چک صیاد چیست؟

سامانه صیاد (سامانه صدور یکپارچه دسته چک) در بیست و هشتمین روز از شهریورماه 96 با حضور اعضای شورای پول و اعتبار در ساختمان بانک مرکزی رونمایی شد. 

به گزارش تابناک اقتصادی؛ در این مراسم که با حضور تعدادی از نمایندگان رسانه های جمعی برگزار شد، معاون فناوری های نوین بانک مرکزی با بیان اینکه با استفاده از  سامانه صیاد ، صدور چک در همه بانک ها و موسسات مالی و اعتباری مجاز کشور یکدست و استاندارد خواهد شد افزود: در حال حاضر چک ها به صورت غیر متمرکز در شعب بانک ها صادر می شود و در اختیار مشتریان قرار می گیرد، در این فرآیند ممکن است خللی بوجود آید و بر اثر مشکل یا سهل انگاری برای کسی که سابقه چک برگشتی دارد و یا حساب او مسدود شده است مجدداً دسته چک صادر شود. 

به گفته ناصر حکیمی معاون وقت رئیس کل بانک مرکزی، ویژگی بسیار مهم سامانه صیاد این است که یک شماره منحصر به فرد بر روی هر برگ چک درج می شود که دریافت کننده چک می تواند این رقم را به سامانه پیامکی بانک مرکزی ارسال کند و در همان لحظه از سوء سابقه صاحب چک مطلع شود. اگر مشکلی وجود داشته باشد همان لحظه گیرنده پیامک مطلع می شود و می تواند قبل از اینکه چک را دریافت کند معامله را قطعی نکند، این موضوع اطمینان نسبی به افراد می دهد که اصالت چک اطمینان بخش است و ضمن آنکه وضعیت صاحب چک استعلام شده است.

فعالیت‌های سامانه صیاد

کاهش تنش اعتباری و افزایش قدرت نظارت بر فرایند صدور چک هاست

اختصاص شکاره شناسه منحصر به فرد به هر برگه چک

تسهیل امکان پیگیری هر برگ چک به صورت مجزا در سراسر کشور

استعلام اعتبار صاحبان حساب و صاحبان امضاء

استعلام به ازای هر دسته چک در خواستی

حذف قدرت شعب در صدور دسته چک و جلوگیری از چاپ دسته چک برای افراد فاقد صلاحیت و دارای سوء پیشینه

اختصاص بارکد دوبعدی به هر برگ چک بانکی که حاوی اطلاعات برگ چک و صاحبان حساب است

تسهیل و سرعت بخشیدن به خواندن مکانیزه اقلام اطلاعاتی و استعلام برگ چگ

قابلیت چاپ دسته چک توسط چاپگرهای متنوع

ایجاد یک بانک اطلاعاتی یکپارچه و مدرن از وضعیت اختصاص دسته چک های موجود در کشور

مشخصات امنیتی چک صیاد

طراحی کلیه نقوش چک های صیاد به صورت خطی و با استفاده از نرم افزار های امنیتی به صورتی که هر خط حامل اطلاعات مربوط به رنگ خود است

در نمونه های جعلی خطوط از ترکیب نقاط رنگی تشکیل شده اند و به راحتی به وسیله ذره بین قابل تشخیص اند

استفاده از تصویر سه بعدی نشان و عبارت چاپخانه دولتی ایران در مقابل نور قابل رویت است

چاپ شماره سریال ها با استفاده از مرکب مشکی فلور سنت که تحت تابش نور ماوراء بنفش به رنگ سبز تیره دیده می شود

استفاده از مواد حساس نسبت به مواد شیمیایی در فرایند ساخت کاغذ این چک ها به طوری که در صورت تماس با مواد شیمیایی از خود واکنش نشان داده و تغییر رنگ می دهد

استفاده از الیاف فلورسنتی که در سطح کاغذ پراکنده شده اند، این الیاف زیر نور ماوراء بنفش در چهار رنگ سبز، زرد، قرمز و آبی قابل مشاهده اند.

نکات امنیتی چک صیادی

۱- اندازه چک ۸۵*۱۷۰ میلیمتر

۲- استفاده از کاغذ واتر مارک مولتی تن۹۰ گرمی با آرم شرکت سهامی چاپخانه دولتی ایران، غیر فلورسنتی و حساس به مواد شیمیایی

۳- طراحی نقوش با استفاده از الیاف رنگی نامرئی در متن و ظهر کاغذ به صورت خطی

۴_ چاپ طرح زمینه متن و ظهر چک در دو رنگ سبز و قرمز

۵- استفاده از ریز نوشته I.R.IRAN در متن چک به رنگ سبز و در پشت چک به رنگ قرمز

۶- چاپ نامرئی ریز نوشته I.R.IRAN در کادر تاریخ و کادر ریال در دو رنگ سبز و قرمز به صورت سینوسی

۷- درج لوگوی آبی رنگ چکاوک در پایین کادر ریال بر روی چک

۸- درج لوگوی چکاوک در رنگ نامرئی

۹- درج ستاره در دو اندازه در وسط چک در دو رنگ نامرئی سبز و قرمز

۱۰- درج شماره سریال مرکب مشکی (پشت قرمز) که در زیر نور ماوراء بنفش نیز به رنگ سبز یشمی (سبز تیره) نمایان می شود.

استعلام چک صیادی، از سفید تا قرمز

هر چند سابقه حساب صادرکننده چک همواره از دغدغه هاست اما می‌توان قبل از گرفتن چک صیادی وضعیت آن را در قالب ۵ رنگ سفید، زرد، نارنجی، قهوه ای و قرمز استعلام کرد.

