كه مشترى متوجّه اين خريد و فروش نشده يا قصد جدّى در معامله نداشته، بفرمائيد در اين صورت پرداخت زياده به بانك جايز است يا خير؟ و تصرف مشترى در پول دريافتى چه صورت دارد؟
جواب: در معامله توجه و قصد جدّى لازم است و الاّ معامله باطل است و در گرفتن وام از بانك اگر به آنچه كه در پشت ورقه بانكى نوشته شده است عمل شود و معامله بر آن اساس انجام بگيرد در اين صورت دادن سود به بانك اشكال ندارد.
سؤال 475 -گذاشتن پول در بانكهاى خارجى و دريافت سود از آنها چه صورتى دارد؟با فرض جواز دريافت سود از بانكهاى خارجى، از آنجا كه پس انداز در بانكهاى خارجى موجب تقويت كفار و سلطه اقتصادى آنان و تضعيف اقتصاد كشورهاى اسلامى مى گردد حكم مسئله چگونه است؟
جواب: در صورتى كه موجب سلطه اقتصادى بر كشورهاى اسلامى و يا تضعيف اقتصادى كشورهاى اسلامى شود حرام است