چگونه چک‌های صیادی را استعلام بگیریم؟

برای اینکه بتوان بابت خوش‌حسابی صادرکننده چک اطمینان پیدا کرد و تا حدودی قبل از اینکه چک صیادی را از صادرکننده بگیرید بابت نقد شدن آن تا حدود زیادی اطمینان خاطر پیدا کنید، قبل از دریافت چک  می‌توانید شناسه استعلام ۱۶ رقمی مندرج در چک‌های صیادی را به سامانه استعلام پیامکی بانک مرکزی به شماره ۷۰۱۷۰۱ پیامک کنید (۱*۱* شناسه استعلام ۱۶ رقمی) تا از وضعیت اعتباری صادرکننده چک از نظر تعداد و مبلغ چک‌های برگشتی ثبت‌شده در سامانه بانک مرکزی اطلاع پیدا کنید. نکته مهم اینکه شناسه استعلام باید بدون هیچ‌گونه کاراکتر اضافی برای سامانه ارسال شود.

دریافت پیامک جواب استعلام چک صیادی

پاسخ استعلام چک صیادی مدنظر شما، نهایت ظرف مدت ۱۵ دقیقه و به‌صورت پیامکی در اختیار شما قرار می‌گیرد و درصورتی‌که به هر دلیلی تا مدت‌زمان ۱۵ دقیقه پاسخی از مرکز صیاد دریافت نشود، نتیجه با پیامک «عدم امکان اخذ استعلام» به شما اعلام خواهد شد و باید مجدداً برای دریافت استعلام اقدام کنید. نکته مهم اینکه تمامی پیامک‌های اطلاع‌رسانی در خصوص استعلامات مورد درخواست شما، فقط با سر شماره ۷۰۱۷۰۱ اطلاع‌رسانی می‌شود. استعلام صورت به‌صورت رتبه‌بندی بر اساس شاخص‌های رنگی به شما اطلاع داده می‌شود که جزئیات آن را باهم مرور می‌کنیم.
 
سفید: صادرکننده چک فاقد هرگونه سابقه چک برگشتی بوده یا درصورت وجود سابقه، تمامی موارد رفع سوء اثر شده است.

زرد: صادرکننده چک دارای یک فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵ میلیون تومان تعهد برگشتی است.

نارنجی: صادرکننده چک دارای دو الی چهار فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۲۰ میلیون تومان تعهد برگشتی است.

قهوه‌ای: صادرکننده چک دارای پنج تا ده فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵۰ میلیون تومان تعهد برگشتی است.

قرمز: صادرکننده چک دارای بیش از ده فقره چک برگشتی یا بیش از مبلغ ۵۰ میلیون تومان تعهد برگشتی است.

استعلام رایگان چک صیادی امکان‌پذیر شد

امکان استعلام چک‌های صیادی از طریق تارنمای بانک مرکزی به نشانی cbi.ir فراهم شده است. بر این اساس مشتریان می‌توانند شناسه استعلام ۱۶ رقمی مندرج در چک‌های صیادی را در بخش استعلام چک صیادی سایت بانک مرکزی وارد کرده و نسبت به اعتبارسنجی چک به صورت رایگان و نامحدود اقدام کنند.

لازم به ذکر است که پیش از این استعلام چک‌ها از طریق پیامک با هزینه ۳۵۰ تومانی امکان‌پذیر بود که این روش نیز همچنان پابرجا است. برای این کار قبل از دریافت چک می‌توانید شناسه استعلام ۱۶ رقمی مندرج در چک‌های صیادی را به سامانه استعلام پیامکی بانک مرکزی به شماره ۷۰۱۷۰۱ پیامک کنید (۱*۱* شناسه استعلام ۱۶ رقمی) تا از وضعیت اعتباری صادرکننده چک از نظر تعداد و مبلغ چک‌های برگشتی ثبت‌شده در سامانه بانک مرکزی اطلاع پیدا کنید. نکته مهم اینکه شناسه استعلام باید بدون هیچ‌گونه کاراکتر اضافی برای سامانه ارسال شود.

نکاتی که باید درباره استعلام چک‌های صیادی بدانیم:

درصورتی‌که درخواست‌کننده استعلام قبل از تکمیل عملیات استعلام اقدام به ارسال استعلامات متعدد کند، نتیجه ارسال‌شده مربوط به آخرین شناسه استعلام اخذ ارسال‌شده خواهد بود.
در خصوص اشخاص حقوقی فاقد شناسه ملی ثبت‌شده در پایگاه داده بانک مرکزی، امکان اخذ استعلام وجود نخواهد داشت. این موضوع در پیامک پاسخ با عبارت «شناسه ملی ..... قابلیت استعلام ندارد» اطلاع‌رسانی می‌شود.
در خصوص برگ چک‌های متعلق به اشخاص حقیقی دارای حساب مشترک، وضعیت اعلام‌شده مربوط به فرد دارای بالاترین مبلغ و بیشترین تعداد چک برگشتی از بین صاحبان حساب خواهد بود.

شرایط دریافت دسته چک صیادی جدید

فرد متقاضی دریافت دسته‌چک جدید با مراجعه به شعبه، ثبت اولیه درخواست صدور دسته‌چک را انجام می‌دهد و در صورت تأیید از سوی رئیس شعبه، درخواست او به‌ منظور استعلام، به سامانه صیاد بانک مرکزی ارسال می‌شود. چنانچه فرد متقاضی دسته‌چک جدید “صیاد” ازنظر بانک مرکزی، واجد شرایط دریافت دسته‌چک باشد، درخواست او از سامانه صیاد به گروه صدور دسته‌چک به‌منظور شخصی‌سازی و چاپ چک ارسال و دسته‌چک جدید صادر خواهد شد.

10 نکته امنیتی چک های صیادی